Page 21 - 20200307

Zaterdag 7 maart 2020
Gezondheid 21
Nederlanders zijn onvoldoende dus het Rode Kruis. De hulpor-
op de hoogte van het gebruik Waarschuwing voor verkeerd gebruik mondkapjes ganisatie adviseert om goed en
van mondkapjes tegen het nieu- vaak de handen te wassen met
we coronavirus (COVID-19). Dit van de ondervraagden denkt dat en mensen met koorts of lucht- op besmetting groter. Je moet zeep of alcohol en niet aan neus,
blijkt uit onderzoek van het Ro- hij op openbare plekken mond- wegproblemen een mondkap- bijvoorbeeld een mondkapje re- ogen of mond te zitten. Als je
de Kruis. Volgens de hulporga- kapjes moet dragen bij reizen je te dragen, zegt het Rode gelmatig verwisselen en je mag zelf moet hoesten of niezen, dan
nisatie moeten mensen die van naar landen met het corona- Kruis. ook niet de buitenkant van het kun je dat het beste doen in een
plan zijn op reis te gaan zich virus. In principe hoeven alleen Wanneer je een mondkapje masker aanraken. Slechts een papieren zakdoek. Dit kan ook
goed voorbereiden. 80 Procent hulpverleners, mantelzorgers verkeerd gebruikt, is het risico derde is zich hiervan bewust, al- in je elleboog.

Vaak onjuiste samenstelling Je weerstand verhogen,

multivitaminen 50-plussers kan dat eigenlijk wel?
Nu het coronavirus rondwaart
heeft een verzwakte weerstand.
vraag je je vast af of je een goede Bij gezonde mensen zorgt een
Multivitaminen zijn in Neder- weerstand hebt, en of het nodig continue stroom van slijmvlies
land een rage. Recent onderzoek is die te verbeteren. Maar kan op trilharen ervoor dat virussen
heeft echter aangetoond dat veel dat eigenlijk wel? En wat is je uit de longen blijven. Bij taais-
van de multivitaminen, met na- weerstand nu eigenlijk precies? lijmziekte hapert dit afweerme-
me die voor 50-plussers, on- In de volksmond wordt het chanisme, waardoor virussen
juiste hoeveelheden vitaminen begrip weerstand meestal ge- langer kunnen blijven hangen
bevatten. Denk hierbij aan een te bruikt om de mate van bevatte- in de longen.
grote hoeveelheid vitamine B6, lijkheid voor infecties aan te dui- De belangrijkste factoren die
zink en vitamine D. Er wordt den, maar je weerstand is in fei- een rol spelen bij het verlagen
veelal gedacht dat een teveel aan te een functie van je afweer- van de afweer zijn: medicatie,
vitaminen door het lichaam ge- systeem. Dit systeem moet je be- ziekte, slaapgebrek, stress en
makkelijk kan worden afge- schermen tegen bedreigingen slechte voeding.
voerd, maar een langdurige te van buitenaf, zoals virussen en Bij een verminderde weer-
hoge dosering kan in bepaalde bacteriën. Het afweersysteem stand krijgen micro-organismen
gevallen wel leiden tot gezond- Voordat je begint met het slikken van vitaminen is het belangrijk om herkent lichaamsvreemde mi- de kans om zich verder te delen
heidsproblemen. erachter te komen waar je tekort aan hebt. cro-organismen en is in het en te ontwikkelen. Hierdoor is
In totaal is er onderzoek ge- algemeen in staat deze op te rui- de kans op het krijgen van infec-
daan naar 56 multivitaminen ook de meer algemene groep patroon of onvoldoende tijd in men. ties door micro-organismen gro-
voor 50-plussers. Hiervan bevat- ‘senioren’. Het is dan voor de natuurlijk licht. Een gevarieerd Belangrijke onderdelen van ter. Ook is de kans dat de infec-
ten 17 supplementen te veel vita- consument onduidelijk welke en gezond voedingspatroon is de afweer zijn onder andere de ties een ernstig beloop hebben
mine D en 21 juist weer te wei- leeftijden daarmee bedoeld wor- dus heel belangrijk. Bij een te- witte bloedcellen, de lymfeklie- groter. Dit kan leiden tot bijvoor-
nig. Een te grote hoeveelheid vi- den. kort aan vitamine D wordt ook ren en de milt. De lymfeklieren beeld longontsteking en hersen-
tamine D kan schadelijk zijn Ook worden er uitspraken als wel geadviseerd om meer vette kun je zien als een soort bewaak- vliesontsteking.
voor hart, nieren en bloedvaten. ‘goed voor de weerstand’ en vis te eten. stations. Wanneer een onbe- Er zijn manieren om je weer-
Er is ook gekeken naar andere ‘goed voor het geheugen’ op de Voordat je begint met het slik- kend micro-organisme passeert, stand te verhogen zoals goede
vitaminen en mineralen zoals vi- verpakking geplaatst. Zo’n uit- ken van vitaminen is het belang- reageert het lymfeklierstation voeding, voldoende rust nemen,
tamine B6 en zink. In enkele spraak gaat echter pas op wan- rijk om erachter te komen waar door witte bloedcellen aan te ma- hygiëne, vooral goed je handen
van de onderzochte multivitami- neer het vitaminetekort in het li- je een tekort van hebt. Probeer ken. Bij een keelontsteking bij- wassen en beweging/sport.
nen is hier ook een te hoge dose- chaam dankzij het supplement het tekort eerst aan te vullen met voorbeeld dringen virussen of Maar voor zover Van Donselaar
ring van aangetroffen. Een te ho- wordt opgeheven. Mensen heb- gevarieerde voeding en wanneer bacteriën het slijmvlies van de weet, is van deze middelen niet
ge dosering vitamine B6 kan op ben bijvoorbeeld zelden een vita- dat niet werkt, is het slim om keel binnen. Als reactie zwellen aangetoond dat ze effect hebben.
lange termijn schadelijk zijn mine-C-tekort, dus extra vitami- multivitaminen te gaan slikken. de lymfeklieren in de hals op, In gezonde voeding zit in princi-
voor het zenuwstelsel. ne C verhoogt de weerstand niet. Een aantal multivitaminen omdat ze witte bloedcellen aan- pe alles wat je nodig hebt. Het li-
Het onderzoek richtte zich Veel vitaminen en mineralen scoorde wel goed in het onder- maken. chaam kan bovendien maar een
ook op wat er op de etiketten kunnen we via onze voeding zoek. Zo scoorde ‘Flinndal Multi De natuurlijke sterkte van de maximale hoeveelheid vitami-
wordt vermeld. Hieruit blijkt binnen krijgen. Bepaalde vitami- 50+ vrouw’ het hoogste in de ca- weerstand kan per persoon ver- nen opnemen - de rest ver-
dat het soms onduidelijk is nen, zoals vitamine D, krijgen tegorie vrouw, gevolgd door Etos schillen. Hierbij spelen verschil- dwijnt. Vitaminen kunnen zin
voor wie het product is bedoeld. we binnen via zonlicht. Wan- Multi Vrouw 50+. Ook in de ca- lende oorzaken een rol. Zo is hebben als iemand onvoldoende
Op de meeste productverpakkin- neer iemand onvoldoende vita- tegorie 70+ voor vrouwen, een allergie een uiting van een vitamines binnenkrijgt als ge-
gen wordt de doelgroep ‘65-plus- minen binnenkrijgt, kan dit ko- kwam Flinndal als beste uit de overmatig werkende afweer. volg van een slecht voedingspa-
sers’ aangesproken, maar soms men door een onjuist voedings- test. Ook iemand met taaislijmziekte troon.
kankerpatiënten kunnen door Smaakverandering bij kanker: aanpassen van gerechten steld wat de patiënt lekker vindt.
De smaak- en geurbeleving van
Op basis daarvan worden me-
chemotherapie veranderen, nu’s en receptuur samenge-
waardoor het eten niet meer lek- minder goed aan als de patiënt steld.”
ker smaakt. Momenteel streven ondervoed is.” In het recente project Koks te-
ziekenhuischefs binnen het pro- Elk ziekenhuis heeft diëtisten, gen Kanker worden deze O-
ject Koks tegen Kanker ernaar waar patiënten voor individueel boxen op grote schaal ingezet.
om duizend patiënten advies te voedingsadvies terechtkunnen. ,,We willen hiermee in totaal
geven over hun menu. Hoe ont- Ook wordt er soms ‘smaakge- duizend patiënten in Nederland
staat smaakverandering en wat stuurd’ gekookt door de zieken- en België gaan helpen”, zegt
willen de koks er precies aan huischefs, die veelal een oplei- Geurden, die ook hoofdonder-
doen? ding hebben gevolgd bij het zoeker is bij Koks tegen Kanker.
55 Tot 75 procent van de kan- Center for Gastrology in het Bel- ,,Als de box goed lijkt aan te
kerpatiënten die een chemothe- gische Leuven. Gerechten wor- slaan, zou het kunnen dat deze
rapie volgen of hebben gevolgd den extra zuur of kruidiger ge- overal in ziekenhuizen en centra
heeft last van smaakverande- De smaakverandering treedt onder andere op door chemotherapie, maakt, zodat de patiënt wel wat gebruikt gaat worden.”
ring, vertelt Kelly Silverio Alon- maar blijft ongrijpbaar. proeft en de maaltijd lekkerder Belangrijk, want volgens Sil-
so-Duin, diëtist-specialist onco- is. verio Alonso-Duin is er momen-
logie bij het Cancer Centrum Met name chemotherapie De toestand van de patiënt In het Center for Gastrology is teel niet genoeg hulp voor pati-
van Amsterdam UMC. ,,Ze hou- zorgt voor smaakverandering. door de chemotherapie en de ook de O-box ontwikkeld. ,,Deze ënten die thuis zijn tijdens de
den opeens van andere of sterke- Bestraling van de keel en mond smaakverandering kunnen tot box bevat flesjes met een gecon- chemotherapie. ,,Het gros zit bij
re smaken, of verliezen hun kan hetzelfde effect hebben. minder eetlust en ondervoeding centreerde versie van de vijf ba- de pakken neer. Ze zijn vaak te
smaak helemaal. Ook kan het Ook kunnen kankerpatiënten leiden. ,,Ondervoeding is heel sissmaken, die de patiënten moe om te koken, of weten niet
eten wel van karton lijken en voor de start van de behandeling gevaarlijk voor kankerpatiënten. kunnen proeven”, vertelt Bart hoe ze lekker kunnen koken.
kan er een metalige smaak in de al merken dat bijvoorbeeld kof- Het is een belangrijke doodsoor- Geurden, verbonden aan het Ook voor naasten kan de situatie
mond optreden.” fie of vlees hen tegenstaat. zaak. De chemotherapie slaat centrum. ,,Zo wordt er vastge- erg frustrerend zijn.”