Page 61 - MIN SJA 26 OCT 2015

AMIGOE
Kibaima-bewoner: Sinds 2013 horen wij niets
TNO: Bouw duurzame wijk duurt niet lang meer
ORANJESTAD — Verrast en overvallen door een
bulldozer in de wijk. Op deze manier maakten de Ki-
baima-buurtbewoners in 2012 voor het eerst kennis
met het duurzame project Smart Community Aruba
(SCA). Nu, drie jaar later, worden zij wederom niet
via de officiële wegen ingelicht waarom het project al
maanden stil ligt en wanneer de bouw van start gaat.
TNO meldt aan de Amigoe dat dit moment niet lang
meer op zich laat wachten.
door onze verslaggever
Bobby Spier
Dat de bouw van de SCA in
buurt Kibaima al sinds 2013
stil ligt, is bij de meeste
mensen wel bekend. Onbe-
kender is dat de plotselinge
start van het project leidde
tot massaal verzet van de
zeventien buurtbewoners.
“De bulldozer ging gewoon
het terrein in, ons was hele-
maal niets verteld”, vertelt
Kibaima-bewoner Andre
Landgraf. De verontwaardi-
ging klinkt nog door in zijn
stem. “Onze inspraak was de
confrontatie met de Smart
Community. Buurtbewoners
in de stress en boos. Ik heb
gezegd: ‘dat gebeurt niet, ik
ga wel uitzoeken wat er aan
de hand is’.” Hij stapte naar
Directie Infrastructuur en
Planning (DIP), beriep zich
op openbaarheid van be-
stuur en liet zich niet weg-
sturen. “Eerst werd ik naar
van alles doorverwezen,
maar ik liet mij niet van het
kastje naar de muur sturen.
‘Ik ga niet weg voordat er
een plan op tafel ligt’, zei ik. de ingang daar niet gaat ko-
Al snel hadden ze door dat
het serieus was. Uiteindelijk
kwam de beleidsmedewerker
met de tekeningen naar be-
neden.”
Argentijnse wijnproducenten verminderen waterverbruik
LUJÁN DE CUYO — In
Mendoza, de belangrijk-
ste wijnregio van Argen-
tinië, hebben de wijnboe-
ren hun waterverbruik
voor de druiventeelt fors
verminderd. Anders wor-
den ze slachtoffer van de
klimaatverandering, zeg-
gen ze. Dat meldt persbu-
reau IPS.
In Mendoza, waar nauwe-
lijks regen valt, vormen de
wijngaarden een groene
oase. Ze slorpen het grootste
deel van het schaarse water
op. Vier jaar geleden beslo-
ten de wijnproducenten het
anders aan te pakken. “We
willen evenveel produceren
met minder water, minder
energie, met zo weinig moge-
lijk afval en zo veel mogelijk
hergebruik, en minder ver-
vuiling”, zegt Germán Micic,
provinciaal coördinator van
het Federale Programma
voor een Schonere Productie.
Duurzame wijn
Met dit programma stimu-
leert het ministerie van
Leefmilieu duurzame prak-
tijken bij 1250 kleine en
middelgrote ondernemingen,
met de steun van het VN-
Ontwikkelingsprogramma
(UNDP) en de Inter-Ameri-
kaanse Ontwikkelingsbank.
In Mendoza doen 210 be-
drijven mee, waarvan 60
procent wijnproducenten. Ze
krijgen advies en subsidies
tot 25.000 euro. “Het gaat
Niet één, maar twee
3D-handen vol geluk voor Zizi
ORANJESTAD — Zizi (9)
kriebelt nieuwsgierig
met de vingers van de
nieuwe hand over haar
wang. Het was één van
de gelukzalige en vrolijke
momenten voor alle aan-
wezigen gisterochtend op
Colegio Frère Bonifacius,
naast alle emotie, span-
ning – past de hand – en
gelukstranen die rijkelijk
vloeiden.
Zoals het moment van de
high five die Zizi gaf aan
techniekdocent Pieter Ver-
duijn van de International
School of Aruba (ISA) die de
3D-hand aanbracht. Of het
moment waarop ze voor het
eerst een bekertje vastpakt,
geboeid en bewonderend
naar haar hand kijkt, spon-
taan karateposes aanneemt
en hand in hand staat met
de ‘veroorzaker’ van dit al-
les: haar juf Andrea van
Eisen voldoen
De buurtbewoners verzetten
zich vanaf moment één falie-
kant tegen het plan. “Wij zijn baima aanleggen. “Toen heb
bereid om met elk plan mee
te werken, maar dan moet
je wel met een goed plan
komen. Je moet wel aan de
eisen uit het ROP voldoen,
dan praten we verder”, aldus
Landgraf stellig. Hij somt de
bezwaren op. “Ten eerste is
het landelijk gebied. Er wor-
den kavels van vijfhonderd
meter uitgegeven, dat mag
niet in landelijk gebied. Vol- linksaf en dan komt u bij
gens hun eigen regels is dat
niet toegestaan. Dat was ons
sterkste argument. Hierdoor
moesten ze naar hun grond-
besteding kijken.”
De buurt had vooral felle
kritiek op de ingang van de
wijk. “De ingang bij de wa-
tertank was aangewezen als
de entree van de wijk. Dat is
zo ongeveer de gevaarlijkste
plek waar je een entree van
een woonwijk kunt maken.
We zijn met de verkeerspoli-
tie daar gaan kijken en die
heeft uiteindelijk dit plan
geblokkeerd en gezegd dat
men.” Als oplossing wilde het
SCA-consortium, bestaande
uit WEB, Elmar, Setar, Utili-
ties Aruba, FCCA en de over-
In Mendoza, waar nauwelijks regen valt, vormen de wijngaarden een groene oase.
erom dezelfde wijn te produ-
ceren maar op een duurzame
manier”, zegt Luis Romito,
verantwoordelijk voor duur-
zaamheid bij de vereniging
van Argentijnse wijnprodu-
centen.
Vaten reinigen
Dominio del Plata, een fami-
liebedrijf in Luján de Cuyo,
voerde al enkele duurzame
praktijken in. Door installa-
ties te vervangen en proces-
sen aan te passen, spaart het
water uit. Water wordt voor-
Hooff. Zij stuitte bij toeval
op de website van Enabling
The Future, een netwerk
van vrijwilligers die de we-
reld door gebruik van 3D-
printen een ‘helpende hand’
toesteekt. Hierdoor geïnspi-
Verrast door een bulldozer.
heid, een nieuwe weg bij Ki-
ik niet bescheiden tijdens de
vergadering gezegd: ‘Ik zie
het al helemaal voor me. De
secretaresse legt aan de mi-
nister de weg naar de Smart
Community uit. Schuin te-
genover B55 gaat u bij de
Trafo het zandpad op en dan
rijdt u de eerste bocht om en weg omheen. Op bijna alle
komt u bij een trailerpark.
Bij het trailerpark gaat u
de dump van Kibaima, dan
rijdt u daar doorheen en dan
komt u bij onze nieuwbouw-
al gebruikt voor reiniging,
opwarming en afkoeling.
Een voorbeeld is de reini-
ging van de vaten waarin de
geoogste druiven vervoerd
worden. Vroeger maakte Do-
minio del Plata die manueel
schoon, wat 20 minuten per
vat duurde. Nu gebruikt het
bedrijf industriële wasma-
chines.
“Met deze machine duurt de
reiniging 5 minuten”, zegt
Marcelo del Popolo, duur-
zaamheidsverantwoordelijke
van het bedrijf. “We hebben
reerd, zocht ze dichter bij
huis hulp voor haar plan
om haar leerling gelukkig te
maken.
Bescheiden laat Zizi alles
wat er aan haar arm en om
haar heen gebeurt over zich
wijk Smart Community.’ Ik
zeg, dat is de mooiste entree
die je kan hebben.” Er werd
niet op gereageerd.
Samenspraak
In samenspraak met de
buurt is uiteindelijk het
SCA-project gewijzigd. “Er
zijn een heleboel zaken aan-
hangig gemaakt, ook die
ontsluiting. Er komt nu een
punten die we hebben aan-
gegeven, kwamen ze ons te-
gemoet. Uiteindelijk is dit
een gewone bestemmings-
Foto: Shutterstock
het waterverbruik met onge-
veer 60.000 liter per maand
verminderd. Na drie maan-
den oogsten hebben we dus
180.000 liter minder ver-
bruikt.” Bovendien gaat het
gebruikte water naar een
zuiveringsinstallatie, zodat
het nadien nog voor irrigatie
kan dienen.
Klimaatverandering
De klimaatverandering
dreigt de droge provincie
hard te treffen. “De ontwik-
keling van de regio hangt
heen komen. Ze kijkt en
luistert aandachtig hoe de
handen bij het passen om-
gedaan worden. Ja handen,
want de techniekdocent en
zijn leerlingen maakten niet
één, maar twee handen voor
Zizi. “Dan kan Zizi wisselen
van hand”, zegt Verduijn. Hij
legt uit dat Zizi de hand kan
openen en sluiten door tegen
de binnenkant te drukken.
“Daardoor spannen de lijnen
aan de binnenkant van de
vingers. Die krommen dan
naar binnen. Elastieken aan
de bovenkant trekken de vin-
gers weer recht bij ontspan-
ning.” Om kleinere dingen te
kunnen vastpakken, vraagt
dat nog wel wat oefening.
Maar Zizi lijkt zich daarover
niet druk te maken. Ze is al-
leen maar ‘heel gelukkig’.
Juf Andrea laat later blij
weten: “Zizi heeft heerlijk
met haar nieuwe hand in de
pauze buiten gerend.”
planprocedure geworden
zoals het hoort, met instem-
ming van de buurt en alles.
Wat dat betreft is het een
voorbeeldplan zoals dat op
Aruba zou moeten.” Maar
daardoor is het project wel
vertraagd. “Door het com-
promis zijn we in een tijds-
vak terechtgekomen waar
het financieel wat moeilijker
ligt voor Aruba. Mijn visie is zeg dan eerlijk dat je het niet dat Aruba het sinds 1,5 jaar
dat het puur op geld hangt
dat de Smart Community
nu niet start. Partner in een
consortium houdt in dat je
de kosten voor eigen reke-
helemaal af van het water”,
zegt geoloog Ricardo Vil-
lalba. Hij is lid van het VN-
klimaatpanel en was vroeger
directeur van het Argentijn-
se Instituut voor Sneeuw-,
Gletsjer- en Milieuonder-
zoek, met zetel in Mendoza.
“Onze provincie leeft hoofd-
zakelijk van het water dat
zich ophoopt in de berg-
sneeuw. Alle prognoses en
modellen geven aan dat die
sneeuw na verloop van tijd
zal verminderen.”
Minder energie
De wijnproducenten zoeken
ook naar een manier om
minder energie te verbrui-
ken. Ze hebben energie nodig
voor verwarming, afkoeling,
verlichting en het overpom-
pen van vloeistoffen.
“Voor elk van die functies
kun je de installaties of pro- tal foto’s op hun Facebook-pagina van de vermiste Holloway
cessen zo aanpassen dat je
veel energie bespaart”, zegt
Micic. “Zo kun je de tanks be- Oh Cherso’ bekend staat als ‘Barbie’. Al snel ging het balle-
dekken, waardoor ze langer
hun temperatuur behouden,
of de pompen, compressoren
en lampen vervangen door
recente, zuiniger modellen.”
Dominio del Plata slaagde
er zo al in 15 procent minder
energie te verbruiken. Door
de water- en energiecon-
sumptie te doen dalen zijn
de kosten van het bedrijf fors
gedaald, zegt Marcelo del Po-
polo.
Dat maakt de projecten ook
zelfbedruipend, zegt René
Mauricio Valdés, UNDP-ver-
antwoordelijke voor Argenti-
nië. “Velen denken dat inves-
teren in ecologische praktij-
ken alleen geld kost en het
bedrijf niet noodzakelijk iets
oplevert. We zien hier dat dit
niet klopt.”
9ZATERDAG
24 OKTOBER 2015
ning neemt. Als één speler dium, ze gaan nu bijna be-
het niet kan betalen, of de fi- ginnen”, aldus Ebbing. Hij
nanciële middelen niet heeft, legt uit waarom het project
dan struikelt een heel plan.” is vertraagd. “Het project is
De buurt hoort niets meer vastgelopen op onderhande-
over de voortgang van de lingen over wie wat bijdraagt
SCA. Landgraf is daar niet in een partnerschap. Ik heb
blij mee. “Sinds 2013 is er geleerd dat je dit soort din-
vanuit de officiële kanalen gen vaak sneller wil realise-
geen enkele communicatie ren dan in de maatschappij
meer naar ons geweest over mogelijk is. Je hebt te maken
de voortgang. We hebben in- met de financiering en de
middels al een Green Confe- vergunningen die rond moe-
rence gehad en nu komt er ten worden gemaakt. Dat is
nog één aan. Als je dit twee niet eenvoudig, ook Aruba
conferenties geleden bekend- moet de regels volgen.”
maakt en er is nu nog niets,
niet eens een infrastructuur, Op de vraag of het klopt dat
dan kun je zelf je conclusies het plan is gestruikeld we-
trekken. Dan zeg ik, commu- gens financiële tekorten, ant-
niceer dingen met elkaar en woordt hij: “Iedereen weet
financieel rond krijgt.” lastig heeft op economisch
gebied, dat heeft niet gehol-
‘Fantastisch project’ pen om dit proces te versnel-
De SCA laat niet lang meer len.” Toch gelooft hij sterk in
op zich wachten, meldt TNO het plan. “Natuurlijk mag je
echter. Hoe lang het nog kritiek hebben en misschien
duurt kan Jan Ebbing, di- had het allemaal sneller en
recteur van TNO Caribbean ook wat beter gekund. Maar
Branche Office, niet vertel- ik geloof dat wij hier volgend
len. Wel legt hij uit ‘dat het jaar op een hele andere ma-
Land Aruba met FCCA om nier zitten. Dan kunnen we
de tafel zit over de laatste tegen elkaar zeggen dat we
details in het contract’. “Het een fantastisch project heb-
is in een vergevorderd sta- ben neergezet.”
Consument en commercie
meer bewust van hygiëne
ORANJESTAD — De Hy- Hygiënische Dienst werkt
giënische Dienst vervolgt voor controles samen met de
haar controles bij bedrij- politie en Dienst Openbare
ven waar voedsel wordt Werken. Het doel van de
bereid en verkocht. Drie Hygiënische Dienst is om de
teams zijn bezig met con- hygiënestandaard van Aruba
troles van deze plekken naar een ‘hoog internationaal
in Oranjestad. De ver- niveau’ te tillen. We zijn er
wachting is dat alle lo- nog niet, laat Geerman we-
caties voor het einde van ten. “Er is nog een lange weg
het jaar bezocht zijn. Dat te gaan, maar we zijn op de
laat keurmeester Yvette goede weg.” Zowel bedrijven
Geerman weten. als consumenten letten beter
op en worden kritischer, con-
Ze zegt dat bij de meeste be- stateert ze. Ook merkt ze dat
trokken bedrijven ondertus- bedrijven zelf reclame gaan
sen alle medewerkers een maken voor de Hygiënische
gezondheidskaart hebben. Dienst. Zo heeft ze gehoord
“Maar er zijn nog altijd uit- dat bedrijven melden dat de
dagingen op het gebied van Hygiënische Dienst langs is
hygiëne voor bepaalde be- geweest en dat alles piekfijn
drijven”, waarschuwt ze. De in orde was.
Natalee Holloway is
Nederlandse ‘Barbie’
ORANJESTAD — Alerta pa Aruba heeft het raadsel van de
verdwenen Natalee Holloway opgelost. Ze is niet opgegeten
door de haaien of begraven onder de Spyglass-toren van het
Marriott-hotel. Nee, ze is een nieuw leven gestart in Neder-
land, heeft daar een extra zonnebankje gepakt en onderging
een neuscorrectie. Alerta pa Aruba plaatste onlangs een aan-
die zij vergeleken met de foto’s van de Nederlandse Samantha
van der Plas die sinds haar deelname aan de realityserie ‘Oh
tje rollen en ontstond online een hoax die door verschillende
Nederlandse media werd opgepikt. Naast de mensen die de
gelijkenis serieus namen, werd er voornamelijk lacherig op de
post gereageerd. Barbie is inmiddels ook op de hoogte. Volgens
De Telegraaf plaatste zij op haar Facebook: ‘Samantha Hol-
loway...in Aruba kan dat. Op een page die gaat over Aruba
wordt gezegd dat ik Nathalie Holloway ben, maar dan na een
neusoperatie... Niets van waar natuurlijk, vreselijke situatie
voor die ouders dat het nog niet is opgelost, RIP Nathalie.’