Page 4 - HOH
P. 4

Diasabra, 29 Maart 2025                                        AWEMainta                                                  LOCAL             3




                                                               Abuso financiero:

       E banda scondi di violencia domestico na Aruba













































       ORA hende pensa riba violencia domestico, generalmente                     manan ta sinti nan mes isola y no sa unda nan por acudi.

       imagen di abuso fisico of abuso verbal ta bin dilanti. Toch
       tin un forma di abuso cu hopi biaha ta wordo lubida: abuso                 E consecuencia pa victimanan
       financiero.                                                                E impacto di abuso financiero por ta devastador. Hopi victima
       E tipo di violencia aki ta presenta regularmente na Aruba                  ta haya nan mes den debe profundo, ta perde nan indepen-

       tambe y tin consecuencianan serio  pa victimanan. Abuso                    dencia financiero y tin dificultad pa cuminsa di nobo ora nan
       financiero ta trata di controla placa y e recursonan finan-                finalmente bandona e relacion. Hasta si nan haya e curashi
       ciero di un partner, causando cu e ta keda dependiente y                   pa scapa, nan hopi biaha ta keda man bashi tras y no tin
       impotente. Aunke e ta menos visibel cu abuso fisico, e por                 acceso na necesidadnan basico manera vivienda y entrada.

       ta mesun destructivo.                                                      Na Aruba, unda e gastonan di bida ya ta halto, esaki hopi
                                                                                  biaha ta nifica cu victimanan ta keda biba den pobresa pa
       Kico ta abuso financiero?                                                  un tempo largo.
       Abuso  financiero  ta  un  forma  di  control  unda  e  abusado

       ta tuma e finansa di e victima completamente den su man.                   Con nos por atende abuso financiero?
       Esaki por sosode di diferente manera, manera retene salario,               Combatimento di abuso financiero na Aruba ta cuminsa cu
       nenga acceso na cuentanan bancario of obliga  e victima                    conscientisacion.  Comunidad y  organisacionnan  di ayudo
       pa asumi debenan. Tambe ta presenta frecuentemente cu                      mester duna informacion activo riba e problematica aki y

       abusadonan ta prohibi nan partner pa traha of sabotia nan                  informa victimanan tocante nan derechonan. Ademas, ta
       carera,  haciendo  independencia  financiero  imposibel.  Na               di gran importancia cu  centronan di refugio y puntonan
       Aruba nos ta mira esaki hopi biaha refleha den relacionnan                 di sosten ofrece conseho y guia financiero, pa victimanan
       unda un partner ta economicamente dependiente di e otro,                   por bira economicamente independiente. Tambe mester tin

       loke ta haci e salimento for di e situacion dificil.                       mas cooperacion entre instancianan gubernamental, organ-
                                                                                  isacionnan social y banconan pa yuda victimanan cu asis-
       Dicon abuso financiero ta keda invisibel                                   tencia di debe y recuperacion di credito.
       Un di e motibonan dicon abuso financiero ta asina dificil pa

       reconoce ta sinta den e manera cu e ta manifesta su mes.                   Abuso  financiero  ta  un  problema  poco  resalta  na  Aruba,
       Contrario na marca blauw of violencia visibel, abuso finan-                pero e consecuencia  pa victimanan ta ingrato. Ta tempo
       ciero no ta laga ningun rastro fisico. Victimanan hopi biaha               pa  tuma e problema aki  na serio y kibra e silencio. Door
       ta sinti berguensa of culpa, pa cual motibo nan ta busca                   di aumenta conscientisacion, apoya victimanan y fomenta

       ayudo menos lihe. Ademas, ta papia poco tocante e forma                    independencia  financiero,  hunto  nos  por  pone  un  fin  n’e
       aki di abuso den e sociedad Arubano, pa cual motibo victi-                 forma scondi aki di violencia domestico.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9