Page 12 - สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.)
P. 12
1
(๔) การควบคุมทางสังคม
การควบคุมทางสังคม คือ กระบวนการต่าง ๆ ทางสังคม ที่มุ่งหมายให้สมาชิกของ สังคมยอมรับและปฏิบัติตามบรรทัดฐานของสังคม เช่น กฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ ศีลธรรม และจารีต ประเพณี ความเป็นระเบียบของสังคมส่วนหนึ่งเกิดขึ้นเพราะสังคมใช้มาตรการต่าง ๆ ควบคุมพฤติกรรม ของบุคคลที่ปรากฏออกมาภายนอก คือ การกระทําาต่าง ๆ อีกส่วนหน่ึงเกิดจากคุณธรรม จริยธรรม ในจิตใจของบุคคล การให้คุณค่าและทัศนคติต่อสิ่งต่าง ๆ ดังนี้
๑. การควบคุมทางสังคมโดยการจูงใจให้สมาชิกปฏิบัติตามบรรทัดฐานทางสังคม ได้แก่ การยกย่องชมเชย ให้รางวัลแก่ผู้ที่ปฏิบัติตามบรรทัดฐานทางสังคม ตามสถานภาพและบทบาท ทางสังคมที่ตนดําารงอยู่ เช่น เด็กที่ปฏิบัติตามคําาสั่งสอนของบิดามารดา จะได้รับคําาชมเชยว่าเป็นเด็กดี ทําาให้เกิดกําาลังใจที่จะปฏิบัติตามบรรทัดฐานทางสังคม
๒. การควบคุมทางสังคมโดยการลงโทษสมาชิกที่ละเมิด ฝ่าฝืนบรรทัดฐานทาง
สังคม ได้แก่
การติฉินนินทา การเยาะเย้ย เช่น ผู้ที่แต่งกายผิดบรรทัดฐานทางสังคมจะได้รับการว่ากล่าวจากผู้อื่นว่า
0
หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดําาเนินชีวิตในสังคม ม.๔-๖
● ผู้ที่ละเมิดฝ่าฝืนวิถีชาวบ้านจะได้รับปฏิกิริยาต่าง ๆ จากสมาชิกผู้อื่น ได้แก่
เป็นผู้แต่งกายไม่สุภาพ
ละเมิดวิถีชาวบ้าน เช่น การประชาทัณฑ์หรือขับไล่ออกไปจากท้องถิ่น
● ผู้ที่ละเมิดฝ่าฝืนจารีตจะได้รับการต่อต้านจากสมาชิกอย่างรุนแรงกว่าผู้ที่ ● ผู้ที่ฝ่าฝืนกฎหมาย จะได้รับการลงโทษตามที่กฎหมายกําาหนด
๑.๒ สถาบันทางสังคม
สถาบันทางสังคม หมายถึง แบบแผนในการคิด การกระทําาที่คนในสังคมยึดถือ ยอมรับและ ประพฤติปฏิบัติสืบต่อกันมาภายใต้กฎเกณฑ์ของสังคม เพื่อตอบสนองความต้องการพื้นฐานของสมาชิก ในสังคม และกําาหนดสถานภาพและบทบาทของบุคคลต่าง ๆ เช่น สถาบันครอบครัว มีหน้าที่ให้กําาเนิด ชีวิตใหม่ และให้ความรักความอบอุ่นแก่สมาชิกครอบครัว พ่อและแม่มีบทบาทหน้าที่ในการเป็นผู้อบรม และดูแลลูกเพื่อให้เป็นสมาชิกที่ดีของสังคมต่อไป สถาบันทางสังคมจึงเกิดขึ้นจากความต้องการของ สมาชิกในสังคม จะดําารงอยู่หรือสูญสิ้นไปก็ได้ แต่เนื่องจากสถาบันทางสังคมเป็นที่ยอมรับของสังคม ส่วนใหญ่ จึงมักไม่ค่อยเปลี่ยนแปลงหรือเปลี่ยนแปลงได้ยาก
สถาบันทางสังคมของไทยมีหลายสถาบัน สถาบันพื้นฐานที่สําาคัญ ได้แก่
๑) สถาบันครอบครัว
เป็นสถาบันพ้ืนฐานของสังคมไทย ซึ่งเกิดจากกลุ่มคนต้ังแต่สองคนขึ้นไป มีความ สัมพันธ์กันทางการสมรส ทางสายโลหิต หรือการรับเป็นบุตรบุญธรรม รวมทั้งการรับบุคคลอื่น เช่น ญาติ มาอาศัยอยู่ร่วมกัน เป็นสถาบันที่ใกล้ชิดและมีอิทธิพลโดยตรงในการอบรมขัดเกลาให้สมาชิกมี บุคลิกภาพดีและมีการปรับตัวท่ีเหมาะสมเพื่อเป็นสมาชิกที่ดีของสังคมน้ัน ๆ
