Page 4 - HOH
P. 4

6      LOCAL                                                  AWEMainta                                                  Diamars, 29 Juli 2025





         Ora un Homber Defende su Mes y ta E ta Caba na Haya Culpa




       DEN relacionnan,  no tur abuso ta mustra mescos—y  no tur
       victima ta obvio na prome bista. Mientras cu sociedad hopi biaha
       ta asumi cu violencia domestico ta sigui un patronchi cla di un
       homber como agresor y un hende muhe como victima, e realidad
       tin biaha ta hopi mas complica.



       Un di e scenarionan mas ignora ta ora un hende muhe ta inicia e
       abuso—sea verbal, emocional of fisico—y despues ta hunga e rol

       di victima despues cu e homber defende su mes.


       E situacion aki no ta nobo, y e no ta algo raro. E ta pasa na Aruba,
       mescos cu e ta pasa na otro caminda. Pero rara bes ta papia di
       dje, pasobra e ta cuestiona creencianan bieu tocante genero y

       violencia.


       Imagina un homber cu ta ser pusha, insulta of ta haya un wanta

       durante un discusion. Ora finalmente e reacciona—kisas gritando
       of purbando di pusha fisicamente pa bay for di eynan—e partner
       ta cuminsa yora of yama polis. Ken e hendenan rond ta kere? Ken
       polis ta aresta?



       Den demasiado caso, e homber ta ser mira inmediatamente como
       e agresor, hasta si el a ser provoca of tabata defendiendo su mes.


       E Rol di Manipulacion Emocional

       Algun  individuo,  sin  importa  nan  genero,  ta  uza  manipulacion       admiti cu nan partner femenino ta abusivo. Si nan papia, nan tin
       emocional pa mantene control den un relacion.                              miedo di wordo haci bofon di nan, di no wordo keri, of pio ainda—
                                                                                  di wordo aresta pa defende nan mes.
       Den  e casonan aki, e abuso no ta cuminsa cu mokete—e  ta

       cuminsa cu provocacion, manipulacion mental (gaslighting),                 E miedo ta real.  Tabatin  casonan  unda hombernan  a perde
       hacimento di berguensa of atakenan verbal continuo.                        custodia di nan yiunan, a pasa berguensa publicamente of
                                                                                  a enfrenta cargonan penal—tur  pasobra nan  a reacciona  na

       Ora e victima finalmente reacciona, e momento ey ta ser saca for           tormento emocional den un momento di debilidad.
       di contexto.
                                                                                  E Necesidad pa Husticia
       E abusador por yora, gaña of yama otro hende pa presenta su                Esaki no ta pa nenga cu hende muhe por ta victima—hopi ta, y
       mes como esun cu a ser herida.                                             nan merece tur sosten y proteccion.



       Esaki ta specialmente efectivo den un sociedad unda reaccionnan            Pero pa ta husto, nos mester reconoce tambe cu algun homber
       emocional manera yoramento ta ser asocia automaticamente cu                ta ser provoca, manipula y abusa—y ora nan reacciona, nan ta

       inocencia—y unda expresionnan masculino di rabia hopi biaha ta             wordo castiga en bes di wordo protehi.
       ser interpreta robes como violencia.
                                                                                  Polis, hues, consehero y hasta amigonan mester stop di depende
       Esaki ta loke psicologonan ta yama abuso reactivo. E ta sosode             di stereotipo.
       ora un hende ta pusha su partner te na su limite, y despues ta             En bes di puntra “ken a yora prome,” nos mester puntra kico real-

       uza e reaccion ey como prueba di abuso.                                    mente a pasa—y wak e panorama completo.


       Dicon Hombernan Ta Keda Keto                                               Abuso domestico ta un asunto serio, y e por bay den ambos direc-

       Den cultura Arubano, hopi homber ta sinti nan mes pega den e               cion. Pa reduci daño y restaura husticia, nos mester di un comb-
       expectativa di mester ta fuerte (macho) y keda keto. Nan ta siña           ersacion mas profundo y honesto—uno cu ta duna espacio na
       cu no mester mustra dolor of vulnerabilidad, y sigur no mester             tur tipo di victima, no djis esunnan cu ta pas den e storia conoci.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9