Page 10 - ประวัติศาสตร์ไทย ม 4-6

การลา ดบั เหตกุ ารณใ์ นประวตั ศิ าสตรส์ ามารถลาดบั ทง้ั เหตกุ ารณใ์ นประวตั ศิ าสตรข์ องแตล่ ะ ชาติและเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์สากล ดังน้ี
การลาดับเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ของชาติ โดยทั่วไปนักประวัติศาสตร์สามารถลาดับ เหตุการณ์ประวัติศาสตร์ที่เกิดขึ้นภายในประเทศใดประเทศหนึ่งได้โดยง่าย โดยเฉพาะประเทศท่ีใช้ คริสต์ศักราชเพียงศักราชเดียว ดังเช่นประเทศในยุโรป สหรัฐอเมริกา ฯลฯ การลาดับเหตุการณ์ ประวัติศาสตร์ที่เกิดขึ้นก่อน-หลังในประเทศเหล่านั้นตรวจสอบได้ง่าย เนื่องจากผู้ศึกษาประวัติศาสตร์ สามารถเรียงลา ดับเหตุการณ์ตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์ท่ีมีศักราชกา กับ เช่น ในเหตุการณ์สงคราม ปฏวิ ตั ขิ องชาวอเมรกิ นั (American Revolution War, 1775-1783) ชาวอาณานคิ มอเมรกิ นั เรมิ่ ทา สงคราม กับอังกฤษในยุทธการที่คองคอร์ด (Battle of Concord, 1775) ในเดือนเมษายน ค.ศ. ๑๗๗๕ ก่อนที่จะ ประกาศอิสรภาพ (The Declaration of Independence) อย่างเป็นทางการในวันที่ ๔ กรกฎาคม ค.ศ. ๑๗๗๖ ตัวอย่างท่ียกมาน้ีช่วยให้ผู้ศึกษาลาดับเหตุการณ์ที่เกิดข้ึนในภาพรวมได้ถูกต้อง
อย่างไรก็ตาม บางประเทศ เช่น ประเทศไทยในอดีตมีการใช้ศักราชหลายประเภท ได้แก่ พุทธศักราช (พ.ศ.) เริ่มข้ึนในอินเดียและแพร่หลายในประเทศที่นับถือพระพุทธศาสนาเป็นหลัก ไทยใช้ พุทธศักราชต้ังแต่สมัยสุโขทัย โดยนับปีถัดจากพระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพานเป็นพุทธศักราชที่ ๑ (ศรีลังกาและพม่านับปีที่พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพานเป็นศักราชท่ี ๑) ดังปรากฏในหลักฐานท่ี เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา เช่น จารึกสุโขทัยและตานาน ต่อมามีการใช้แพร่หลายมากขึ้นตั้งแต่สมัย สมเดจ็ พระนารายณม์ หาราช และรฐั บาลไทยไดป้ ระกาศใชพ้ ทุ ธศกั ราชอยา่ งเปน็ ทางการตง้ั แต่ พ.ศ. ๒๔๕๕
มหาศักราช (ม.ศ.) เริ่มขึ้นในอินเดียหลังพุทธศักราช ๖๒๑ ปี (พ.ศ. = ม.ศ. + ๖๒๑) และนา มาใช้ในดินแดนประเทศไทยตั้งแต่สมัยก่อนสุโขทัยจนถึงอยุธยาตอนกลาง
จุลศักราช (จ.ศ.) เร่ิมขึ้นในพม่าหลังพุทธศักราช ๑๑๘๑ ปี (พ.ศ. = จ.ศ. + ๑๑๘๑) และไทย เริ่มใช้จุลศักราชตั้งแต่สมัยสุโขทัย จากนั้นได้แพร่หลายในสมัยอยุธยาตอนปลายต่อเน่ืองจนถึงรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัตนโกสินทรศก (ร.ศ.) ใน พ.ศ. ๒๔๓๒ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรง ประกาศใชร้ ตั นโกสนิ ทรศกโดยเรมิ่ นบั รตั นโกสนิ ทรศกที่๑ในพทุ ธศกั ราช๒๓๒๕(พ.ศ.=ร.ศ.+๒๓๒๔) ซงึ่ เปน็ ปที พี่ ระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช ทรงสถาปนากรงุ รตั นโกสนิ ทรเ์ ปน็ ราชธานี และ ไทยได้ใช้รัตนโกสินทรศกจนถึง พ.ศ. ๒๔๕๕ ซึ่งมีการประกาศใช้พุทธศักราชอย่างเป็นทางการมาจนถึง ปัจจุบัน
ปัจจุบันนอกจากการใช้พุทธศักราชแล้ว ในสังคมไทยยังใช้คริสต์ศักราชซึ่งเป็นศักราชสากล และฮจิ เราะหศ์ กั ราชในการนบั ปฏทิ นิ ทางศาสนาอสิ ลามดว้ ย ดงั นนั้ เพอื่ ความสะดวกในการลา ดบั เหตกุ ารณ์ ในประวัติศาสตร์ไทย นักประวัติศาสตร์ต้องนาศักราชต่าง ๆ ท่ีปรากฏในหลักฐานทางประวัติศาสตร์ไป เทียบกับพุทธศักราชก่อน ดังตัวอย่างหลักฐานช้ันต้นต่อไปนี้
8 ประวัติศาสตร์ไทย ม.๔-๖