Page 15 - AHATA
P. 15

A3
                                                                                                           LOCAL Diaranson 23 Juli 2025
                 Opera tour pa turista y hasta local ta algo delicado cu ta rekeri hopi


                                                                   profesionalismo


            Recientemente nos a tuma                                                               door  di  bay  mainta  trem-  hado  cu  no  ta  mantene  nan
            nota  di  un  tour  cu  local-                                                         pan,  nan  ta  haci  propaganda  mes na e leynan. Pa e motibo
            nan  comun  ta  promovi-                                                               – di mesun manera cu e tour  aki, nos a enfatisa e importan-
            endo  riba  rednan  social                                                             menciona  na  comienso  di  cia di respeta e regulacionnan
            manera  TikTok,  unda  ta                                                              articulo  ta  haci  riba  TikTok  aki pa proteha nos naturalesa
            ofrece hiba hende na par-                                                              –  abiertamente  di  e  tournan  y medio ambiente y ta bolbe
            tinan “secreto” di Aruba.                                                              aki henter dia sin tene cuenta  trece esaki dilanti. A causa di
                                                                                                   cu loke ley ta bisa, y a hasta  algun  duda  cu  e  tour  ofreci
            Den  turismo,  un  tour  tipi-                                                         lanta  un  billboard  riba  ca-  riba  TikTok  a  trece  dilanti,
            camente  ta  un  trip  aregla  di                                                      minda grandi di Savaneta pa  entre nan e legalidad di esaki,
            antemano  y  organisa  cu  ta                                                          Oranjestad  haciendo  propa-  Bon Dia Aruba a acerca Par-
            inclui  un  itinerario  planea                                                         ganda  pa  un  Beach  Ride  cu  lamentario  Dangui  Oduber,
            y  servicionan  specifico.  Un                                                         un  potret  completo  di  siete  y a dirigi algun pregunta to-
            tour por ta algo cu guia of sin                                                        cabay cu persona riba e santo  cante esaki.
            guia, y tin un gran variedad di                                                        di beach.
            proposito y duracion.                                                                  DNM na su turno a informa  a  haci,  nos  a  puntra  si  tin
                                                                                                                                Entre  e  preguntanan  cu  nos
            Loke generalmente ta consti-  aprecio nobo.               Gobierno di Aruba ta poni cu   publico cu publico en general  reglanan y rekisito cu mester
                                                                      DNM tin un division di in-
            tui un tour ta un secuencia di   Ademas di esey, un guia turis-  speccion cu ta detecta actonan   y  specialmente  operadornan  cumpli  ora  di  kier  cuminsa
            destino of atraccion pa bishi-  tico mester di e training y ha-  criminal  manera  stipula  den   di tour y turistanan tocante e  duna tour, of si ta e caso cu
            ta  y  por  inclui  actividadnan   bilidadnan necesario pa lidera  ley y reglamento … y tambe   regulacionnan  vigente  cu  ta  esaki pro ser haci pa cualkier
            manera  experiencianan  cul-  e  grupo  mientras  tambe  ta  ta registra notificacionnan to-  prohibi  coremento  cu  cabay  persona? Ademas, a puntra si
            tural, eventonan recreacional   capacita  pa  maneha  situa-  cante naturalesa y medio am-  riba  nos  beachnan  blanco  y  esaki por ser duna na of cu-
            of  simplemente  bay  wak  un   cionnan o desafionan impre-  biente. E departamento aki ta   pristino. Esaki no a bini como  bri cualkier parti di nos isla.
            sitio.                       visto.  Sea  cu  e  ta  un  emer-  autonomo  den  trahamento   sorpresa pa motibo cu e ley ta  Tambe  a  puntra  si  tin  un
                                                                                                   data desde 1987.
                                                                                                                                autoridad  cu  ta  supervisa  e
            Un tour por tin varios com-  gencia  medico,  cambionan  di  rapportnan  oficial  y  den                            sector di tour cu ta mantene
                                         inespera den tempo of cual-
                                                                      encaminacion di esakinan pa
            ponente  manera  transporta-  kier evento inespera, un guia  sancion of persecucion.   E  interes  a  lanta  cerca  nos  bista  riba  e  operadornan  of
            cion, sea via van, bus, trein of   cu training ta e persona riba                       bishitantenan  a  causa  di  e  trahadonan di esaki.
            boto,  acomodacion  manera   ken  e  clientenan  ta  depende  “Ohala  cu  e  e-mail  aki  por-  promocionnan cu nan ta topa
            hotel, resort, cuminda cu por   pa  tuma  accion  decisivo.  E  fin  lo  provoca  accion  con-  di  tournan  cu  ta  lanta  duda.  Te  cu  ciere  di  e  edicion  aki
            ta  parcial  o  completamente   trabao di un guia turistico ta  tra  un  operador  di  tour  riba   Den  e  tempo  aki,  nos  a  en-  nos no a logra haya un con-
            inclui, servicionan di guia y e   uno cu compromiso na segu-  cabay  cu  ta  promove  y  con-  fatisa cu ta importante pa tur  testa, sinembargo nos lo keda
            ticketnan di entrada na cierto   ridad y profesionalismo cu na  duci tournan di beach abier-  hende ta consciente di e ley-  pendiente pa asina cu e par-
            actividadnan.                su turno ta brinda trankilidad  tamente  na  e  parti  nort  di  e   nan aki, cual ta inclui e Lands-  lamentario  contesta  nos  por
                                                                                                   besluit  openbare  wateren  en  trece e informacion y contes-
            Esaki  por  tuma  luga  tambe   y confiansa na e clientenan cu  isla cu ta daña tereno di nei-  stranden y e Algemene Poli-  tanan ricibi na nos lectornan.
                                         ta  confia  cu  nan  ta  den  bon  shi Shoco (y otro) terenonan
            den grupo of den priva y por   man.                       di neishi y ta susha e beach.   tie  Verordening  (APV).  Den
            tin  un  variedad  di  proposito                          Articulo 25 di e Decreto Na-  e caso aki, den e articulo 25  Ta  importante  pa  tene  un
            manera por ehempel pa pasa   Brinda  tour  sin  e  training  o  cional  Playanan  y  Costanan   di  e  Landsbesluit  ta  stipula  mente critico ora di mira cier-
            bon,  pa  enrikece  conoce-  habilidadnan  necesario  aki  Publico ta identifica e activi-  claramente  cu  ta  prohibi  to cosnan lanta riba nos isla.
            mento  cultural,  educacion,   ta crea un peligro grandi no  dadnan aki claramente como   pa  core  cu  cabay  (trekdier)  Aunke berdad, ta importante
            aventura,  cu  proposito  re-  solamente na e bida di e cli-  ilegal. Lamentablemente, den   riba  beachnan  (stranden).  pa nos localnan cuminsa in-
            ligioso  of  te  hasta  negoshi.   entenan, pero tambe e bida di  e aña desde cu mi a purba di   Ademas, articulo 42 di e Al-  volucra den turismo pa asina
            Den  e  caso  specifico  aki,  ta   e guia turistico mes.   yama atencion na esaki pa ul-  gemene  Politie  Verordening  esaki por tin un impacto pos-
            trata di un persona (o grupo                              timo biaha e situacion a bira   ta specifica cu tin sancionnan  itivo y directo riba nos comu-
            di persona) cu ta ofrece trans-  Aunke  e  por  zona  comosi-  solamente  pio,”  e  persona  a   mara na incumplimento di e  nidadnan,  tambe  ta  primor-
            portacion via un boto chikito   fuera  algo  facil  cu  cualkier  enfatisa.            articulo menciona.           dial pa haci esaki di acuerdo
            na un parti aparta of “scondi”   persona por haci, e ta keda un                                                     na  ley  y  cu  e  hermentnan  y
            di un lama, elogiando e area   prioridad primordial pa tin e  E  operador  di  e  tour  aki  no   Desde e tempo aki, DNM a  capacidad adecua y necesario
            aki como un parti “secreto di   training adecua y ta un perso-  tabata  purba  di  sconde  esaki   ricibi  keho  indicando  cu  tin  pa garantisa e seguridad di tur
            Aruba.”  E  servicio  ta  inclui   na capacita pa ehecuta e tour.                      compania, operador y/of tra-  esnan cu participa den esaki.
            hiba e clientenan na e sitio y
            pasa tempo ey unda nan por   Di otro banda, tambe nos ta
            landa o simplemente admira   encontra cu e tema di legali-
            e paisahe.                   dad. Un tempo pasa, Bon Dia

            A simple bista esaki por parce   Aruba  a  publica  un  articulo
                                         unda nos a trece dilanti cu na
            di ta algo inofensivo, sinem-  nos mesa di redaccion a dren-
            bargo tin cierto puntonan tras   ta  informacion  tocante  un
            di esaki cu ta trece duda y po-  situacion cu ta involucra e ac-
            sible  causa  di  preocupacion.   tividad di core cabay (horse-
            Pa cuminsa, un guia turistico   back riding) riba beach, cual
            o persona cu ta duna tour ta   ta prohibi pa ley. Segun e in-
            haci  mas  cu  hiba  hende  un   formacion,  tin  un  operador
            caminda  of  duna  informa-  di  tour  na  Aruba  cu  publi-
            cion,  nan  ta  crea  un  experi-  camente  ta  haci  propaganda
            encia cautivador cu ta permiti   pa e actividad aki y tin hasta
            e  turistanan  of  cliente  com-  potretnan di personanan riba
            pronde y aprecia e esencia di   cabay ta core riba beach.
            e luga.

            Pa medio di comparti cono-   E  tempo  aki  un  persona
                                         anonimo a reporta, mediante
            cemento profundo, comparti   un e-mail na DNM, cu e op-
            anecdotanan local y responde   erador  di  tour  aki  ta  ignora
            na  preguntanan  cu  experti-  ley y ta ofrece e actividad di
            cio, nan ta garantisa cu cada   core cabay riba beach. Den e
            cliente ta sali for di e tour cu   e-mail, cual a yega na mesa di
            recuerdonan  pa  henter  bida   redaccion di Bon Dia Aruba,
            ademas di un conocemento y   ta splica cu riba e website di
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19