Page 24 - MIN JUS SEPT 22, 2015
P. 24

A4

LOCALDiamars 22 September 2015

                                    Raad van State: ta confirma derecho y deber di
                                                           reino pa actua

                                Ta recomenda cana caminda di Algemene
                                         Maatregel van Rijksbestuur

                                Atrobe nos ta mira cu ta surgi un hubilo den     di Reino na januari 2014 a pone bon cla su
                                campo di gobierno di Aruba pa e opinion          exigencianan pa un aprobacion di e siguiente
                                cu Raad van State (RvS) a duna den nan           peticion pa fia placa den exterior: un presu-
                                evaluacion di e ‘aanwijzing’ cu Gobernador       puesto aproba; un plan multi- anual presu-
                                a haya aña pasa pa keda sin firma e presu-       puestario y un evaluacion independiente (di
                                puesto 2014. Realmente no tin tanto motibo       CFT) riba esakinan. Gobierno di Aruba a
                                pa festeha.                                      laga sa di ta di acuerdo cu e exigencianan,
                                Pa cuminsa, RvS no ta duna un opinion si         aunke esey no tabata necesario pasobra como
                                loke Gobierno di Reino a haci ta corecto, den    e autoridad subalterno no por cuestiona e
                                e sentido di husga si den e situacion tabata     condicionnan di e autoridad superior pa hus-
                                corecto pa actua. Loke si RvS ta bisa cu lo ta-  ga bo peticion.
                                bata miho pa actua uzando articulo 43 inciso     Seguidamente gobierno di Aruba no kier a
                                2, cual ta e parti di e articulo 43 cu ta pone   cumpli cu e exigencianan y a kere cu nan ta
                                responsabilidad riba Gobierno di Reino,          keda cla cu solamente e presupuesto aproba.
                                na momento cu ta existi un situacion unda        Reino a haya tabata bira tempo pa mustra
                                cu Reino mester garantisa derecho y liber-       nan, nan luga, pero no a haci esey na e mane-
                                tad humano fundamental, siguridad legal y        ra mas corecto.
                                gobernacion adecua.                              Conclusion final: Gobierno di Reino taba-
                                Den e palabranan textual di Raad van             tin su motibonan pa interveni den e asunto,
                                State: “De landen zijn autonoom, maar als        unda en principio Aruba ta autonomo: fi-
                                blijkt dat zij de fundamentele menselijke re-    nancia publico. E motibo tabata cu e asunto
                                chten en vrijheden, de rechtszekerheid en/of     tabata bay den un direccion no desea unda e
                                de deugdelijkheid van bestuur niet kunnen of     maneho financiero no tabata cuadra mas cu
                                willen verzekeren is het Koninkrijk aanvul-      normanan di bon gobernacion (financiero).
                                lend verantwoordelijk om dit te waarborgen.”     Pa loke ta e cautela di cual Raad van State
                                Pues RvS no ta cuestiona e facultad, o hasta     ta papia cu mester mantene den e forma con
                                obligacion di Reino pa interveni, pero ora       mester comunica y purba traha hunto pa evi-
                                ta papia di con mester haci esey, via Regla-     ta cu ta yega na un medida asina drastico,
                                mento di Gobernador no ta e opcion, pasobra      gobierno di Reino tin poco di reprocha su
                                por trata di encarga Gobernador cu facultad      mes. A mustra bastante pasenshi cu gobierno
                                nobo cu e no tin y no por tin asina. Ta p’esey   di Aruba. Gobierno di Aruba no tin nada di
                                ta recomenda e uzo di articulo 43 inciso 2 en    reprocha Hulanda cu no a haci tur lo posibel
                                conhunto cu articulo 51, inciso 1 di Statuut.    pa evita; ta di nan banda no kier a kere cu cos
                                E articulo ultimo aki ta duna e posibilidad      lo por yega asina leu y cu Reino lo no a para
                                di pasa autoridad di gobierno di un di e isla-   gabinete Eman di sigui pone Aruba su futuro
                                nan pa un instancia cu por ta e Gobernador.      na peligro.
                                Esaki ta sucede ora un organismo na un di e      Ta cuanto protocol mas mester a firma cu
                                islanan autonomo no por provee loke ta pre-      gobierno di Aruba? Esaki a uza nan mas
                                scribi pa Statuut, areglo internacional, ley di  bien pa pospone y alarga e asunto, hayando
                                Reino of un algemene maatregel van rijks-        prestamo sinembargo y sigui gasta placa sin
                                bestuur (AMVRB).                                 duna cuenta. E weganan ey no a caba ainda,
                                Den e caso aki, Gobierno di Reino tabata         pero awor a bay den e fase unda tur e triki
                                haya un AMVRB un medida basta pisa pa            alrededor di CAFT ta bay subi mesa. Un di
                                impone y a opta aparentemente pa un opcion       nan ta e famoso articulo den e criterionan pa
                                mas suave via e instruccion na Gobernador        miembro di CAFT, cu e exigencia cu e miem-
                                via Reglamento di Gobernador, pero di cual       bro no por ta un ex- politico.
                                a resulta awor cu RvS no ta haya esey un bon     Awor aki, ta facil pa haci propaganda local
                                opcion. Nan ta haya cu Gobierno di Reino,        pretendiendo cu RvS a duna gobierno di Aru-
                                si tabatin base pa haci esaki, mester a opta pa  ba rason. Otro cos ta con na Den Haag nan
                                actua cu un AMVRB.                               ta mira esaki. Manera bisa anteriormente:
                                Otro caminda cu por a cana ta laga Gober-        ora mester actua pa salvaguardia integridad
                                nador firma e ley di presupuesto, y laga go-     di gobernacion na Aruba, no tin nada legal
                                bierno di Aruba yega Den Haag cu e presu-        ta stroba gobierno di Reino pa actua cu man
                                puesto firma. Kico tabata e caso? Gobierno       duro, si nan ta kere cu mester haci esey.q
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29