Page 19 - MIN.VOS ALEX SCHWENGLE
P. 19
Datonan cu OMS a publicaDIAMARS27JANUARI2015 DIARIO PAGINA 9
tocante e virus Sarampi cu secrecion nasal of faringe
infecta.
ORANJESTAD (AAN) – Sara- e angua ta hopi eficaz. Segun mente humano y no ta afecta e chikito cu mal nutricion, y spe- E virus presente den aire of riba
mpi ta un malesa viral hopi con- datonan di OMS, na aña 2012 bestianan. cialmente esnan cu no ta haya superficienan infecta ta sigui
tagioso cu por bira grave. Na a muri un average di 122 mil E campañanan intensivo di va- suficiente vitamina A, of cu nan siendo activo y contagioso du-
aña 1980, prome cu e vacuna a hende pa motibo di sarampi, di cunacion rond di mundo a influ- sistema immune ta debilita door rante periodonan di hasta dos
wordo generaliza, sarampi ta- cual e gran mayoria tabata bao encia di manera decisivo den e di VIH/AIDS, of otro malesa ora largo y por wordo transmiti
bata causa mas di dos miyon di cinco aña di edad. reduccion di e mortalidad infan- serio. di un persona cu e virus pa un
morto pa aña, rond mundo. Sarampi ta causa pa un virus cu til causa pa dicho virus. Desde Complicacionnan: hende sano for di cuater dia
Na nivel mundial te ainda e ta normalmente ta crece den e cel- aña 2000 te aworaki den e pais- E virus aki ta causa di morto door prome of cuater dia despues di
un di e causanan di morto di nan di e murayanan di faringe nan di riesgo halto a lanza cam- di complicacionnan cu ta mas e aparicion di e rash.
mucha chikito, no obstante cu y pulmon. E virus aki ta neta- pañanan di vacunacion masal frecuente den mucha menor di Den paisnan unda e sarampi a
cu a beneficia mas cu mil mi- cinco aña y adultonan riba binti wordo practicamente eradica
yon mucha, di cual 145 miyon aña. E complicacionnan mas (manera Aruba) por presenta ca-
tabata na aña 2012. Esaki a haci severo ta: ceguera, encefalitis, sonan importa for di otro pais-
cu na nivel mundial e mortonan diarea grave cu deshidratacion, nan unda e virus ta epidemico
a baha cu un 78 porciento. infeccion di orea, infeccion of latente, y esaki ta un fuente
respiratorio severo y neumonia. activo di infeccion.
Sintomanan: Den comunidadnan cu nivelnan Tratamento:
halto di desnutricion y falta di No ta existi tratamento antivi-
E prome signo di sarampi ta atencion sanitario adecua, sara- ral specifico contra sarampi.
keintura basta halto, cu ta cum- mpi por causa morto di e diez Un manera di preveni compli-
inza entre diez pa diesdos dia porciento di e casonan. E male- cacionnan ta un bon nutricion
despues di e exposicion di e sa aki tambe por ocasiona com- di nos muchanan, y durante e
mucha na e virus. E keintura plicacionnan grave cerca hende malesa bebemento di cantidad-
por dura di cuater pa siete dia. muher na estado, incluyendo nan grandi di likido special-
Den su fase inicial e pacient por aborto espontaneo of parto pre- mente awa, y frena e deshidra-
presenta tosamento, rhinitis, maturo. Esnan cu ta recupera di cion cu likidonan re-hidratante
bashamento di awa na wowo, sarampi ta bira immune pa resto oral. Esaki ta e recomendacion-
y wowonan cora. Ta presenta di bida. nan di OMS. Den caso di sinto-
tambe manchanan chikito den e manan di neumonia of infeccion
parti paden di cara y patras di e Importancia di e vacuna: di wowo y ora ta indispensable
oreanan por mira mancha color e tratamento cu antibiotica.
maron. Esnan cu tin mas riesgo di con- Tur mucha diagnostica cu sara-
Despues di varios dia e ta trae sarampi ta e muchanan mpi mester ingeri dos dosis di
aparece e rash, generalmente na chikito cu no ta vacuna. Hende Vitamina A cada 24 ora. Esaki
cara y e parti ariba di e cueyo, muher na estado cu nunca a va- por reduci e riesgo di daño ocu-
cu ta dura mas of menos tres cuna. Pero den regla general, lar y ceguera. Ademas e supl-
dia prome cu extende su mes na por wordo afecta cualkier per- mentonan di Vitamina A ta re-
man y pia. sona cu no a wordo vacuna y cu duci e mortalidad via sarampi
Esaki ta disparce despues di no a haya e malesa durante su na 50 porciento.
cinco pa seis dia. E periodo for infancia. OMS ta keda reitera riba e va-
di e exposicion na e virus y apa- cunacion sistematica como e
ricion di e rash por tuma entre Transmision: mihor modo di prevencion.
siete pa 18 dia (mas of menos Manera ta conoci ta trata di un
un dos siman average). E informa di OMS ta sigui vacuna combina. Den paisnan
Sarampi den mayoria di caso menciona cu e virus aki, cu ta unda mester paga pa e vacuna
ta leve of moderadamente se- hopi contagioso, por plama via (na Aruba ta por nada), ta costa
rio. Pero e casonan hopi grave tosamento, nistermento, con- menos di un dollar pa cada mu-
ta frecuente cerca muchanan tacto sexual of contacto directo cha y e ta wordo aplica pa mas
cu cincuenta aña largo. Pesey ta
hopi importante pa e mayornan
aplica e vacuna aki na nan yiu-
nan, y verifica si, si e mucha por
ta alergico y den e caso ey pidi
conseho di e docter di cas of Pe-
diatra, wak kico mas por haci.