Page 14 - Antilliaanse Dagblad
P. 14

14                                                                                 Antilliaans Dagblad Donderdag 7 april 2016                                                            Antilliaans Dagblad Donderdag 7 april 2016                                                                                                                         15

Achtergrond                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           Achtergrond

Charles Eyck en ‘Doesji Korsouw’(3)

                                                Na een korte biografie en een samenvatting van de waardering van
                                                auteurs in kranten, boeken en tijdschriften van Charles Eyck in deel 1 en
                                                de relatie tussen Charles Eyck en de familie De Rooy in deel 2, komt in dit
                                                deel de relatie tussen Eyck en Chris en Lucila Engels tot uitdrukking.

                                                Tekst en foto’s Jan Gulmans

                                                Eyck, Stroomzigt                   huize Stroomzigt heeft Char-      in strakke lijnvoering. Een        Tegeltableau in de keuken van Stroomzigt.
                                                                                   les Eyck een tegeltableau in de   van die kaarten is in bezit van
                                                en Engels                          keuken aangebracht, geda-         Diane Henriquez (zij is de         dere Harry Hoetink en zijn       en dichtkunst van Oda Blin-      E. Gerstl, M. Brown Gorsira.      Oprichters Curaçaosch Museum.
                                                                                   teerd 4/3 1953. Het bevat 96      dochter van kunstenares May        vrouw Ligia, Lodewijk Wil-       der/Yolanda Corsen.              F. Janssen, W. Hoyer, Josh
Glas-in-lood ‘Groente-en fruitverkoopster’.     Na zijn aankomst in septem-        dubbelgebakken tegels, die op     en Max Henriquez). Voor de         helm Statius van Eps en jonk-                                     Maduro en W. de la Try Ellis      Omslag van ‘Brieven van een Curaçaose blinde’, van Oda Blinder, ontwerp van Charles Eyck.
Glas-in-lood ‘Visverkoopster’. FOTO STROOMZIGT  ber 1952 op Curaçao heeft          Curaçao zijn vervaardigd en       zeventigste verjaardag van         heer Willem Sandberg mee,           Een veel uitgebreider brief-  het Curaçaosch Museum op.
                                                Charles Eyck met Chris en          de ingrediënten voor de dis       Chris Engels in 1977 stuurde       zeer goede vrienden van          wisseling tussen Chris Engels    Het voormalige hospitaal          alleen Eyck, maar ook Dolf       aan kunst mocht besteden.
                                                Lucila Engels een bijzondere       voorstellen. Boven in het trap-   Eyck een brief naar Chris,         Chris. Luc Tournier was het      en Johan van de Walle, de        werd hiervoor uitgekozen, na-     Henkes en Frieda Hunziker        Zijn commissie heeft een
                                                band opgebouwd. Zoals eer-         penhuis plaatste hij glas-in-     waarin hij zijn dankbaarheid       pseudoniem van Chris En-         oud-hoofdredacteur van de        dat Stroomzigt en een ander       zijn door Sticusa uitgezon-      groot schilderij, met een reli-
                                                der geschreven woonde Eyck         loodramen, een in de oost- en     uitte over de ontvangst en zijn    gels; hij gebruikte daarvoor     Beurs- en Nieuwsberichten        gebouw tegenover het huidige      den. Van Hunziker zijn           gieuze voorstelling, van Char-
                                                in het huisje - hij noemde het     een in de westgevel van de        verblijf: ,,Nog steeds dankbaar    de achternaam van zijn moe-      en werkzaam vanaf 1948 bij       museum waren afgevallen.          muurschilderingen en een         les Eyck verworven op de laat-
                                                ‘zijn bungalow’ - dat in de        aanbouw. Het glas-in-lood-        voor de rijke ervaring, hoe        der.                             de Wereldomroep, dan in          Een gedenkplaat aangebracht       glas-in-loodraam in Stroom-      ste dag van de zeer bekende
                                                tuin van het Curaçaosch Mu-        raam in de oostgevel, voorstel-   dan ook; een schat van herin-                                       ‘Brieven aan een koerantier’,    op een muur op het museum-        zigt achtergebleven. Het glas-   internationale beurs Tefaf.
                                                seum staat en waarin thans de      lende een visverkoopster, ligt    neringen en schetsen, dankzij         De prachtige omslag van       bevat het boek ‘Klein Venetië,   terrein ter gelegenheid van       in-loodraam heeft in de ‘Ba-     Zijn vrouw Inge is vorig jaar
                                                administratie is gehuisvest.       in stukken thuis bij Verele,      de genereuze hospitality van       het boekje ‘Brieven aan een      Curaçao in vroeger dagen’ uit    het vijftigjarig bestaan bevat    rak Daniel’ gehangen, die        overleden, maar Ruud blijft
                                                Voor kortere perioden heeft        maar zal hersteld worden. De      Chris en Lucila als een on-        koerantier’ is van Charles       1990 (Aldus Uitgevers, ‘s        de namen van de oprichters.       naast de kapel van de familie    verzamelaar en auteur van
                                                hij ook bij de familie Engels      groente- en fruitverkoopster,     schatbaar honorarium. Een          Eyck en er staan abeeldingen     Hertogenbosch). De briefwis-     De oprichters zelf zijn door      Engels heeft gestaan op de       voor Curaçao belangrijke za-
                                                thuis gelogeerd. In 1952 koch-     die op het andere raam voor       beloning, die na 25 jaar nog       van twee tekeningen van          seling betreft het jaar 1972.    Charles Eyck vereeuwigd op        Weg naar Westpunt.               ken, onder andere op het ge-
                                                ten Chris en Lucila huis           een windmolen figureert,          altijd vruchten afwerpt en de      Charles Eyck in. Een ervan is    De naam van Charles Eyck         een groot schilderij, dat in het                                   bied van de zich goed ontwik-
                                                Stroomzigt, dat onder leiding      flonkert in alle pracht. Beide    kleurklanken van het Duchi         een portret van Michiel          wordt een paar keer ge-          trappenhuis van het museum           Onlangs kwam mij ter ore      kelende tuinbouw.
                                                van Chris samen met archi-         ramen zijn ook op Curaçao         Corsow door niets en nie-          Brown Gorsira, regent van het    noemd. Bij de afbeelding van     hangt. De oprichters kijken       dat de vrouw van Yu di Kòr-
                                                tect Ben Smit gedurende twee       gemaakt.                          mand meer ontnomen kan             Curaçaosch Museum, oud-          een houtsnede van Eyck staat:    neer op de bezoekers of om-       sou, prof. Ruud Janknegt, als       Indien de Stichting MoMac
                                                jaar werd gerestaureerd. Het                                         worden.”                           minister van Financiën en        ,,Niemand heeft de sfeer van     gekeerd: de bezoekers moe-        klein meisje, van 1940 tot       (Museum of Music, Art &
                                                huis dateert uit 1735 en circa        In de ontvangstkamer,                                             waarnemend gouverneur, en        de kunuku naar mijn mening       ten opzien naar de oprichters.    1944 in Stroomzigt heeft ge-     Culture) in staat is om
                                                100 jaar later werd het voor-      waar nu de vleugel staat, is bo-     En verder schrijft hij tot      de andere van Yolanda Cor-       beter getroffen dan Charles      In ieder geval voor een foto-     woond. In die tijd werden in     Stroomzigt als museum te be-
                                                stuk, dwars op de bestaande        ven de deur een muurschilde-      slot: ,,Nee, ik zal nooit een ge-  sen, die in het door Chris En-   Eyck, die jij overigens, dat     graaf een moeilijke plek. In      Stroomzigt kamers verhuurd       houden, zal Curaçao over een
                                                bebouwing, aan de zijde van        ring van Eyck zichtbaar: aan      schiedenis van Curaçao             gels en Frits van der Molen      neem ik aan, veel beter hebt     dat jaar werd de ‘Tentoonstel-    aan werknemers van Shell.        ‘Gesamtkunstwerk’ beschik-
                                                het Rifwater, aangebouwd.          weerszijden van een zeilende      schrijven, maar ik zou nog         opgerichte tijdschrift de Stoep  gekend dan ik en die toen ik     ling van hedendaagse Neder-       De kleine Inge van Gendt         ken dat een uitstekend voor-
                                                Engels is op grond van uitge-      driemaster zijn Neptunus en       eenmaal de paradijselijke          (1940-1951) als dichteres        hem ontmoette zijn eerlijke      landse schilders in West-In-      keek vanuit haar kamertje uit    beeld is van gedeeld Curaça-
                                                breide naspeuringen ervan          een zeemeermin afgebeeld in       grond aan de blonde kusten         heeft gedebuteerd onder de       bewondering en verwonde-         dië’ gehouden, onder auspici-     op twee vijvers vol met schild-  os/Nederlands erfgoed.
                                                overtuigd geraakt dat het oude     pasteltinten. Onder de Riet-      van de Caraïben, waar zo vaak      naam Oda Blinder.                ring neerschreef over Chris      ën van het ministerie van         padden. Ruud Janknegt is bij
                                                gedeelte een replica is van het    veldtrap staat een monumen-       mijn hart verdwaald was, wil-                                       en Lucila.” De houtsnede was     Onderwijs, Kunsten en We-         de ontwikkeling van de bouw         In het volgende deel wor-
                                                paleis van Johan Maurits van       tale Pieta (Maria met Jesus op    len betreden, om Chris te             Het mooie, door Eyck vorm     te zien op de expositie ‘Cura-   tenschappen. Bekende na-          van de Universiteit van Maast-   den de exposities van Charles
                                                Nassau in Recife, Brazilië. Jo-    schoot) van Eyck, opgebouwd       danken voor het vele, dat ik       gegeven, bundeltje ‘Brieven      çao schilderend en geschil-      men sieren de door minister       richt betrokken geweest en       Eyck in Bloemhof 2013/2014
                                                han Maurits bestuurde de al-       uit vijf segmenten van kalk-      van hem mocht ontvangen.”          van een Curaçaose blinde’ en     derd’ in het Stedelijk Mu-       Gielen van een voorwoord          heeft als voorzitter van de      en in Limburg, zomer 2015,
                                                daar gevestigde kolonie van        zandsteen. Oorspronkelijk         Deze brief van Eyck is in facsi-   andere gedichten van Oda         seum in Amsterdam in 1953.       voorziene catalogus, zoals van    Kunstcommissie gefungeerd,       besproken en het alsdan uit-
                                                1637 tot 1644.                     stond deze Pieta in de kapel      mile opgenomen in het boek-        Blinder begint met een inlei-                                     Chabot, Sluijters, Fernhout,      die 1 procent van de bouwsom     gegeven kwartetspel, met een
                                                                                   van de Familie Engels bij Da-     je ‘Luc Tournier 70’, Meulen-      ding van Charles Eyck en be-     Het Curaçaosch                   M. Wiegman, Schumacher en                                          kleurrijk Curaçao-kwartet.
                                                   Volgens Verele Ghering-         niel.                             hoff, Nederland, en gaat ver-      vat afbeeldingen van tekenin-                                     Charles Eyck, die met vijf olie-
                                                Engels, de dochter van Chris                                         gezeld van een afbeelding van      gen van zijn hand uit 1952.      Museum                           verven aanwezig was. Niet be-
                                                en Lucila, heeft een Braziliaan       In het boek ‘De Taal van       een schets waarop de namen         Eycks portret van de dichteres                                    kend is of Engels al eerder
                                                Stroomzigt gebouwd, evenals        Charles Eyck’ uit 1984,           van de kleuren zijn geschre-       siert de omslag. Het boekje is   Chris Engels richtte met tien    Eyck persoonlijk of zijn werk
                                                landhuis San Sebastiaan op         schrijft Eyck: ,,Daar staat het   ven. Het kleine schilderijtje      in 1968 uitgegeven door Wi-      andere Curaçaoënaars, te we-     kende of dat de eerste kennis-
                                                Bándabou. Een andere Brazi-        kapelletje, dat mijn goede        dat uit deze schets is ontstaan,   nants, Heerlen. Zowel Engels     ten N. van Meeteren, R. Bos-     making met zijn werk
                                                liaan bouwde de naast              vriend Chris voor mijn ‘Pieta’    is door Eyck aan Diana Henri-      als Eyck hadden een grote be-    kaljon (de schoonvader van       middels deze expositie tot
                                                Stroomzigt liggende Loge van       bouwde, te midden van een         quez (Eyck noemde Diane            wondering voor de persoon        Chris), H. Latour, W. Winkel,    stand kwam. Mogelijk is
                                                de Vrijmetselaars. Stroomzigt      bos hemelhoge cactussen,          Henriquez consequent Dia-                                                                            Sandberg degene geweest die
                                                is in volledige symmetrie op-      reusachtige kaarsen candela-      na) gegeven in 1952 kort na                                                                          Engels op Eyck geattendeerd
                                                getrokken. Lucila Engels heeft     bers.” Eyck verzorgde de uit-     zijn aankomst. Aan genoemd                                                                           heeft. Zoals in deel 1 geschre-
                                                diverse mozaïeken aange-           nodiging voor de inwijding        boekje, eigenlijk een liber                                                                          ven, heeft Sandberg bij Eyck
                                                bracht op een van de bijge-        van het kapelletje in decem-      amicorum, werkten onder an-                                                                          tijdens de Tweede Wereldoor-
                                                bouwen, bij de trap en in het      ber 1952 en tekende de kapel                                                                                                           log op Ravenbos ondergedo-
                                                huis zelf en tegels beschilderd                                                                                                                                           ken gezeten. De rol van de
                                                in de gang. Ook de reliëfs te-     Muurschildering ontvangstkamer Stroomzigt.                                                                                             toenmalige Stichting voor                                                                           Pieta.
                                                gen de muur naast de voor-                                                                                                                                                Culturele Samenwerking (Sti-
                                                deur zijn van haar hand. De                                                                                                                                               cusa) bij het organiseren van
                                                inrichting van het huis is bij-                                                                                                                                           tentoonstellingen op Curaçao
                                                na nog in de staat waarin Lu-                                                                                                                                             en in Nederland is belangrijk
                                                cila Engels het na haar overlij-                                                                                                                                          geweest evenals de uitzen-
                                                den in 1993 heeft achtergela-                                                                                                                                             ding van kunstenaars en
                                                ten. De monumentale door                                                                                                                                                  schrijvers naar de West. Niet
                                                Rietveld in de jaren vijftig ont-
                                                worpen trap in Stoomzigt is
                                                nog steeds een meesterwerk,
                                                dat de etages, die door de aan-
                                                bouw niet geheel op elkaar
                                                aansloten, evenwichtig met
                                                elkaar verbindt.

                                                   Tijdens de restauratie van
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19