Page 12 - พระพุทธศาสนา ม 4-6
P. 12
๑๑) แคว้นมัจฉะ ๑๒) แคว้นสุรเสนะ ๑๓) แคว้นอัสสกะ ๑๔) แคว้นอวันตี ๑๕) แคว้นคันธาระ ๑๖) แคว้นกัมโพชะ
๑.๒ วรรณะ
เมืองหลวงคือ เมืองสาคละ ” เมืองมถุรา
” เมืองโปตลี
” เมืองอุชเชนี ” เมืองตักสิลา ” เมืองทวารกะ
สังคมชมพูทวีปในสมัยพุทธกาลมีการแบ่งชนชั้นวรรณะอย่างชัดเจน โดยแบ่งออกเป็น ๔ วรรณะ ได้แก่
๑) วรรณะพราหมณ์ ไดแ้ ก่ นกั บวช เจา้ ลทั ธทิ มี่ หี นา้ ทสี่ งั่ สอนวทิ ยาการตา่ ง ๆ และทา พธิ กี รรม
ทางศาสนา
๒) วรรณะกษัตริย์ ได้แก่ ชนชั้นสูง เหล่าพระบรมวงศานุวงศ์ ทหาร นักรบ นักปกครอง ๓) วรรณะแพศย์ ได้แก่ พวกชนชั้นกลางผู้มีหน้าที่ทาการค้าขาย เช่น พ่อค้า เศรษฐี คหบดี ๔) วรรณะศูทร ได้แก่ พวกคนชั้นต่าที่ต้องทางานหนัก เช่น กรรมกร ลูกจ้าง
นอกจากนี้ในสังคมชมพูทวีป ยังมีชนชั้นต่าสุด ซึ่งจัดเป็นพวกนอกวรรณะเรียกว่า “จัณฑาล” คือ พวกที่เกิดจากบิดามารดามีวรรณะต่างกัน เช่น มารดาอยู่ในวรรณะสูง บิดาอยู่ในวรรณะต่า ลูกจึงกลายเป็นพวกจัณฑาล ที่สังคมไม่ยอมรับ และได้รับการดูถูกเหยียดหยามมากกว่าพวกศูทร สังคม ในสมยั นมี้ กี ารถอื เรอื่ งชนชนั้ วรรณะรนุ แรงมาก ทา ใหเ้ กดิ ความไมย่ ตุ ธิ รรม มคี วามแตกแยกในสงั คม เพราะ บางอาชีพถูกห้ามไม่ให้พวกวรรณะต่าทา แม้แต่คัมภีร์พระเวทของพราหมณ์ก็ห้ามไม่ให้พวกศูทรเรียน
ศาสนาพราหมณ์เปรียบเทียบวรรณะทั้ง ๔ ไว้ว่า กษัตริย์เกิดจากแขนของพระพรหม พราหมณเ์กดิ จากปากของพระพรหมแพศยเ์กดิ จากขาของพระพรหมและศทู รเกดิ จากเทา้ของพระพรหม
๒. คติความเชื่อทางศาสนาสมัยก่อนพระพุทธเจ้า
ความเช่ือในสมัยก่อนพุทธกาลมีมากมาย ตามหลักฐานทางคัมภีร์พระพุทธศาสนากล่าวว่ามี ๖๒ ลัทธิ และในศาสนาเชนกล่าวว่ามีลัทธิมากถึง ๓๓๖ ลัทธิ นับว่าในสังคมชมพูทวีปเป็นบ่อเกิดของลัทธิ ความเชอื่ อยา่ งแทจ้ รงิ และมเี สรภี าพในการเผยแผอ่ ยา่ งอสิ ระ ความเชอื่ ดงั กลา่ วแบง่ ออกเปน็ ๓ กลมุ่ ไดแ้ ก่
๒.๑ ความเช่ือในเรื่องจิตวิญญาณ ได้แก่ ความเช่ือในเร่ืองสภาพดิน ฟ้า อากาศ ต้นไม้ ภูเขา เป็น ความเชอื่ ในเรอ่ื งของความเปลยี่ นแปลงทางธรรมชาติซงึ่ ทงั้ ชนพน้ื เมอื งและอารยชนตา่ งๆกย็ อมรบั นบั ถอื และเชื่อว่ามีวิญญาณของเทพเจ้าสิงสถิตอยู่ในธรรมชาติ เช่น ต้นไม้
๒.๒ ความเชื่อในศาสนาพราหมณ์ ได้แก่ ความเชื่อในคัมภีร์พระเวทท่ีมีอิทธิพลมากในสมัยน้ัน ซึ่งมีเทพเจ้า คือ พระพรหม เป็นผู้สร้างโลก สร้างจักรวาล สร้างชีวิตมนุษย์ สร้างสัตว์ และมีการบวงสรวง ต่อเทพเจ้า โดยใช้สัตว์บูชายัญ เพื่อขอพรให้ได้ในส่ิงท่ีตนต้องการ
10 พระพุทธศาสนา ม.๔-๖