Page 17 - KPA
P. 17
Diasabra 18 November 2017 AnAlisis
A20
Restructuracion di sistema fiscal
Un necesidad grandi
Banda di tur e retonan riba tereno financiero
cu e gobierno nobo lo topa, tin un desafio tam-
be pa introduci cambio den nos sistema fiscal.
E cambionan lo ta necesario pa varios motibo.
Uno ta mehora y amplia e base di cobra, loke
ta sigura gobierno un entrada mas consistente
y mas grandi, mientras cu esaki no ta afecta
bida economico di e pais. Al contrario, un di
e metanan di mehoracion ta tambe pa crea
condicion mas atractivo pa haci negoshi, au-
mentando asina e nivel di actividad econom-
ico, y por lo tanto mas entrada pa gobierno,
sin cu e otro partnernan den economia sali cu
perdida. Otro bentaha di simplifica e sistema
ta e ganashi den administracion cu e sistema
actual ta rekeri, aumentando asina e capaci-
dad di control den e departamento concerni,
sin cu mester aumenta cantidad di personal.
Tur esaki ta haci un operacion asina nada facil, pa-
sobra hustamente e obligacion di tene cuenta cu tur
interesado ta haci cualkier intervencion den e siste-
ma fiscal algo cu mester evalua bon y considera tur
elemento un y mas biaha, prome cu actua. Un bon
ehemplo di con dificil esaki por bira, ta e inten-
tonan di e ministro saliente di financia, cu a trata
di introduci un cobranza di impuesto riba vehi- riba e aspecto di con pa ‘bende’ esaki politicamente. Impuesto riba entrada personal
culo, via aumento di accijns di combustibel, y por Tabata necesario pa bay pa un porcentahe mas halto Aruba ta aparece ainda den e lista di pais cu tarifa
lo tanto aumento di prijs pa liter. Henter e asunto cu e actual BBO/BAZV, sigur 6%, loke pa mayoria halto pa entrada personal (59%). Naturalmente no
a bira asina un problema politico, particularmente di hende ta resulta intragable. Fin di e storia. tur di nos ta paga den e categoria aki, pero ta algo
pasobra nos tin un grupo grandi di habitante cu ta cu inversionista, sigur si nan ta desea di establece
biba leu di trabao, y di e centro comercial mas im- Di un banda lastima si, pasobra tabata contempla na Aruba, ta tene na cuenta. Baha e porcentahe aki
portante, cu ta core anto mas distancia cu esunnan haci un limpieza den diferente tipo di impuesto cu
na otro parti di e isla. no ta necesario, no ta trece tanto placa aden, pero
ta un peso administrativo pa gobierno, cualkier go-
En todo caso, contando posibel perdida di voto den bierno. Tambe tin e caso di impuesto cu ta na un
eleccion di antemano, e plan a desaparece den lachi. nivel bastante halto y por ahustanan, na beneficio
Igualmente tambe e idea di aboli e BBO/BAZV, re- di economia. Laga nos tira un bista kico esakinan
emplasando esaki pa un otro impuesto di mesun ta. Pa mayor claridad, nos ta enfatisa cu nos no ta
tipo (Algemene Bestedings Belasting; ABB), unda tratando aki tur aspecto di un reforma fiscal, pero
lo a incorpora tambe gran parti di impuestonan di ta concentra riba e impuestonan cu por trece un
importacion. Atrobe henter e proyecto a fracasa simplificacion di e administracion necesario.
no tin consecuencia grave pa caha di gobierno, ya
cu e grupo ta chikito, pero hunto cu otro medida
e ta importante pa crea un clima mas agradabel pa
inversionista di exterior y tambe esunnan local.
Impuesto riba ganashi
Esaki ta otro impuesto directo den cual ta mira un
tendencia internacional di baha tarifa, pa haci eco-
nomia mas fuerte den competencia internacional.