Page 32 - BNDIA ARUBA
P. 32

A32    LOCAL
                  Diamars 3 December 2019

               Dos Venezolano cu a purba drenta ilegal a pidi asilo

                              Gobierno ta repatria 35 Venezolano mas pronto posibel



            ORANJESTAD  –  Ayera                                                                   nan. Pero ora cu nan ta wordo  ta wordo screening. Durante
            mainta,  Minister  di  Hus-                                                            haya trahando sin permiso di  e proceso aki nan ta wak si e
            ticia, Siguridad y Integra-                                                            repenti, nan ta pidi asilo.   persona aki tin un pasado hu-
            cion, Andin Bikker a referi                                                            E mandatario a bisa cu gobi-  dicial of si nan tin problema
            na e caso di e 35 Venezo-                                                              erno  a  yega  di  introduci  na  cu por afecta salubridad pu-
            lanonan  cu  a  keda  deteni                                                           juli ultimo, leynan estricto pa  blico; of si nan a wordo de-
            durante  fin  di  siman  pa                                                            atende  cu  e  tematica  di  mal  porta den pasado.
            nos  autoridadnan  com-                                                                uzo di peticion di asilo. Mi-  Supervisor nobo
            petente.  Nan  a  pretende                                                             rando e situacion den e pais  Tambe e mandatario a men-
            di  drenta  ilegalmente  via                                                           bisiña di Venezuela, e solici-  ciona cu den cuadro di e acu-
            lama na Aruba                                                                          tud di asilo a aumenta. Segun  erdo  di  gobierno  firma  dos
                                                                                                   e mandatario e leynan aki ta  aña pasa, el a bin cu un mane-
            El a felicita tur cuerpo y in-                                                         busca  frena  esunnan  cu  kier  ho pa reforsa e siguridad den
            stancia  cu  a  participa  pa                                                          haci  uzo  robes  di  e  proceso  nos frontera.
            atende e asunto aki, entre nan                                                         aki. E minister a bisa cu nan  Den e maneho aki  a wordo
            e unidad di asilo. El a splica                                                         por a constata cu mas cu un  reinstitui  e  miembronan  di
            cu  e  echo  cu  un  unidad  di                                                        90% di esunnan cu a aplica pa  cuerpo  policial  como  super-
            asilo ta bin atende cu e situa-                                                        asilo, ta personanan cu ta djis  visor di nos ley di admision y
            cion aki directamente y hopi                                                           purba di prolonga nan estadia  expulsion (LTU) na 2018.  El
            lihe, ta pasobra nan kier con-                                                         na Aruba. Pero nan no ta bin  a añadi cu un control rigido
            stata mas pronto posibel, si e                                                         na remarca pa e proteccion di  cu  mas  cu  400  supervisor
            personanan aki nan version ta                                                          e tratado cu Aruba ta miem-  nobo  a  pone  cu  tur  siman
            cuadra cu realidad. Of si den                                                          bro di dje.                  Cuerpo Policial (KPA) ta gara
            caso  contrario,  nan  ta  haci-                                                       Igualmente el a bisa cu entre  personanan y traspasa nan pa
            endo uzo robes di e proceso                                                            otro a keda introduci e ‘dobel  Warda  Nos  Costa,  locual  ta
            di asilo.                                                                              model.’ E ta basa riba e prin-  contribui  pa  tin  un  control
            E  ta  haya  cu  si  nos  autori-                                                      cipio cu si un persona a crusa  riba  e  indice  di  crimen  riba
            dadnan  por  determina  esaki                                                          e  frontera  bay  Colombia  of  nos isla.
            mas  lihe,  nan  por  tuma  un                                                         otro  pais  y  busca  un  avion  Tambe  nan  a  bini  cu  un
            decision  riba  ki  paso  nan                                                          bin  Aruba,  nos  autoridad  sistema di radar cu ta den su
            por tuma. Un parti di nan ta  cu e personanan aki, tur dos,  largo  cu  no  tin  peticion  di  por mand’e bek na e paisnan  fase  di  prueba.  Igualmente
            haya cu nan peticion di asilo  a yega di wordo deporta caba.  asilo mas na frontera debido  for di unda el a bini. Esaki a  pa  eherce  un  miho  control,
            ta  wordo  nenga.  Aunke  nan  Minister  a  laga  sa  cu  gobi-  na e ley stringente cu gobier-  base di e principio cu e mi-  nan ta trahando pa introduci
            tin  e  posibilidad  di  apela  na  erno  ta  buscando  un  deci-  no  a  introduci.  Sinembargo,  grante a yega for di un pais cu  e sistema di ESTA, na estilo
            Corte  di  Prome  Instancia.  sion  acelera  pa  repatria  e  35  el  a  aclaria  cu  e  cantidad  di  por  wordo  considera  como  Mericano, entre otro pa reali-
            Pero si nan no ta haci’e, nan  personanan  aki  mas  pronto  hende cu ta solicita asilo cu ta  ‘safe.’    Tambe  nan  a  bin  cu  sa  un  pre-screening  anticipa
            ta wordo deporta.            posibel.                     na Aruba mes ta bou control.  e  ‘schiphol  model,’  caminda  via sistema electronico, pa sa
            Den e caso aki, dos di e per-  Peticion di asilo          Tin  algun  di  nan  cu  tres  pa  nan por  retene e persona aki   kende ta e persona cu ta bin
            sonanan  deteni  a  pidi  asilo.  Minister  Bikker  a  bisa  cu  cuater aña pasa a drenta Aru-  y pone nan den un luga des-  bishita nos isla.
            Pero nan a constata di biaha  practicamente  tin  lunanan  ba como turista y a keda aki-  igna, te  ora cu e persona aki

                                     Dia Internacional di Persona cu Limitacion 2019


            ORANJESTAD  –  Desde  otro persona, haya oportuni-        di dje. Mester crea e posibili-
            1992,  Dia  Internacional  dadnan segun nan capacidad  dad y infrastructura pa e per-
            di  Persona  cu  Limitacion  pa carga posicionnan di lider-  sona por mobilisa mas  y pa
            (International    Day    of  azgo.                        mas facil e por yega na educa-
            Persons  with  Disabilities                               cion pa su desaroyo personal.
            (IDPD)) ta wordo observa  Rond  mundo  ta  conoci  cu  Mester crea un miho sistema
            tur  aña  riba  3  di  decem-  e  poblacion  di  personanan  di revalidacion pa e por yega
            ber. E aña aki atrobe Min-   cu  limitacion  por  lo  general  su  maximo  potencial  di  su
            isterio  di  Asunto  Social  y  ta biba bou di condicionnan  funcion y mantene esaki. No
            Labor y Departamento di  menos faborabel y pa e moti-     por falta e sosten pa e famia y
            Asunto  Social  kier  para  bo aki nan ta wordo considera  personanan significante cu ta
            keto  riba  e  dia  aki  pa  re-  como un grupo vulnerabel.  encarga cu e cuido y sosten pa
            flexiona  riba  e  bida  di  e  Investigacion haci bou di cli-  e persona cu limitacion.
            persona  cu  ta  biba  cu  un  entenan  cu  limitacion  y  nan  Ministerio  di  Asunto  Social
            limitacion.                  cuidadonan ta haci cu Depar-  y  Labor  y  Departamento  di
                                         tamento  di  Asunto  Social  ta  Asunto  Social  ta  tuma  nota
            E tema di Nacionnan Uni pa  pone atencion riba ocho area  di  hopi  actividad  y  desaroyo
            e aña aki ta “Promoviendo e  cu  mas  tanto  ta  influencia  e  cu ta tumando luga den nos
            participacion  di  personanan  calidad  di  bida  di  e  persona  comunidad pa mehora e cali-
            cu  limitacion  y  nan  lider-  cu  limitacion.  Pa  mehora  e  dad di bida di nos hendenan
            azgo: tumando accion riba e  calidad di bida ta importante  cu limitacion. Un palabra di
            Agenda di Desaroyo di 2030”  pa percura cu tin servicionan  aprecio y sosten ta bay pa tur
            (‘Promoting the participation  cu  ta  ahusta  na  e  necesidad  grupo di interes, formal y in-
            of  persons  with  disabilities  di  e  persona  cu  limitacion.  formal, y pa e Plataforma di
            and  their  leadership:  taking  Mester  crea  mas  posibilidad  Organisacionnan  (PPL)  cu
            action on the 2030 Develop-  pa  e  persona  cu  limitacion  tin e porvenir y bienestar di   anan significante cu ta duna e  miso pa sigui colabora na hisa
            ment Agenda’).               por integra den mercado lab-  Personanan cu Limitacion na   cuido y atencion. Sa cu boso  e calidad di bida di e Persona
            Cu e tema aki nos como pais  oral y haya empleo cu e por  pecho.  Boso  amor  pa  e  ser   amor y sosten ta crucial pa e  cu Limitacion cu ta miembro
            mester  analisa  si  e  condi-  haci (sea paga o boluntario).  humano  ta  indispensabel  y   sobrevivencia di boso ser keri  di nos famia Arubano y, como
            cionnan  t’ey  pa  personanan  Mester  mehora  e  aceptacion  impagabel.               y esaki no por wordo reem-   tal, ta forma parti di nos co-
            cu  limitacion  realmente  por  y socialisacion di e persona cu  Un aprecio enorme ta bay pa   plasa.               munidad. Pabien y feliz dia!
            participa  den  nos  sociedad  limitacion  den  nos  comuni-  e mayornan, rumannan, otro   E dia Internacional aki ta pone
            y  asina,  mescos  cu  cualkier  dad pa e por sinti cu e ta parti  famia,  bisiña  y  otro  person-  nos reconfirma nos compro-
   27   28   29   30   31   32