Page 10 - ANTILL DGB
P. 10
10 Antilliaans Dagblad Dinsdag 18 juli 2017
Curaçao
Dag Kompader Gedichten van Roy Evers
(1947 -2017)
Zomaar een greep uit mijn archief.
Door Elodie Heloise
ijn schrijfmaatje is niet meer. Roy Van alle tijden... voor altijd
Evers, mijn sparringpartner in de
Mletteren, mede-woordworstelaar
en sociaal geëngageerde tweelingbroer De Chinese pruim kla pará mesora pa yud’é
(van een andere moeder) is gisteren ver- verschrompeld ligt hij daar op tafel
trokken naar die plek waar ik hem nu nog een stukje lijkt er uitgehapt Kachi Michi ta trose di doló
niet kan volgen. Op een andere dag zullen omheen vermorste kruimels wafel Lagadishi a duna un man e mes
we elkaar weer lachend in de armen vallen een poesje heeft ze net vertrapt at’e yu a nase sano i salvo
en alle gekkigheid van daarbeneden door- wowo blou kabei las nanishi stret
nemen en van commentaar voorzien. Elk er valt niet veel meer te bespeuren
op onze eigen wijze. Hij met zijn soms van zoete sappen van weleer Kachi Michi loko di legria
wat zure kwinkslagen en ik met mijn een droge aanblik om te treuren no por warda pa bai bèk su kas
soms wat dromerige insteken. Eigen stij- het zout verdient ook weinig eer ku su pòpchi ku lo drecha famia
len maar met veel waardering voor elkaars no ta zundra Kachi Michi mas
werk. het leven is bepaald niet eerlijk
Roy en ik konden praten over schrijven. een pruim heeft maar een zuur bestaan Ons tegen ons
En over wat wij zelf schreven. En vaak, misschien is dit wel onontbeerlijk Sí tegen nò
heel vaak, kwamen onze gesprekken Tili tegen Tala
terecht op die andere liefde die wij deel- een vrucht van al haar sap ontdaan Zwart tegen wit
den: Curaçao en haar mensen. Roy op jij zegt jij vindt ze overheerlijk Rijk tegen arm
zijn manier en ik op de mijne. In die ge- wat heeft de Chi ons aangedaan Miramondi tegen Miramar
sprekken waren we het vaak niet met Zoon tegen vader
elkaar eens. Hij vond mijn kijk op de Drecha famia Baas tegen knecht
samenleving te zweverig positief. En ik Kachi Michi, sali for di solo Nanzi tegen Sese
vond die van hem te realistisch negatief. bo koló no ta bastante skur? Wan tegen Jan
Hij vond mij soms te jong, en ik vond ma mi yu ta kende bo a sali Rum tegen wijn
hem soms te oud. Maar dat mocht de pret e nanishi ei no ta di mi si Kroes tegen kuif
niet drukken. Want de liefde was er niet Masbangu tegen haring
zozeer door het wel of niet eens zijn Kachi Michi, lubidá e fiesta Hetero tegen homo
over de onderwerpen, het ging om de na e kas ei si bo no por bai Macho tegen mietje
manier waarop we die aan het papier yen di mucha mas mahoso ku bo Pot tegen poot
toevertrouwden. En vooral om de honger van chaos en wanorde mayornan tur ta yora malai Nènèn tegen Rèkèntèn
beter te worden dan we waren. Zo kon het rechte lijnen Vriend tegen vriend
gebeuren dat Roy me op een goede dag trekt hij Kachi Michi, drecha e kabei ei Broeder tegen broeder
vroeg of ik een novelle waar hij mee bezig dwars over mucha kla formá bo ta awor Blousana tegen blòblò
was, wilde lezen. ,,En dan?”, vroeg ik. een scheef pad wak un frei ku un poko moda Ons tegen ons
,,Samen doornemen”, was het antwoord. pa dunabo kosnan di balor
Doodeng vond ik dat. Dit betekende na- In hem huist ook Aan iedereen...
melijk niet alleen ‘halleluja’ roepen maar het duivelse vat Kachi Michi, rumbo pa Hulanda Gij goede buur of leenmaniak
ook kritisch zijn. Een paar uur voor van ongefundeerde pa bai studia leu den eksterior Gij gulle vriend of krentenkak
onze afspraak belde ik hem op. ,,Roy, kan argumenten kontentu ku porfin e por move Gij gave maagd of jubeltak
onze vriendschap dat aan?” Het viel even die in de dans na Hulanda nan di tur kos por
stil aan de andere kant van de lijn. Toen van damage control Gij die presteert of duimen draait
begon hij te lachen: ,,There is only one op zeer creatieve wijze Kachi Michi, poko tempu a pasa Gij die regeert of winden laat
way to find out.” Vanaf die dag heeft de gedachten aan a disidí di no studia mas Gij die studeert of vliegen vangt
onze schrijfrelatie zich alleen maar ver- oorzaak en gevolg i awor e yama Kaatje Miesje
diept. doen sneuvelen kore kaya lubidá bai kas Vergeet de nijd en tegenstrijd
Roy nam mijn verhalenbundel door en voordat het een Is samenwerken uit de tijd?
voorzag alle Papiamentse woorden van tot het ander kan beklijven Kachi Michi, riba un paranda
een gedegen vertaling. Ik nam zijn Neder- a bin dal den Jan van Alleman Ons rest geen tijd voor stommiteit
landse teksten door en mocht ze aanscher- Uit hem komen wowo blou kabei blònt ku bon tipo Slechts zuinigheid en noeste vlijt
pen. Eigen verhalen en gedichten namen de woorden die echadó di baina den Jordaan
we door en we bespraken boeken. Een van wijzen naar de Barika hel
‘onze’ favoriete auteurs is de schrijver logica en de rede Kachi Michi a anunsiá tur hende Geelbuikje wordt vanochtend vroeg
Dimitri Verhulst. Standaard kwam er een om die vervolgens no ta nada mi amor lo kambi’é en niemand weet de wat of hoe
boek van deze Belgische schrijver mee geheel expres e ta hasi tur lokual Jan bisa voor het gerecht gedaagd
terug uit Nederland wanneer Roy daar de op de hak te hasta e sa tira buèlta p’e
zomer doorbracht. ‘Deze moet je lezen. laten nemen Hollanders kwamen en sindsdien
Het is geweldig wat hij nu weer heeft Kachi Michi a sali na estado wordt onze vieve vogel lief
gemaakt.’ De biechtvader su barika ta bunita i rondó pardoes genaamd als dief
Maar er was ook ruimte voor lol en wijst op de rechte weg porfin el a realisá su soño
gekkigheid. De wedstrijd om het kortste maar mag zich ook ya e yu tin yen atmiradó verdachte doet dan met een traan
verhaal te schrijven, die we met elkaar graag begeven uit een traditie nooit vergaan
opzetten, werd door hem gewonnen. Het in de kronkelstegen Kachi Michi, ya ta shete luna zijn zwarte smoking aan
begon met zes woorden, toen vijf, vier... van het geweten kasi loko di desesperashon
en het eindigde met een enkele ‘komma’ waar recht wordt Jan di e no ta kria yu di kaya hetgeen de rechter zeer behaagt
die ik naar hem toestuurde in de volle wat krom was otro hende tin su atenshon en zij aandoenlijk adellijk acht
overtuiging dat ik hem ‘tuk’ had. Ik kreeg en andersom zijn onschuld zij bewezen
een ‘punt’ terug. totdat iedereen Kachi Michi no sa kiko hasi
Een punt. Die zal ik voor nu even moe- vergeten is e ta sin pariba sin pabou hier wordt dan op geklonken
ten accepteren. Hoewel ik hem eigenlijk waar de wandeling begon el a fia sèn kumpra un pasashi hier wordt dan op gedronken
toch stiekem als een ‘komma’ zie. Till we drenta avion bini bèk Kòrsou koffie zwart drie schepjes suiker
meet again Roy. Zoals in de roddel
van de chuchubi Kachi Michi, aki bo n’ ta drenta geen suiker? hoe dat zo geen suiker?
toch altijd ook ku barika sin bo ta kasá O magistratuur, gij staat mij bij
een waarheid huist kiko e bisiñanan lo pensa er is een dief ons zeer nabij
De biechtvader
Zo vinden alle bo ta meskos ku un hende pasá
van Kompa Nanzi
In hem weerklinkt Kompa Nanzi’s Hollanders hebben binnenpret
het geweten van een land bij deze biechtvader Kachi Michi ta lastra riba kaya de rechter velt haar vonnis snel
dat spreekt van een zeer gewillig thuis topa ku un konosí bieu di dje Geelbuik heet voortaan Suikerdief
oorzaak en gevolg Voor Roy Evers 2014©Elodie Heloise Lagadishi ku a kai den droga Roy Evers