Page 30 - BNDIA ARUBA
P. 30
A30 CIENCIA & TECNOLOGIA
Diabierna 15 november 2019
Planeta mas cayente ta menos Baca lastra pa horcan
saludabel pa mucha Dorian haya bibo na
North Carolina
MERCA (BBC) – Tres pa logra alcansa e islanan
WASHINGTON (AP) — a bisa cu nan ta worry cu e cayente, 29% mas di costa baca cu a ser lastra for barera Outer Banks.
Muchanan ta creciendo salud futuro di e hendenan Mericano ta vulnerabel pa di un isla na North Car- Vocero BG Horvat a bisa
den un planeta mas cay- mas jong di mundo lo ta ain- Vibrio. E reporte tambe a bisa olina durante horcan e grupo di noticia Mc-
ente cu lo dal na cu prob- da pio si no disminui emision cu e version cholera di Vibrio Dorian a ser haya bibo, Clatchy cu staf di e parke
lemanan di salud dife- di gas di invernadero. “Un a aumenta cu casi 10%. despues cu aparente- a mira e prome baca riba e
rente na esunnan cu nan mucha naci awe, mientras e Nuebe di e 10 aña unda mente nan a landa pa isla barera North Core al-
mayornan a experimenta, pasa den su bida lo ta exponi condicionnan tabata miho varios kilometer. rededor di un mes despues
segun un reporte interna- cada bes mas na dañonan cu pa transmision di dengue a di e tormenta, mientras cu
cional di dokternan. ami no a experimenta”, se- tuma luga desde aña 2000, E bacanan ta pertenece na a descubri e otro dos den e
gun co-autor di e estudio, e reporte ta bisa. Muchanan un rebaño riba Cedar Is- ultimo dos siman.
Cu un aumento di malesa Dr. Renee Salas, un dokter di ta afecta mas fuertemente pa land na e estado Mericano, Horvat a bisa cu e animal-
cu diarea, olanan di calor emergencia na Boston y un e malesanan aki. Y muchan- pero na september, un nan tin suerte di no a bay
mas peligroso, contamina- profesor na Harvard. “Mi no an, hende di edad avansa, di ‘mini-tsunami’ genera pa den Atlantico, algo cu a
cion di aire y aumento den por pensa di un emergencia poco recurso of enfermo ta Dorian a lastra nan. A kere pasa cu algun cabay salva-
malesa transmiti pa sangura, di salud mas grandi”, el a bisa. mas afecta durante calor ex- cu nan a muri, te ora cu a he. Nan ‘sigur tin un storia
manera dengue y malaria, Ya caba e cantidad di dia ora tremo, cu malesa respiratorio mira nan na e Cape Look- interesante pa comparti’,
keintamento global causa pa condicionnan ta perfecto pa y problema di riñon. out National Seashore el a agrega.
humano ya caba ta dañando transmision di e bacteria den Mientras cu medicina y salud park na Outer Banks. Horcan Dorian a subi
salud publico rond mundo, awa, Vibrio, un causa prin- publico a mehora a traves di e Outer Banks di North
segun e reporte di cambio cipal di diarea debilitante, a decadanan, permitiendo hen- Plan ta na caminda pa Carolina na cuminsamen-
climatico anual y salud di e duplica desde añanan 1980, de pa biba mas largo, cambio manda nan cas. to di september como un
journal medico The Lancet a cu aña pasa e cantidad di dos climatico ‘ta menasa pa so- Oficialnan di e parke a bisa tormenta categoria uno,
bisa diaranson. mas grandi riba record, segun cava tur locual nos a logra’, cu nan ta kere cu e tres sutando e estado cu yobida
Pero e autornan di e reporte e reporte. Pa motibo di clima segun Salas. baca a landa mas di 8km pisa, biento, y inundacion.
Putin ta curasha BRICS pa colabora riba programa anti-virus
BRASILIA (AP) — Presidente bahando velocidad di crecemento
Ruso, Vladimir Putin, a bisa economico. China ta meymey di un
otro lidernan di e grupo BRICS guera comercial cu Merca, cual a
di nacionnan di economia causa pa pronostico economico cay.
emergiendo ayera cu e ta sostene Sinembargo, Xi a bisa, e pronostico pa
mas cooperacion den informacion crecemento Chines continuo ta duna
y computacion. oportunidad pa mundo. “Mirando
padilanti, e decision di China pa
“Nos li kier e otro paisnan mira habri su mercado ta keda sin cambio,
nos avancenan den e areanan aki, igual na e trayectorio di crecemento
pa participa cu nos, incluyendo positivo”, Xi a bisa.
den programanan anti-virus cu
ta fundamental pa e sector di Prome minister, Narenda Modi di
informacion”, Putin a bisa. India, a bisa cu proceso di impuesto y
Papiando na un evento pa aduana a bira mas simpel entre e cinco
ehecutivonan di negoshi, Putin a bisa pais, y cu e ambiente di comercio ta
lidernan di Brasil, India, China y Sur birando mas conducivo. Pero el a pidi
Africa cu Rusia (BRICS) a propone lidernan comercial pa nan ayudo.
un red di intercambio di data pa yuda “Comercio inter-BRICS y metanan
companianan chikito y mediano den di inversion mester ta mas ambicioso.
nan pais pa haya proveedonan mas Bo sugerencia pa reduci costo di
eficientemente. comercio entre nos mas ainda lo ta
E cinco lider a reuni na capital di hopi util”, Modi a bisa. “Mi tambe lo
Brasil, subrayando den nan discurso kier pidi pa nos identifica sectornan
diaranson anochi nan integracion comercial di prioridad pa nos den
aumenta cu meta pa impulsa proximo 10 aña y a base di esakinan,
crecemento economico di e paisnan. nos crea un base pa cooperacion
Presidente di China, Xi Jinping a inter-BRICS.”
bisa cu proteccionismo aumentando Ayera, e lidernan a tene e sesion
y menasanan den mundo a socava plenario di BRICS y a tene
comercio y inversion internacional, reunionnan bilateral.