Page 3 - HOH
P. 3

2      LOCAL                                                  AWEMainta                                             Diaranson, 8 October 2025





                                                     Bida despues di diagnostico:


        E realidad di autismo den bida adulto






       PA hopi aña, combersacionnan tocante autismo a centra
       principalmente riba mucha—con  pa detecta señalnan

       tempran, e importancia  di  terapia,  y e retonan den ense-
       ñansa. Pero un cantidad creciente di bos ta haciendo un
       pregunta cu a tarda pa yega: Kico ta pasa ora e muchanan
       ey bira grandi?



       Autismo no ta baha cu edad; e ta evoluciona. Sinembargo,
       ora personanan riba e spectro haci e transicion di infancia
       pa bida adulto, e sistemanan di apoyo cu un dia a yuda nan

       hopi biaha ta desaparece. Hopi famia ta describi e momento
       aki como “un caida for di un baranca,” ya cu servicionan
       specialisa, programanan escolar, y cuido structura ta caba
       diripiente. Loke ta keda atras ta un buraco grandi den recur-

       sonan—y adultonan cu mester purba nabega bida practica-
       mente nan so.
                                                                                  Companianan manera Microsoft, SAP, y Deloitte a lansa
       Bida adulto y retonan diario                                               programanan di reclutamento pa  neurodiversidad,  enfo-

       Pa adultonan autista, independencia no ta un simpel lista di               cando riba evaluacion basa riba habilidad en bes di presta-
       biba bo so, mantene un trabou, of paga recibonan. E ta trata               cion social. E iniciativanan aki ta resalta loke pa hopi tempo
       di crea un ambiente unda nan por prospera. Bida diario ta                  ta berdad: hopi empleado autista ta sobresali den resolve
       trece su propio retonan—maneha sensibilidadnan sensorial,                  problema, reconoce patronchi, y innovacion ora nan haya e

       mantene  conexionnan  social, y balansa e energia mental                   condicionnan corecto.
       rekeri pa “sconde” (“mask”) caracteristicanan autista den
       publico.                                                                   Salud mental y e necesidad di sosten
                                                                                  Independencia tambe ta trece presionnan nobo. Adultonan

       Mientras cu algun ta haya manera di florece cu famianan cu                 autista ta enfrenta tasanan mas halto di ansiedad y depre-
       ta duna sosten of cu hermentnan adapta, otronan ta enfrenta                sion, hopi biaha conecta cu añanan di sinti nan mes malcom-
       soledad of agotamento (“burnout”). E falta di comprension                  prondi of exclui.  Hopi ta raporta “cansancio  di sconde”
       di sociedad por haci experiencianan comun—for di entrev-                   (“masking  fatigue”)—e agotamento emocional  cu ta bini

       istanan di trabou te na reunionnan  social—innecesaria-                    di  sconde nan comportacionnan autista pa  por  pas  den
       mente estresante.                                                          normanan social. Acceso na profesionalnan di salud mental
                                                                                  cu di berdad ta compronde autismo ta keda limita, lagando
       Barera y oportunidad den luga di trabou                                    hopi sin e sosten adecua.

       Empleo ta keda un di e bareranan mas grandi pa adultonan
       autista. Estudionan ta sugeri cu menos cu 25% tin trabou                   Redefiniendo e narativo
       full-time, no pa falta di capacidad, sino pasobra hopi biaha               E crecemento di e movemento di neurodiversidad ta desafi-
       luganan di trabou no ta construi pa acomoda mentenan                       ando stereotiponan bieu, reformulando autismo como un

       neurodiverso.                                                              variacion natural den pensamento humano en bes di un
                                                                                  condicion cu mester wordo “drecha.” Awor mas adulto
       Entrevistanan di trabou tradicional ta pone enfasis riba                   autista ta liderando e  movemento  aki, compartiendo  nan
       contacto visual,  contesta lihe,  y combersacionnan  chikito               experiencianan y exigiendo inclusion riba nan propio termi-

       (“small talk”)—tur area cu por pone candidatonan autista                   nonan.
       den  desbentaha.  Unabes  den  servicio,  oficinanan  cu  hopi
       zonido, rutinanan impredecibel, of comunicacion poco cla                   “Autismo no ta caba na 18 aña,” un defensor ta bisa. “Nos ta
       por haci e ambiente di trabou abrumador.                                   bira grandi, nos ta traha, nos ta stima, y nos ta contribui—

                                                                                  nos djis tin mester di un mundo cu ta cla pa topa nos na mita
       Sinembargo, e  situacion  ta cambiando pocopoco.                           caminda.”
   1   2   3   4   5   6   7   8