Page 17 - AWEMAINTA
P. 17

Diabierna, 1 Juni 2018                                         AWEMainta                                                                    17




                     Minister di Salubridad Publico ta informa


       comunidad di Aruba di e efectonan di uzo di tabaco
















































       DIA 31 di Mei ta dia Mundial sin Tabaco.                                 Aumenta crisis asmatico
       Tur aña World Health Organization (WHO) ta scoge pa  Aumenta riesgo pa bronkitis y neumonia
       conscientisa diferente riesgonan cu humamento ta trece. Aña  Sintomanan respiratorio
       aki a concentra ariba problemanan cardiovascular.
                                                                                A  base  di  esaki  Minister  di  Salubridad  Publico a  logra
       Humamento  ta causa daño na bo curpa  manera  cancer  y  pa  diferente  instancianan  manera,  FADA,  IBiSA,  KWF.
       malesanan cronico manera entre otro presion halto, stroke,  Witgele Kruis, CAA,  dokter  di  casnan y representantenan
       infarto y dolor na bo pecho. Nicotina ta reduci e “caliber” di  di Ministerio di Salud sinta hunto y trece claridad den nan
       bo adernan locual ta causa cu bo presion ta subi.                        funcion pa asina tin un mihor colaboracion.


       Minister di Salubridad Publico, Sr. Dangui Oduber kier  Si un persona kier stop di huma e por acudi na su dokter di
       informa y conscientisa e comunidad di Aruba di e efectonan  cas cu por dun’e tratamento pa esaki, si ta necesario. Cerca e
       cu e uzo di tabaco ta trece cun’e, pero alabes kier informa na  POH (praktijk ondersteunende huisarts) e por haya conseho
       unda mester acudi pa ricibi guia of haya informacion pa stop  y un “motiverende gesprek”. E persona por haya guia tambe
       di huma.                                                                 cerca Consultorio pa Asuntonan di Adiccion (CAA). Como
                                                                                alternativa tin dos otro instancianan na Aruba cual ta Aruba
       Ministerio di Salubridad Publico kier haci enfasis tambe  Hypnosis Center y tambe Agencia Adventista di Desaroyo y
       ariba resultadonan di un encuesta cu a wordo realisa entre  Recurso Asistencial) cu ta un organisacion humanitario. Si
       hobennan di 12 – 19 aña na 14 scolnan secundario caminda  bo ta huma mas cu 10 biaha pa dia of bo ta huma dentro di
       a resulta cu 67% di e hobennan aki no a yega di papia over di  e prome 30 minuutnan despues cu bo a caba di lanta for di
       e uzo di tabaco cu nan mayornan na cas. Tambe a resulta cu  soño, tin hopi chens cu bo lo cay den remarca pa medicamente
       5.5% di e hobennan aki a huma sigaria un biaha of mas den  por medio di bo dokter di cas.
       e ultimo 30 dianan. Barbaramente 48% di e hobennan aki a
       yega di huma prome cu nan 13 aña.                                        Minister Dangui Oduber ta conseha pa esnan cu no ta huma,
                                                                                no cuminsa. Pa esnan cu ta huma, pa acudi nan a dokter di
       Cu esaki ministerio di salubridad publico kier pa mayornan y  cas. Door di stop di huma, bo ta reduciendo e riesgo pa un
       docentenan enfatisa mas ariba e efecto di uzo di tabaco entre  evento vascular cu 70%.
       e hobennan.
                                                                                Tambe Minister kier  recorda cu tur  persona tin e derecho
       Aparte cu e mayornan tin cu conscientisa nan yiunan,  di ta “SHS – Free” den areanan publico. E ley aki a wordo
       mester corda tambe cu si e mayornan mes ta huma, nan ta  aproba y ta pendiente pa wordo ehecuta.  Pidi esunnan cu
       exponiendo e muchanan na e huma cual ta convertinan den  ta huma rond dibo pa por fabor no huma den sercania di bo
       humado pasivo (second hand smokers), cu consecuencia pa:                 yiunan y/o di bo mes. Proteha bo mes di no bira victima di
       Aumenta infeccion na horea                                               humado pasivo.
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22