Page 5 - HOH
P. 5

12 SALUD                                                       AWEMainta                                                Diaranson, 2 April 2025



















                                                            Trastorno ciclotimico


        E rollercoaster di animo hopi biaha no detecta





       TRASTORNO ciclotímico, of ciclotimia, ta un trastorno di animo menos conoci cu
       ta afecta hopi hende silenciosamente cu ‘highs & lows’ fluctuante. Hopi biaha
       e  ta  wordo  tapa  p’e  trastornonan  di  animo  bipolar  mas  severo,  ciclotimia  ta
       presenta cu formanan mas suave di tanto sintomanan hipomaniaco como depre-
       sivo. Aunke e cambionan di animo aki no ta extremo suficiente pa cumpli cu e
       criterianan completo pa bipolar I of II, nan ta persistente y disruptivo suficiente
       pa interferi cu bida diario y bienestar emocional.



       Hende cu ciclotimia ta experencia instabilidad di animo continuo. Durante peri-
       odonan hipomaniaco, nan por sinti nan mes inusualmente energico, confia, of
       hasta euforico, hopi biaha tin mester di menos soño y ta papia mas cu normal.
       E episodionan aki por wordo sigui pa bahadanan den animo abou, caracterisa
       pa tristesa, fatiga, y perdida di interes den actividadnan habitual. Loke ta pone          trastornonan di animo, particularmente trastorno
       trastorno  ciclotímico  apart  t’e  naturalesa  cronico  di  e  cambionan  aki,  tipica-   bipolar,  ta  aumenta  e  probabilidad  di  desaroya
       mente durando pa por lo menos dos aña den adultonan, sin un periodo liber di               ciclotimia.  Ademas,  trauma  emocional,  abuso
       sintoma mas largo cu dos luna.                                                             di mucha, of stress continuo por activa of exac-
                                                                                                  erba  sintomanan.  Desbalancenan  den  kimica  di

       E causa exacto di ciclotimia ta keda insigur, pero ta parce di ta influencia pa            celebro,  similar  n’esnan  haya  den  otro  trastor-
       un mescla di factornan genetico, biologico, y ambiental. Un historia familiar di           nonan di ánimo, probablemente tambe ta hunga
                                                                                                  un rol.


                                                                                                  Diagnostico  hopi  biaha  ta  dificil  debi  n’e  natu-

                                                                                                  ralesa mas sutil di e sintomanan. Hopi hende cu
                                                                                                  ciclotimia ta wordo diagnostica robes cu depre-
                                                                                                  sion of ansiedad of no ta wordo diagnostica mes.
                                                                                                  Tratamento efectivo tipicamente ta inclui psicote-
                                                                                                  rapia, specialmente terapia cognitivo di compor-
                                                                                                  tacion (CBT), pa yuda individuonan compronde y
                                                                                                  maneha nan patronchinan di ánimo. Medicamento

                                                                                                  manera stabilisadornan di  ánimo tambe por
                                                                                                  wordo prescribi, aunke cu monitoreo cuidadoso.
                                                                                                  Escogencianan di estilo di bida saludabel—manera
                                                                                                  soño consistente, ehercicio regular, y evita uzo di
                                                                                                  alcohol of droga—ta crucial den mantene stabi-
                                                                                                  lidad.


                                                                                                  Biba  cu  trastorno  ciclotímico  por  ta  desafiante,
                                                                                                  particularmente  ora  sintomanan  bay  sin  wordo

                                                                                                  reconoci. E inpredictabilidad emocional por pone
                                                                                                  tension  riba  relacionnan,  afecta  prestacion  na
                                                                                                  trabou, y baha auto-estima. Sinembargo, cu diag-
                                                                                                  nostico trempan y e apoyo corecto, individuonan
                                                                                                  cu ciclotimia por siña maneha nan animo y hiba
                                                                                                  un bida balansa y productivo. Reconoce cu hasta
                                                                                                  sintomanan leve merece atencion t’e prome paso

                                                                                                  den direccion di recuperacion y bienestar.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10