Page 18 - AD 5 MAART 2016
P. 18

18 Achtergrond                                                                                                  Zaterdag 5 maart 2016                                                 Zaterdag 5 maart 2016                                                                                                                             Achtergrond 19

Ypsilon Kòrsou, nu ruim een jaar actief

Ypsilon is de Griekse letter Y, als ‘why’ uitgesproken in het Engels en duidend
op de nog steeds onbekende oorzaak van schizofrenie of een verhoogde
kwetsbaarheid voor psychose. In Nederland bestaat familievereniging Ypsilon
al 30 jaar, in Suriname sinds 1998 en nu sinds 2014 ook op Curaçao. Ieder
jaar wordt de Werelddag Geestelijke Gezondheid op 10 oktober aangegrepen
om het thema geestelijke gezondheid onder ieders aandacht te brengen.

Door Yvonne Wolthuis-Olf

 In 2014 besloot Stichting                deze locatie na de renovatie als  heb ik een tropenopleiding ge-      De kapel van de Klínika Capriles.                                                                                                                                                                                       FOTO’S MICHÈLE VAN VELDHOVEN
             PSI-Skuchami steun te ver-   vaste plek voor haar bijeenkom-   daan in de Gelderse Vallei en in
             lenen aan de oprichting van  sten te mogen blijven gebrui-     mijn tweede jaar was ik tevens
             familievereniging Ypsilon    ken.                              assistent op de Psychiatrische
             Kòrsou. Op 6 oktober 2015                                      Afdeling Algemeen Ziekenhuis
        bestond Ypsilon Kòrsou 1 jaar,       Ik sprak hierover met Pytha    in Bennekom. Mijn eerste baan
        en dus de hoogste tijd hier aan-  Jessurun, psychiater van PSI-     in de psychiatrie was in 1992 in
        dacht aan te besteden. Deze       Skuchami, tevens ad-interim       het PZ Santpoort waar 140
        avond vond plaats in de           voorzitter van Ypsilon Kòrsou.    chronische patiënten in het ka-
        prachtige kapel van de Klínika    Ik vroeg haar iets over zichzelf  der van het Amsterdams model
        Capriles. Ypsilon Kòrsou hoopt    en Ypsilon Kòrsou te vertellen.   (vermaatschappelijking) terug
                                                                            werden geplaatst naar de stad.
Het doel van Ypsilon is elkaar steunen.      ,,Na mijn studie medicijnen    Dit waren chronische patiënten
                                                                            met veelal de diagnose schizo-
Informatiefolders.                                                          frenie. In Nederland is de fami-    tober 2014 ondertekenden Erik,    nen aan familieleden die een        geleiding wordt geboden bij be-       factor voor psychose bekend         uur starten waar al dit soort za-  laar en familie; de ‘triade’ (drie-  zijn hard op zoek naar een ei-
                                                                            lievereniging Ypsilon een be-       Ruth en ik de akte voor oprich-   psychotische partner of kind        taald werk voor psychiatrische        zijn.”                              ken kunnen worden bespro-          hoek) en de geactualiseerde          gen plek.”
                                                                            grip en ik verwees familieleden     ting van Ypsilon Kòrsou bij de    hebben. Als hulpverlener heb je     patiënten, en dit ook toeganke-                                           ken.”                              versie zegt dat nog veel             Tot slot een belangrijke vraag:
                                                                            hier altijd naartoe. Zij vonden er  notaris, wat voor ons allen een   acht uur per dag met klanten te     lijk te maken voor psychiatri-        Is de doelstelling van Ypsilon                                         krachtiger. Maar niemand wist        hoe kunnen mensen Ypsilon
                                                                            veel steun en informatie. Van       emotioneel moment was.            maken maar als familielid 24/7      sche patiënten van andere orga-                                           Kunnen familieleden bij Ypsilon    hoe de rol van de familie er in      ondersteunen, lid worden en/of
                                                                            2002 tot 2012 werkte ik in de       Samenwerkende fondsen (Ma-        en dit jarenlang zonder enige       nisaties zoals Skuchami bijvoor-      bijvoorbeeld ook een verbeterde                                        de praktijk uit moest zien en        een donatie storten?
                                                                            Klínika Capriles met patiënten      risela Fleming) hielp de eerste   ondersteuning, zodat de kans        beeld.                                                                    steun ervaren door lotgenoten-     welke ondersteuning ze daarbij       ,,De leden betalen een contribu-
                                                                            en familieleden en miste de fa-     kosten te dragen. Zo konden we    groot is dat de mantelzorgers                                             aandacht voor (een) psychose-                                          nodig had. Daarvoor biedt de         tie van 25 gulden per jaar.
                                                                            milievereniging die in Neder-       op 21 oktober 2014 eindelijk Yp-  zelf ook ziek worden (depressi-     Een vraaggesprek                                                          contact, zoals gespreksgroepen     Triadekaart een handige kap-         Vrienden van Ypsilon kunnen
                                                                            land zoveel steun bood ontzet-      silon presenteren aan de Cura-    viteit). Het tweede doel is infor-                                        kliniek?                                                               stok.”                               een donatie storten op giroreke-
                                                                            tend.’                              çaose samenleving op de           matie verspreiden door middel       Heb je in de jaren dat je hier        ,,Een aparte psychosekliniek        per e-mail?                                                             ning 10102707 (Girobank ten
                                                                                                                prachtige Hato Grotten-locatie.   van folders en voorlichtingsbij-    werkt ook gemerkt dat familiele-      zoals het Academisch Medisch        ,,Ja, Ypsilon Kòrsou heeft een     Is er een plek waar mensen bij       name van Asosiashon Ypsilon
                                                                               ,,In 2012 maakte ik de over-     Met Ypsilon Nederland en Ypsi-    eenkomsten. Dit is hard nodig       den behoefte hebben om pro-           Centrum (AMC) in Amsterdam          algemene Facebookpagina,                                                Kòrsou).”
                                                                            stap naar Skuchami ambulante        lon Suriname ontstonden hech-     op het eiland omdat er helaas       blemen met elkaar te kunnen           dat had, onder leiding van de       maar de actieve leden hebben       elkaar kunnen komen?
                                                                            GGZ-voorziening met drie divi-      te banden. Ypsilon Nederland      nog veel vooroordelen en taboes     delen?                                gedreven psychiater prof. D.        ook een groepsapp gecreëerd        ,,Vooralsnog komen we een-           i www.ypsilon.org
                                                                            sies verspreid over het eiland. In  stuurde dozen met informatie-     bestaan over de psychotische        ,,Ja zeker, doordat mensen zich       Linszen, is niet nodig op het ei-   zodat ze snel met elkaar in con-   maal per maand bijeen op de lo-
                                                                            2014 was het World Health Or-       folders waar we erg blij mee wa-  medemens. Het derde doel is         vaak schamen voor hun ‘gekke’         land. De opnameafdeling van         tact kunnen treden als ze elkaar   catie Scharlooweg 64, maar we
                                                                            ganization (WHO)-thema schi-        ren. Beide zusterverenigingen     belangen behartiging van deze       familieleden wordt er niet over       Klínika Capriles is in de praktijk  nodig hebben.”
                                                                            zofrenie, en mijn huidige direc-    hielden een inspirerende inge-    groep mensen. Denk daarbij          gepraat en denken zij de enige        eigenlijk al een psychoseafde-
                                                                            teur van Skuchami, Norman Ci-       sproken toespraak tijdens de      aan de bejegening door politie      te zijn, terwijl het bij 1 op de 100  ling en onderzoek naar de           Heeft Ypsilon Kòrsou een ad-
                                                                            cilia, vroeg mij een congres in     lancering.”                       en andere overheidsinstanties       mensen wereldwijd voorkomt            psychotische patiëntenpopula-
                                                                            dit kader te organiseren. Het                                         die verbeterd kan worden of         en op ons eiland waarschijnlijk       tie vindt al jaren plaats in        vieslijn waar mensen terecht
                                                                            leek mij een goed idee om in        Doel van de vereniging            projecten als werk in uitvoering    meer vanwege verwantschap             samenwerking met Nederland
                                                                            plaats van weer een congres van                                       van Klínika Capriles, waarbij be-   tussen mensen en de vele mi-          met de psychiaters Peter van        kunnen en is deze altijd bereik-
                                                                            psychiaters over het onderwerp,     Het hoofddoel is steun te verle-                                      graties die als bewezen risico-       Harten, Wijbrand Hoek en
                                                                            de familievereniging Ypsilon                                                                                                                    Glen Matroos.”                      baar voor mensen in crisissitua-
                                                                            voor Curaçao op te richten.         Psychiater Pytha Jessurun ad interim voorzitter van Ypsilon Kòrsou en psycholoog                                                                                                   Ruth Cijntje, bestuurslid, penningmeester en familiecoördinator
                                                                            Ruth Cijntje, bestuurslid, pen-     Erik Stolk, secretaris.                                                                                     Hoe denk je bijvoorbeeld om in      ties?                              van Ypsilon Curaçao.
                                                                            ningmeester en familiecoördi-                                                                                                                                                       ,,Voor crisis zijn via Skuchami
                                                                            nator van Ypsilon Curaçao, was                                                                                                                  de toekomst bezig te zijn met       Angelique La Cruz 6903314 of
                                                                            onmiddellijk enthousiast om                                                                                                                                                         Erik Stolk 6903306 bereik-
                                                                            zich voor deze familievereni-                                                                                                                   de verbetering in de wet voor       baar.”
                                                                            ging in te zetten. Op onze eerste
                                                                            vergadering in mei 2014 kwam                                                                                                                    gedwongen opname?                   Willen jullie hier ook een
                                                                            Ruth met een prachtig lied ge-                                                                                                                  ,,In 2014 kwam het protocol ge-
                                                                            schreven vanuit het perspectief                                                                                                                 dwongen opnames eindelijk           Triadekaart gaan invoeren, en
                                                                            van een persoon met psychoti-                                                                                                                   van de grond. De leden van Yp-
                                                                            sche belevingen, dat door Hers-                                                                                                                 silon zijn tevreden met het pro-    kun je uitleggen wat dat precies
                                                                            hell Rosario op muziek is gezet                                                                                                                 tocol zoals dat tot stand is geko-
                                                                            en door Farley Lourens bewo-                                                                                                                    men.”                               is?
                                                                            gen gezongen werd: ‘Bo amor                                                                                                                                                         ,,Ja, dat willen we gaan invoe-
                                                                            mi ta anhelá’. Ruth wilde ook                                                                                                                   Hoe denken jullie om gerichte       ren. Het betekent dat er een
                                                                            een eigen logo voor de vereni-                                                                                                                                                      driehoek cliënt-hulpverlener-
                                                                            ging wat door Suzette Rosario                                                                                                                   trainingen te organiseren voor      familie is en familie dus betrok-
                                                                            op canvas werd geschilderd.”                                                                                                                                                        ken wordt bij de zorg en meebe-
                                                                                                                                                                                                                            vrijwilligers en coaches?           slist. Ypsilon Nederland heeft
                                                                               ,,Skuchami besloot de fami-                                                                                                                  ,,De eerste training die we naar    al in 2012 in Klínika Capriles
                                                                            lievereniging de eerste jaren te                                                                                                                het eiland hebben gehaald is        hierover voorlichting gegeven.
                                                                            ondersteunen en zo werd Erik                                                                                                                    training op de mat, de leden van    De Triadekaart is het antwoord
                                                                            Stolk onze secretaris en ikzelf                                                                                                                 Ypsilon hebben hier erg veel        van Ypsilon op vragen waar
                                                                            voorzitter ad interim. Op 6 ok-                                                                                                                 aan gehad, omdat zij leren om       veel mensen mee worstelen:
                                                                                                                                                                                                                            te gaan met hun psychotische        Hoe zorgen we ervoor dat de
                                                                                                                                                                                                                            familielid.”                        naaste een passende rol speelt
                                                                                                                                                                                                                                                                in de zorg? Hoe voorkomen
                                                                                                                                                                                                                            Ik kan me ook voorstellen dat       we dat de cliënt/bewoner het
                                                                                                                                                                                                                                                                gevoel heeft dat hij daarbij bui-
                                                                                                                                                                                                                            mensen misschien bewindvoer-        tenspel wordt gezet? En hoe
                                                                                                                                                                                                                                                                weet de hulpverlener wat hij van
                                                                                                                                                                                                                            ders nodig hebben, verwijzen        de naastbetrokkene kan vragen
                                                                                                                                                                                                                                                                en wat niet?”
                                                                                                                                                                                                                            jullie in een dergelijk geval dan
                                                                                                                                                                                                                                                                   ,,De richtlijn voor behande-
                                                                                                                                                                                                                            mensen door of gaat Ypsilon         laars is immers al dat de
                                                                                                                                                                                                                                                                optimale behandeling van schi-
                                                                                                                                                                                                                            zich in de toekomst daar ook op     zofrenie uitgaat van samen-
                                                                                                                                                                                                                                                                werking tussen cliënt, behande-
                                                                                                                                                                                                                            richten?
                                                                                                                                                                                                                            ,,We geven informatie hoe dit te
                                                                                                                                                                                                                            regelen is. Dit jaar zullen we
                                                                                                                                                                                                                            met onze stagiairs een spreek-
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23