Page 30 - KPA
P. 30

A3
                                                                                                           LOCAL Diahuebs 30 November 2017
               Dia nacional di luto riba dia di entiero di dos mucha

                Prome pasonan: meldpunt central y ahusta ehecucion di leerplicht








































            ORANJESTAD-  Gobierno  ta  anuncia  cu  ta  Plan multi disciplinario                            donan necesario pa por haya mas personal den nan
            trahando  riba  un  plan  multi  disciplinario  Prome  minister  Wever-Croes  a  elabora  cu  den  organisacion  pa  atende  problemanan  mas  facil-
            pa atende cu casonan di abuso di mucha. Lo  Conseho di Minister tur tres partido den coalicion  mente. E cantidad di persona trahando den e de-
            duna fondonan necesario na Voogdijraad pa  a  dicidi  di  bini  hunto  y  ‘put  your  money  where  partamento aki manera nos a publica par di dia pasa
            por aloca mas personal y purba baha e canti-    your mouth’ is pa loke ta trata wanta e ser humano  ta en total 40, di cual 13 ta atende cu casonan indi-
            dad di procesonan burocratico pa leerplicht.    central durante periodo di gobernacion di e gabi-  vidual.
                                                            nete nobo.                                      Mas aleu lo purba envolvi polisnan di bario tambe
            Prome minister Evelyn Wever-Croes ayera atardi                                                  cu ‘lo por hunga un papel importante den esaki’.
            a convoca un rueda di prensa pa trata e caso di dos  A bin cu un plan integral pa facilita diferente de-
            mucha cu a fayece pa via di abuso. Na prome luga  partamento y ministerio pa trata e problema den un  Castigo minimo pa casonan di abuso di mu-
            gobierno lo decreta un dia nacional di luto riba e  manera multi disciplinario: Departamento di Ense-  cha
            dia di entiero di e dos muchanan. Pa asina e comu-  ñansa, Departamento di Asuntonan Social, Minis-  Riba medionan social por a mira pa algun tempo cu
            nidad di Aruba completo para keto y reflexiona riba  terio di Husticia y Departamento di Salud Publico  publico en general tabata disgusta cu e manera con
            loke ta sosodiendo den nos pais. Tambe pa mira  tur lo traha hunto y lo hunga un rol pa trece solu-  husticia ta saca su veredictonan riba persona cu ta
            kico por wordo haci pa evita cu algo asina sosode  cionnan di parti di gobierno riba tereno di abuso  abusa sexualmente di mucha. Den algun caso por
            atrobe.                                         contra mucha.                                   a mira un sentencia di 2 aña pa un caso di abuso
                                                                                                            sexual di mucha. Esaki en comparacion na otro pais
            Siguientemente  lo  bini  hunto  pa  establece  un  “Un di e prome puntonan cu nos a dicidi riba dje  cu ta exigi castigonan mucho mas halto. Por ehem-
            punto central (meldpunt) pa documenta y raporta  ta cu e cadena social cu ta cay bou Ministerio di  pel na Texas e por cuminsa na 2 aña y bay te na 20
            casonan  di  abuso  di  mucha  den  nos  comunidad.  Asuntonan Social ta bay presenta un plan otro si-  aña maximo di castigo. Na Merca te hasta tin un
            Ademas lo ahusta e maneho di leerplicht pa saca  man riba con pa atende cu e problemanan di abuso  sistema di registered sex offenders unda ta registra
            procesonan burocratico mas tanto cu ta posibel pa  di mucha. Specialmente con nos ta bay institui un  personanan  cu  a  yega  di  abusa  di  mucha  sexual-
            facilita  e  posibilidad  pa  docente  actua  ora  nan  ta  meldpunt central unda tur hende, incluyendo ex-  mente den pasado y ta keda marca pa husticia. Esaki
            mira posibilidad di algo fout den un mucha su bida.  perto,  profesional  pero  tambe  famia  y  bisiña  por  por tin consecuencia cu e persona aki no por ta den
                                                            raporta esaki si bo ta pensa cu un mucha por ta un  contacto cu mucha. Tambe e persona por wordo
            Segun  e  mandatario  lo  minimalisa  burocracia  pa  victima di abuso.”                        localisa via e database di Department of Justice.
            docente of cabesante por meld casonan mas efec-
            tivamente y lihe. Tambe mas informacion pa ca-  Tin  varios  dokter  y  specialista  cu  ta  mira  e  tipo  Ora nos a confronta minister di Husticia cu esaki
            besante di scol tocante e ley di leerplicht y tambe  di casonan aki riba base diario, segun sra. Wever-  su reaccion tabata cu den e plan di gobernacion nan
            train docentenan con pa detecta casonan di abuso  Croes. Sinembargo no tin un caminda unda e ex-  a bin di acuerdo pa introduci castigonan minimo pa
            di mucha.                                       pertonan aki lo por bay pa raporta esaki. Te hasta  casonan di abuso di mucha. Esaki segun e manda-
                                                            si nan bay asina leu pa raporta e caso hopi biaha no  tario lo ta parti di un plan mas amplio pa modernisa
            Den un relato manda pa gobierno ta splica cu ta  tin oido pa nan.                               leynan den codigo penal. Aunke hopi hende no ta
            haci tambe un apelacion na Departamento di Ense-                                                kere cu implementa un castigo minimo lo traha,
            ñansa pa instrui scolnan pa trata e tema di abuso di  Hopi prioridad pa salud mental            sr. Bikker a duna ehempel di boet minimo di 500
            mucha pa asina tur e hobennan cu ta bayendo scol  Un reto grandi cu prome minister trece dilanti ta  florin pa maneha cu telefon den man. ‘Awo pa via
            nunca lubida e storia doloroso aki.             e punto di salud mental cu pa hopi tempo tabata  di e castigo minimo hende ta activa nan mes pa no
                                                            un taboe den nos comunidad. E mandatario a ex-  uza telefon tras di stuur’, e mandatario a expresa.
            “Y pa tur nos muchanan y hobennan cu ta pasando  presa cu e minister encarga cu salubridad lo tin un
            den un situacion similar sinti cu tin hende cu tin  reto adicional pa atende cu e problema aki cu ‘hopi  Apart di esaki lo tin mas punto cu lo wordo atendi.
            oido na nan dolor y cu ta cla pa yuda nan. Spe-  prioridad’.                                    “Riba e punto di registered sex offenders nos lo tin
            cialmente, nos muchanan mester sinti y realisa cu                                               cu evalua con un sistema asina pa alerta comunidad
            biba den abuso no ta algo normal. Cu nan por tin e  Riba e parti di Husticia tambe a dicidi di trece algun  ora un persona cu cierto contenido den strafblad ta
            confiansa cu ora nan wordo abusa, nan por haya e  cambio den e departamentonan pa asina haci’e mas  biba cerca di bario. Pero mi kier bisa cu e puntonan
            curashi y papia sin miedo di nada.”             posibel cu e departamentonan lo atende cu casonan  aki tin nos atencion.”
                                                            di abuso di mucha adecuadamente. “Nos ta mira  Sinembargo sr. Bikker a expresa cu no solamente
            Gobierno di Aruba ta haci un apelacion pa tur de-  asina hopi biaha cu ora hende si bay na e departa-  cambio den ley por bay haci cu e situacion actual
            partamento di gobierno pone nan bandera halfstok.  mentonan esnan encarga cu esaki no por atende cu  lo bay cambia pasobra ‘bo no por regula morali-
            Tambe lo organisa un caminata silencioso den fu-  ne. Por ehempel un Voogdijraad.”              dad’. Moralidad mester bin di parti di comunidad y
            turo y lo informa publico riba e punto aki ora mas                                              e consenshi colectivo. “Den su raiz nos comunidad
            detaye bira disponibel.                         Pues tambe a dicidi cu Voogdijraad lo haya e fon-  tin cu sinti cu e cosnan aki nos por pasa mas.”
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35