Page 18 - AM 15 Sept 2020
P. 18

4                                                                                    Djaluna 14 sèptèmber 2020


          PA PENSA ARIBA: No                                                                                       ta laga hopi di deseá ainda.
       kome kadushi i limpia man                                                                                      E  otronan ei  no mester  sinti
       den mi kabei.                                                                                               nan malu òf ofendí. Nunka ta lat
                                                                                                                   pa  nan  tambe  siña.  Kisas  nan
                       ***                                                                                         tambe por djòin e siguiente kur-
          PAPIAMENTU. Ta realmente                                                                                 sonan di ortografia.
       ku hopi plaser nos a tuma nota ku
       Fundashon Akademia di Papia-                                                                                                 ***
       mentu a kuminsá monta kurso-                                                                                   PA PENSA ARIBA: Kudishi
       nan di ortografia di Papiamentu.       No por ta aseptabel pa sigur     (muhé, hóben, kuminsá)              semper ta kibra saku.
       A kuminsá na Antriol, AVANTI -  gobièrnu  di  Boneiru  (Entidat            No lubidá ku den e kaso aki
       Plasa Fransisco (Chico) Goeloe,  Públiko Boneriano) i RCN saka          OM ta paga hende pa traha ko-                        ***
       miéntras ku na Rincon tambe a  komunikado ku fout di ortogra-           munikado. E ta suponé di traha         TRÁFIKO      BIRANDO        DI
       pone dos kurso. Ta un inisiativa  fia, gramátika òf bon uso di Pa-      un komunikado den bon Papia-        MAS. Tráfiko na Boneiru di mas.
       di aploudí. Ta kos ku mester a  piamentu. Den esaki nos mes-            mentu.  Ata  ta  skirbié  den  bon   Por topa diariamente ku fila riba
       sosodé hopi tempu pasá kaba. I  ter elogiá RCN, ku ta hopi bon          hulandes?  Dikon  den  Papia-       nos kareteranan, spesialmente
       e preis di 20 dòler ta rasonabel  den e Papiamentu usá den nan          mentu  sí  e  komunikadonan  aki    mainta tempran, mèrdia i atardi.
       i pagabel.                          komunikadonan.  Den  nan  avi-      ta mediokre?                        Di mes tambe aksidentenan di
          Ta sumamente importante pa  sonan por nota aki i aya ainda                                               tráfiko  tambe  ta  subiendo.  Mu-
       nos tur di abla Papiamentu por  algun eror. Pero por lo general                          ***                chu outo, komo skuter i otro ve-
       skirbi nos  idioma  materno  na  nan ta bon.                               PA PENSA ARIBA: Shelu i          híkulo ku ta partisipá den tráfiko.
       manera korekto. No mitá-mitá. I        Entidat Públiko Boneiru ta na    tera a hasi huramentu ku nada          Ta biniendo mas i mas outo
       esaki  no  ta  difísil.  Pero  mester  un  nivel  mas  abou.  Nan  tin  ku   na mundu ta keda skondí.       aserka  riba  nos  kareteranan.
       dediká tempu pa siña kon e or-      sigui lucha pa ekselensia den                                           Di otro banda no ta bini mas
       tografia di Papiamentu ta hinká  nan komunikadonan na Papia-                             ***                karetera aserka. Di mes ta surgi
       den otro. I mester ke siña di bèr-  mentu. Pero nan ta avansá. Ku          BONERIANO TA HASI SU             problema.
       dat.                                algun kurso di gramátika i bon      BÈST. Nos di BONERIANO  ta             Nos sa di eksistensia di plan-
          E  persona ku  Akademia  di  uso di Papiamentu nan lo yega           outo-krítiko.  Nos  sa  ku  nos  no   nan ku tin hopi tempu drumí kaba
       Papiamentu a skohe pa duna e  na unda nan mester ta.                    ta  perfekto.  Prueba  di  esaki  ta   pa ekspandé e ret di karetera di
       kurso aki ta Mazarella Jansen.                                          ku nos  tin tres miembro di re-     Boneiru, pero nada ainda. Nos
       Sin  ningun duda un bon es-                         ***                 dakshon ta bishitando e kurso       no ta mira nan realisá tampoko e
       koho.  Mazarella  ta  un  dosente      PA PENSA ARIBA:  Un              di ortografia ariba indiká. Ta pa-  añanan benidero. Añanan kaba
       práktiko,  kreativo  i  inovativo.  siegu no por  skirbi loke un        sobra nos sa ku nos no ta bon       ta papiando por ehèmpel di un
       Nos sa ku na un manera simpel,  muda bis'é.                             ainda.  Tur  dia  nos  ta  trata  pa   òf mas asina yamá 'ringweg' pa
       no kompliká, e por siña su alum-                                        hinka den nos miembronan di         aliviá tráfiko, Pero den práktika
       nonan ortografia di Papiamentu                      ***                 redakshon ku nan mester skirbi      nada ainda. Papia, papia i papia
       hopi lihé.                             PAPIAMENTU (3). Siman            Papiamentu bon, tantu den orto-     bai.
          Extra/Boneriano a manda  pasá nos a risibí un komunika-              grafia, gramátika komo bon uso         Kaya  Korona  ta  di  remate.
       dos miembro di su redakshon e  do di Ministerio Públiko tokante         di Papiamentu.                      Kada  bes  aksidente  di  tráfiko
       kurso  aki:  Davi  i  Velli.  Ademas  un kaso ku korte a trata i di kua    Nos ta kere tur hende ku ta      leve. Outo ta dal tras di otro òf
       Ludovico Nicolaas di nos reda-      sentensia  a  kai.  E  kantidat  di   traha den media Papiamentu        di otro forma. Muchu tráfiko i de-
       kshon tambe ta bai. Despues di  fout den e komunikado di 196            mester probechá bai e kursonan      masiado kongestioná.
       dos lès kaba por mira adelanto  palabra aki no ta aseptabel pa          aki. No solamente skirbidónan di
       den nan skirbimentu.                un instansia prestigioso aki.       korant i revista, sino tambe loku-                   ***
          Nos ta rekomendá tur hende          Foutnan di ortografia ku fásil-  tor i DJ-nan di tantu radio komo       PA PENSA ARIBA: Galiña
       ku ke  siña  skirbi  Papiamentu  mente por korigí ku spèlchèk di        televishon.  Tin  algun  emisora    blanku no tin mas balor ku
       segun e ortografia ofisial di Bo-   Papiamentu.  Ministerio  Públiko    radial ta sobresalí den bon uso     galiña pretu.
       neiru, ku ta similar ku esun di  mester por tin plaka pa kumpra         di  Papiamentu.  Por  menshoná
       Kòrsou, sigui e kurso aki. Ta di  lisensia  di  spèlchèk  di  Papia-    aki BON-FM i Brokèst. Otronan                        ***
       spera ku Akademia di Papia-         mentu pa Word. Esaki ta yuda
       mentu por bini ku mas kurso.        hopi.
                                              Algun ehèmpel di algun fout
                       ***                 ridíkulo den e komunikado en
          PA PENSA ARIBA: Mi no a  kestion:
       kome karni, kon mi por chupa           Homber  na  lugá  di  hòmber.
       wesu?                               (falta aksènt grave riba e 'o')
                                              Immoralidat.  (mester  ta  in-
                       ***                 moralidat)
          PAPIAMENTU (2). Nos ta              Republika         Dominicana
       kere ku instansianan di gobièr-     (Repúblika Dominikano)
       nu, organisashon i fundashon-          Prisòn (mester ta prison òf
       nan,    kompanianan,      mester    prizon - prizòn tambe ta aseptá
       organisá kurso di skirbi bon Pa-    pa spèlchèk)
       piamentu pa nan gerensia i per-        Sùip drenta kasnan (slùip
       sonal, pa asina nan karta i ko-     drenta kas)
       munikadonan por sali sin maha          Luga (mester ta lugá ku ak-
       fout.. Nan por tuma kontakto ku  sènt skèrpi)                           Kasi diariamente choke entre otro riba Kaya Korona, tambe
       Fundashon Akademia di Papia-           Involví (envolví òf embolbí)     riba otro kareteranan.
       mentu pa asistensia.                   Muhe,     hoben,      kuminsa
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23