Page 30 - KPA
P. 30
A3
LOCAL Diahuebs 30 November 2017
Dia nacional di luto riba dia di entiero di dos mucha
Prome pasonan: meldpunt central y ahusta ehecucion di leerplicht
ORANJESTAD- Gobierno ta anuncia cu ta Plan multi disciplinario donan necesario pa por haya mas personal den nan
trahando riba un plan multi disciplinario Prome minister Wever-Croes a elabora cu den organisacion pa atende problemanan mas facil-
pa atende cu casonan di abuso di mucha. Lo Conseho di Minister tur tres partido den coalicion mente. E cantidad di persona trahando den e de-
duna fondonan necesario na Voogdijraad pa a dicidi di bini hunto y ‘put your money where partamento aki manera nos a publica par di dia pasa
por aloca mas personal y purba baha e canti- your mouth’ is pa loke ta trata wanta e ser humano ta en total 40, di cual 13 ta atende cu casonan indi-
dad di procesonan burocratico pa leerplicht. central durante periodo di gobernacion di e gabi- vidual.
nete nobo. Mas aleu lo purba envolvi polisnan di bario tambe
Prome minister Evelyn Wever-Croes ayera atardi cu ‘lo por hunga un papel importante den esaki’.
a convoca un rueda di prensa pa trata e caso di dos A bin cu un plan integral pa facilita diferente de-
mucha cu a fayece pa via di abuso. Na prome luga partamento y ministerio pa trata e problema den un Castigo minimo pa casonan di abuso di mu-
gobierno lo decreta un dia nacional di luto riba e manera multi disciplinario: Departamento di Ense- cha
dia di entiero di e dos muchanan. Pa asina e comu- ñansa, Departamento di Asuntonan Social, Minis- Riba medionan social por a mira pa algun tempo cu
nidad di Aruba completo para keto y reflexiona riba terio di Husticia y Departamento di Salud Publico publico en general tabata disgusta cu e manera con
loke ta sosodiendo den nos pais. Tambe pa mira tur lo traha hunto y lo hunga un rol pa trece solu- husticia ta saca su veredictonan riba persona cu ta
kico por wordo haci pa evita cu algo asina sosode cionnan di parti di gobierno riba tereno di abuso abusa sexualmente di mucha. Den algun caso por
atrobe. contra mucha. a mira un sentencia di 2 aña pa un caso di abuso
sexual di mucha. Esaki en comparacion na otro pais
Siguientemente lo bini hunto pa establece un “Un di e prome puntonan cu nos a dicidi riba dje cu ta exigi castigonan mucho mas halto. Por ehem-
punto central (meldpunt) pa documenta y raporta ta cu e cadena social cu ta cay bou Ministerio di pel na Texas e por cuminsa na 2 aña y bay te na 20
casonan di abuso di mucha den nos comunidad. Asuntonan Social ta bay presenta un plan otro si- aña maximo di castigo. Na Merca te hasta tin un
Ademas lo ahusta e maneho di leerplicht pa saca man riba con pa atende cu e problemanan di abuso sistema di registered sex offenders unda ta registra
procesonan burocratico mas tanto cu ta posibel pa di mucha. Specialmente con nos ta bay institui un personanan cu a yega di abusa di mucha sexual-
facilita e posibilidad pa docente actua ora nan ta meldpunt central unda tur hende, incluyendo ex- mente den pasado y ta keda marca pa husticia. Esaki
mira posibilidad di algo fout den un mucha su bida. perto, profesional pero tambe famia y bisiña por por tin consecuencia cu e persona aki no por ta den
raporta esaki si bo ta pensa cu un mucha por ta un contacto cu mucha. Tambe e persona por wordo
Segun e mandatario lo minimalisa burocracia pa victima di abuso.” localisa via e database di Department of Justice.
docente of cabesante por meld casonan mas efec-
tivamente y lihe. Tambe mas informacion pa ca- Tin varios dokter y specialista cu ta mira e tipo Ora nos a confronta minister di Husticia cu esaki
besante di scol tocante e ley di leerplicht y tambe di casonan aki riba base diario, segun sra. Wever- su reaccion tabata cu den e plan di gobernacion nan
train docentenan con pa detecta casonan di abuso Croes. Sinembargo no tin un caminda unda e ex- a bin di acuerdo pa introduci castigonan minimo pa
di mucha. pertonan aki lo por bay pa raporta esaki. Te hasta casonan di abuso di mucha. Esaki segun e manda-
si nan bay asina leu pa raporta e caso hopi biaha no tario lo ta parti di un plan mas amplio pa modernisa
Den un relato manda pa gobierno ta splica cu ta tin oido pa nan. leynan den codigo penal. Aunke hopi hende no ta
haci tambe un apelacion na Departamento di Ense- kere cu implementa un castigo minimo lo traha,
ñansa pa instrui scolnan pa trata e tema di abuso di Hopi prioridad pa salud mental sr. Bikker a duna ehempel di boet minimo di 500
mucha pa asina tur e hobennan cu ta bayendo scol Un reto grandi cu prome minister trece dilanti ta florin pa maneha cu telefon den man. ‘Awo pa via
nunca lubida e storia doloroso aki. e punto di salud mental cu pa hopi tempo tabata di e castigo minimo hende ta activa nan mes pa no
un taboe den nos comunidad. E mandatario a ex- uza telefon tras di stuur’, e mandatario a expresa.
“Y pa tur nos muchanan y hobennan cu ta pasando presa cu e minister encarga cu salubridad lo tin un
den un situacion similar sinti cu tin hende cu tin reto adicional pa atende cu e problema aki cu ‘hopi Apart di esaki lo tin mas punto cu lo wordo atendi.
oido na nan dolor y cu ta cla pa yuda nan. Spe- prioridad’. “Riba e punto di registered sex offenders nos lo tin
cialmente, nos muchanan mester sinti y realisa cu cu evalua con un sistema asina pa alerta comunidad
biba den abuso no ta algo normal. Cu nan por tin e Riba e parti di Husticia tambe a dicidi di trece algun ora un persona cu cierto contenido den strafblad ta
confiansa cu ora nan wordo abusa, nan por haya e cambio den e departamentonan pa asina haci’e mas biba cerca di bario. Pero mi kier bisa cu e puntonan
curashi y papia sin miedo di nada.” posibel cu e departamentonan lo atende cu casonan aki tin nos atencion.”
di abuso di mucha adecuadamente. “Nos ta mira Sinembargo sr. Bikker a expresa cu no solamente
Gobierno di Aruba ta haci un apelacion pa tur de- asina hopi biaha cu ora hende si bay na e departa- cambio den ley por bay haci cu e situacion actual
partamento di gobierno pone nan bandera halfstok. mentonan esnan encarga cu esaki no por atende cu lo bay cambia pasobra ‘bo no por regula morali-
Tambe lo organisa un caminata silencioso den fu- ne. Por ehempel un Voogdijraad.” dad’. Moralidad mester bin di parti di comunidad y
turo y lo informa publico riba e punto aki ora mas e consenshi colectivo. “Den su raiz nos comunidad
detaye bira disponibel. Pues tambe a dicidi cu Voogdijraad lo haya e fon- tin cu sinti cu e cosnan aki nos por pasa mas.”