Page 55 - Amigoe May 30 & 31, 2014

6 Zaterdag aMigoe
31 Mei 2014

Ook koesteren wat van eigen bodem is

De Antillean Soap Com- Foto: Ken Wong
pany werd in 1978 opge-
richt met Eduardo Ha- Skuma
labi als initiatiefnemer,
met kapitaal van vier De reclame was gebaseerd op een incident bij de fontein
lokale familiebedrijven. van Saliña. “Een kwajongen gooide een pak wasmiddel in
Anno 2014 bestaat het de fontein en dat gaf natuurlijk een enorm schuimfestijn”,
bedrijf dat 100 medewer- zo lacht Halabi. “En tot vandaag de dag heeft onze mar-
kers in dienst heeft nog ketingafdeling het daar moeilijk mee. Omdat het allang
altijd. Een prestatie die niet meer gaat om de hoeveelheid schuim om iets schoon
niet zonder slag of stoot te maken. Dat idee zit nogal vastgeroest bij de mensen.”
tot stand gekomen is. De
Antillean Soap Company Foto: Ken Wong krimping van de economie Waarom zijn er zoveel con-
heeft tal van uitdagingen veroorzaakt.” frontaties en patstellingen?
het hoofd moeten bieden, Eduardo Halabi (in lichblauw shirt) temidden van enkele van zijn mannen en vrouwen. Zowel de afschaffing van Waarom wordt het verschil
waarvan de belangrijkste de marktbescherming als tussen rijk en arm steeds
de afbouw van de markt- werd in oktober 1978 opge- Foto: Ken Wong was volgens een recent rap- de verlaging van de winst- groter? Waarom wordt de
bescherming die in 2001 richt. Halabi wilde behalve port van het IMF de groei belasting is volgens Halabi decadentie in ons land in
werd ingezet en in 2006 ondernemen in de vastgoed- gemiddeld 0,5 procent met een voorbeeld van het luk- de vorm van vervuiling en
was voltooid. Daarna sector ook in een andere een werkeloosheidspercen- raak en zonder te relative- verpaupering steeds meer
volgde de financiële cri- branche bezig zijn. Het idee tage van 13, tegelijkertijd ren toepassen van ‘Textbook zichtbaar? Waarom neemt
sis van 2009 en werd on- voor een ‘zeepfabriek’ werd helder, maar toch zeer di- Economics’ die goed werken de criminaliteit hand over
dertussen de markt over- geboren tijdens een stage die plomatisch aangevend, wat in grote economieën maar hand toe? Waarom gaat het
spoeld met goedkope pro- hij liep bij een gigant in die de knelpunten zijn en wat die averechts werken in een leefklimaat in ons land zien-
ducten waar de onderne- sector: Henkel in Duitsland. er gedaan moet worden om kleine economie als die van derogen achteruit?”
ming ook een antwoord Halabi nam de opgewekte die te verlichten. Wanneer Curaçao. Halabi stelt voorop dat hij
op moest vinden. interesse mee naar huis en er dan door de jaren heen Halabi refereert ter onder- er niet op uit is om kritiek
In dit interview geeft startte de Antillean Soap populaire maatregelen wor- steuning van zijn zorgen te leveren op de politiek of
Halabi een inkijkje in de Company. den genomen, zoals bijvoor- aan het boek ‘Capital in op welke persoon dan ook,
filosofie achter het voort- Het bedrijf werd toentertijd beeld het afschaffen van de the Twenty-First Century’ maar dat hij enkel met de
bestaan van de zeepfa- opgezet op basis van een marktbescherming ten koste waarin de Franse econoom beste bedoelingen een en
briek van eigen bodem en marktbescherming voor de van de werkgelegenheid van Thomas Piketty zich kritisch ander onder de aandacht wil
laat hij, nu hij naar eigen markten Curaçao, Aruba en honderden mensen zonder opstelt jegens het kapita- brengen. “Ik ben per slot van
zeggen ‘meerderjarig’ is, Bonaire, toen nog behorende lisme en de daaraan gerela- rekening meerderjarig. Een
zijn licht schijnen op de tot de Nederlandse Antil- teerde economische theorie. beetje verstand heb ik er in-
huidige economische si- len. Bij de opzet van de fa- “Hij lanceert in dit boek een middels wel van. Maar zon-
tuatie van Curaçao. briek werd geen rekening
door gehouden met export naar Stellingen Piketty:
Elodie Voorbraak bestemmingen buiten de
‘Skuma bo ke, skuma bo Nederlandse Antillen. Om – Zonder bijsturing leidt kapitalisme tot een steeds groter
ta hanja’ (Schuim wil je? ondanks de relatief kleine wordende discrepantie tussen rijk en arm;
Schuim kun je krijgen). Het markt toch een rendabele – De Reagan en Thatcher doctrines van belastingver-
is de slogan van een recla- productieonderneming te laging voor de rijken heeft niet gewerkt. ‘Trickle-Down’
mefilmpje op TeleCuraçao kunnen creëren werden zes economics werkt niet en leidt alleen maar tot extreme
dat me altijd is bijgebleven. productie-units, dus kleine ongelijkheid;
Zo ook ‘E fli si’n ta subi’ (die fabrieken, in één onderne- – Extreme ongelijkheid is een bedreiging voor de demo-
vlieger gaat niet op). Vroege ming bij elkaar onderge- cratie;
reclames van producten van bracht om voldoende markt- – Democratie is niet alleen een kwestie van ‘One Man One
de Antillean Soap Company, volume te kunnen bereiken. Vote’, maar ook een soort belofte of verwachting dat het
ze moeten ergens begin jaren Ook werden er licenties systeem gelijke kansen biedt;
tachtig zijn gemaakt. Herin- afgesloten met bedrijven – Zonder bijsturing biedt een kapitalistisch gestructu-
neringen uit mijn jeugd in als Unilever (voor zeep) en reerde economie die gelijke kansen niet en dat leidt tot
een tijd dat Curaçao nog Clorox (voor bleekmidde- ontwrichting binnen een democratische gemeenschap.
meerdere eigen fabrieken len). Die zes units zijn er nog
had. Wie herinnert zich nog steeds, te weten: Aplasco (de redding van de onderneming mij persoonlijk als voor ons Foto: Ken Wong
Continental Milling, Ali- blaasfabriek voor flessen), de die het na de afschaffing van familiebedrijf hele zware
mentos Antillianos, de Kof- bottelarij (vier productielij- de marktbescherming heel consequenties gehad.” De ‘professor’ aan het werk in zijn lab.
fiefabriek en natuurlijk de nen), de Bleachplant (apart moeilijk kreeg. Halabi was president-com-
Amstel-fabriek? Zonder te voor bleekmiddelen), de In- “Eigenlijk heb ik mij, sinds missaris van de Antilliaanse
pretenderen ze hier alle- dustrial Products plant, de ik meerderjarig ben gewor- Brouwerij en maakte van
maal te noemen, delen veel harde zeeplijn en de sproei- den, voorgenomen om niet dichtbij mee wat het bete-
van deze bedrijven een zeer toren (waspoeders). Ze ble- meer met commentaar in de kende toen het besluit viel
wezenlijke overeenkomst: ze ken door de diversiteit de publiciteit te treden. Je moet de Amstel-fabriek op Cura-
bestaan niet meer. op een gegeven moment een çao te sluiten.
Een van de laatste der Mo- stapje terug doen en jongere “De marktbescherming werd
hikanen die overeind is ge- mensen aan het woord laten. afgeschaft, er was geen nood-
bleven, is de Antillean Soap Uiteraard rijst dan meteen zaak meer om op Curaçao te
Company in Brievengat. de vraag waarom ik dan nog zijn. Een zakelijke beslissing
Na wat overredingskracht steeds directeur van dit be- en logisch. Er was in tegen-
toegepast te hebben, wil de drijf ben. Dat komt omdat stelling tot de Antillean Soap
directeur en oprichter Edu- ik persoonlijk verantwoor- Company geen emotionele
ardo Halabi er dan toch wel delijk ben voor het opzet- band met het bedrijf of met
wat over zeggen. Vooral ook ten en het voortbestaan van dit land. Maar het was hard.”
omdat hij zich zorgen maakt Antillean Soap Company. Dat de marktbescherming
over het nog altijd ontbreken De Antillean Soap Company gehandhaafd had moeten
van een goede structurele is na de afschaffing van de worden, is een pretentie die
economische groeiaanpak marktbescherming blijven Halabi niet heeft. Bedrij-
voor Curaçao. In algemene voortbestaan op basis van
zin, niet eens zozeer vanwe- primair emotionele gronden.
ge zijn eigen zeepfabriek. Omdat we het wilden. Deze
De Antillean Soap Company beslissing heeft zowel voor

iets te doen aan de structu- aantal stellingen die aan het der gekheid: ik ben er echt
rele knelpunten voor vervan- denken zetten.” van overtuigd dat de tijd is
gende groei, dan vererger je Het zou volgens Halabi goed aangebroken voor onze ge-
het probleem. De marktbe- zijn om het economisch be- meenschap om met elkaar in
scherming had moeten en leid van de laatste jaren te beraad te gaan, in een soort
ook kunnen worden verzacht toetsen aan de hand van de sociaal-economische retraite.
op een creatieve manier om stellingen van deze econoom Ik begrijp ook dat men met
de bedrijven te behouden. en er ook rekening mee te nation building bezig is en
Hoe kun je nou een Amstel houden in de toekomst. dat is heel goed. Het is te
Brouwerij in ons land laten “We moeten terugkijken en hopen dat deze dialoog ook
sluiten?” leren van de afgelopen twee gaat over de sociaal-econo-
Een ander voorbeeld van het decennia. En een aantal vra- mische gang van zaken in
gen beantwoorden die van onze gemeenschap en dat die
Foto: Ken Wong cruciaal en wezenlijk be- niet zoals vaker het geval is
lang zijn voor nu en de toe- geweest, gevoerd gaat wor-
komst. Waarom zijn we niet den vanuit een status quo-
in staat om groei te creëren? situatie.”

Trouw A-merken. En als je dan toch kan kiezen... Foto: Ken Wong Tijdlijn
dan kies je toch voor ons? Dat doen wij ook:
Veel personeelsleden van de Antillean wat hier kan doen we hier. Zo zijn er drie ven moeten op eigen kracht rond de ‘hete brij’ ronddan- 1978 – Oprichting Antillean Soap Company. Know how
Soap Company werken al jaren bij het be- bedrijven op Curaçao die onze labels leve- kunnen functioneren in een sen vindt Halabi de verla- komt van Zeepfabriek de Klok, later van Unilever, Clorox
drijf. Dertig jaar is bijna eerder regel dan ren.” gezonde omgeving en daar ging van de winstbelasting. en Ecolab.
uitzondering. Chemicus Rutsel Rogers Tom Stegeman is hoofd Technische Dienst wringt volgens Halabi de “In een klein land waar 1986 – Aruba status aparte. Daarmee viel de wetgeving
werkt al 30 jaar op het lab van het bedrijf. en is al 33 jaar in dienst van het bedrijf. schoen. maar een klein aantal grote voor die markt weg, het begin dus van de versnippering
“Ze noemen me ook wel de professor.” Hij “Het is nog steeds leuk. Na al die jaren zijn “Het moet geleidelijk aan bedrijven een overgroot deel van de beschermde markten. Wel bleef Antillean Soap
neemt hij van elke nieuwe lichting schoon- we nog steeds in beweging. Wel hebben we toch voor eenieder duidelijk van de winstbelasting be- Company gewoon doorverkopen op Aruba en niet hele-
maakmiddel stalen en zo nu en dan creëert moeten consolideren, vooral na 2009. De zijn dat wij niet goed met el- taalt had met tax incentives maal zonder succes.
hij iets nieuws. Zijn Disiclin met aardbei- machines doen het prima. Maar je wilt ook kaar bezig zijn. Wij houden, moeten worden gewerkt. 2000 – Licentie Unilever stopgezet in verband met ophef-
engeur deed zijn collega’s watertanden kunnen upgraden en net iets meer doen om misschien ongemerkt, ons Hetzelfde doel was dan be- fen marktprotectie.
en werd precies om die reden nooit op de goed voor je ‘ark’ te zorgen.” land al jaren in een wurg- reikt zonder aantasting van 2001 – Begin van de afbouw in vijf jaar van de markt-
markt gebracht. “Stel je voor dat iemand Productieleider van Aplasco is Aldo Job. Job greep waardoor er gewoon de economie. Deze maatre- bescherming voor de markten Curaçao en Bonaire. Con-
het opdrinkt.” werkt ook al 30 jaar bij het bedrijf met ‘veel niets wezenlijks gebeurt en gel heeft alleen maar geleid sequenties: invoering besparingen en aanpak export. In
Bert Brugman (bedrijfsleider) zit er al 35 plezier’. Hij werkte zich op tot productielei- het klimaat steeds minder tot lastenverzwaring voor de eerste instantie zonder al te veel te letten op de kosten
jaar. “Een dynamisch bedrijf hebben we. der van de unit die de verpakkingen voor leefbaar wordt. Sinds 2001 kleine man en daarmee een daarvan. Immers de export moest het lokale omzetverlies
Met een directeur die grote toewijding en de schoonmaakmiddelen maakt. En dan is opvangen. De inspanning om te exporteren ging gepaard
doorzettingsvermogen heeft. Een voorbeeld er Robert Roosberg, ook 30 jaar in dienst. met een zware druk op de financiën van de onderneming.
voor alle medewerkers en enorm betrok- Nu magazijnmeester. “Ik ben begonnen bij 2003 – Licentie met Clorox wordt beëindigd. Goedkope
ken.” Lachend vervolgt hij: “Wedden dat de fabriek en heb alle afdelingen meege- producten overspoelen de markt. De Antillean Soap Com-
hij wat ik net heb gezegd uit het stuk laat maakt. Nu zit ik hier en echt helemaal op pany introduceert het merk ‘Tempo’ als antwoord hierop.
schrappen?” mijn plek.” De lokale markt ligt open maar niet voor export van Antil-
Brugman schetst ook de markt en het “En dan is er nog Sonaïda die als telefonis- lean Soap Company in de regio. Het bedrijf ziet zich gecon-
‘gevecht’ dat geleverd wordt in het op de te begon en nu de volledige administratie fronteerd met ‘marktprotectie’ in de regio.
markt brengen van de producten van de runt. Ik vind het mooi dat ik zoveel mensen Inmiddels is het wel duidelijk dat de producten van de
Antillean Soap Company op dagelijkse ba- heb mogen zien groeien in dit bedrijf”, zegt Antillean Soap Company goede acceptatie genieten op de
sis. “Mensen zouden beter moeten beseffen Halabi zelf hierover. vier eilanden Aruba, Bonaire, Curaçao en St. Maarten.
dat ze een kwaliteitsproduct kopen dat hier
gemaakt wordt. We doen niet onder voor de