Page 5 - bon-dia-aruba-20200307
P. 5
a5
entrevista/colofon Diasabra 7 Maart 2020
Entrevista cu Viola Winterdaal
“Como hende muhe nos mester stima nos mes mas...”
ORANJESTAD -Viola
Winterdaal ta un hende
muhe di mas cu 30 aña,
soltero, y cu tres yiu, e
prome tin 14 aña, e di
dos tin 10 aña y esun mas
chikito ta baby di dos
luna. E no sa nada di hen-
de muhe su influencia den
mundo sostenibel. E sa so
cu e tin tres yiu cu tur dia
e mester percura pa duna
nan amor, bienestar y cali-
dad di bida.
Tur dia e ta lanta tempran
pa atende cu e necesidad di
su yiunan, y tambe cu su re-
sponsabilidad di trabou. Vio-
la no ta un ehecutivo grandi
y tampoco e no ta un hende
muhe famoso. Pero si e ta
representa e perfil di un po-
blacion considerabel di hen-
denan muhe di nos comu-
nidad. Un 52.7% di nos po-
blacion ta hende muhe. Un
38.9% di nos hende muhe
mayor cu 18 aña nunca a casa.
Un 26.2% di e babynan naci
na Aruba a bin di mamanan
entre 30 pa 34 aña di edad.
Esaki ta segun data di Oficina
Central di Estadistica (CBS)
su boletin demografico di e
tercer kwartaal 2019. E hen-
denan muhe aki ta senciyo,
humilde y balente cu tur dia
ta percura pa e bienestar di su
famia den circunstancianan
nada facil.
Circunstancianan protesta pa exigi mas autono- di nan e atencion y cariño cu Ademas el a crece den un
Nan ta circunstancia nada mia riba nan propio curpa y nan mester, traha nan desa- famia cu nan ta hopi uni y
facil, particularmente pa loke derecho na salud sexual y re- yunonan y nan cosnan pa nan nan tin nan normanan y ba-
tin di haci cu e parti econom- productivo, incluso aborto. bay scol... esey ta su rutina di lornan. Pero si e ta wak cu
ico, ya cu como mama solt- tur dia. awendia tin hopi mucha
ero, e no ta facil, vooral sin e Apesar di su experiencia, e no muhe jong, pero tambe di
sosten economico di e tatan- ta haya hustificabel pa legalisa Despues di 10 aña awor Viola su edad, cu nan ta lantando
an di nan yiunan. Pero den e aborto. E ta kere cu un yiu ta cuminsa bek full un etapa nan yiunan sin norma y ba-
caso di Viola e ta gradici esun ta un bendicion y e ta trece di criansa cu un baby, locual lor. Pues nan a laga esey bay, y
di ariba cu e tin un famia cu alegria den bo cas. Viola su ta hopi duro pa un hende nan kier mas pa nan mes.
ta dun'e tur apoyo. P'esey e filosofia di bida ta: "Hende muhe soltero. Aunke e ta
no por bisa cu e ta pasando homber no ta keda algo di duro pa cuminsa cria di nobo, Aunke e tema di Dia Interna-
malo, pasobra malo e no tin'e. bo. En cambio bo yiunan si ta e baby a trece alegria y union cional di Hende Muhe 2020
keda di bo." den nan seno di famia. "Ape- ta referi na igualdad, e ta kere
Apesar cu no ta facil pa per- sar cu e baby ta chikito, pero cu na Aruba tin biaha e igual-
cura e criansa di tres yiu, un Mirando cu tur aña ta wordo e ta conoce ya su rumannan dad aki ta existi y otro biaha
adolescente, otro cu ta den registra casonan di embaraso caba. Y manera cu e ta tende no. E ta haya cu ainda tin
etapa di pre adolescente y un hubenil, Viola su conseho pa nan stem, ya e ta bira conten- hopi violencia domestico den
chikito baby. Cada un di nan e mucha muhe jong ta cu no to," el a bisa. famia, caminda hopi biaha ai-
ta producto di un speransa tin nada miho cu nan pro- nda bo ta haya hende homber
di amor cu ta keda na nada, tege nan curpa, pasobra no ta Como mama soltero di tres cu ta kere cu e ta e macho y
ora cu e hende homber sa cu facil di lanta bo yiu bo so. Y yiu, Viola no por papia riba esun cu ta manda. Mientras
el a sali na estado. "E ta un sin ningun apoyo, e ta bay ta otro hende muhe cu ta den e cu ta supone cu no mester ta
speransa, pero na momento hopi duro. mesun situacion di dje, ya cu asina, ya cu den un famia bo
cu bo ta bisa nan cu bo ta cada caso ta uno diferente. E tin cu comparti den igualdad.
cu bariga, ya speransa ta bin Dia di Hende Muhe no por bisa cu den cuadro di
abou. Nan ta bira full otro Sinembargo Viola ta sinti su Dia Internacional di Hende Viola Winterdaal su pensam-
persona di locual nan tabata mes bendiciona pa e yiunan Muhe su derechonan como ento riba Dia di Hende Muhe
ta. Anto abo ta haya bo abo cu cu e tin. E dos mas grandi ser femenino no a wordo res- ta "cu como hende muhe nos
bo yiunan." ta hopi self-esteem y nan peta na Aruba. Tampoco e por mester stima nos mes mas, y
ta yuda nan mes y su famia bisa pa bin cu cambio, ya cu e balora hopi nos mes mas. Y
E generacion nobo di awen- rond di dje semper ta yud'e no a pasa den circunstancia keda humilde, no pretende
dia tin otro pensamento y te y dun'e tur sosten. Natural- extremo pa bisa cu mester tin algo cu bo no ta."
hasta den diferente pais riba mente como mama e ta com- un cambio.
Dia di Hende Muhe, nan ta parti cu nan y duna cada un