Page 19 - AWM 16 DEC 2017
P. 19

Diasabra, 16 December 2017                                     AWEMainta                                                                    19




         Aparentemente tin diferencia di opinion den fraccion di MEP pa cu scol Multilingual

               Parlamentario Sue Ann Ras si ta apoya e



       implementacion di Scol Multilingual na Aruba






       SI bay bek na e historia                                     no ta critico. Hopi biaha  dia Hulandes so cu e alumnonan. E
       di  scol multilingual,                                          como  docente  por  mira  docentenan ta papia Papiamento mas

       mester  bisa cu  el                                               cu e alumnonan tin  tanto cu e muchanan. Si kier bay den

       cuminsa caba for di                                                miedo  di haci cierto  un sistema di berdad di Hulandes so,
       aña 1988, na unda                                                  expresion y si haci   e docentenan  mester  papia  Hulan-

       un         stuurgroep                                              pregunta, nan ta con- des cu e muchanan for di 7’or y 45
       SHO a cuminsa cu                                                   testa cu un “si” of “no”.  di mainta te pa 1’or di merdia y no

       e restructuracion  di                                            Nan no tin e habilidad  lo por haci uzo di Papiamento como

       enseñansa. Despues na                                          di hiba un combersacion  idioma di sosten of instruccion. Na
       2002 a sigui cu PRIPEP cu                                 hopi mas amplio, pa motibo  e  scolnan  regular,  e  docentenan  ta

       e tempo ey a bin cu e lema “HAB- cu no a duna nan e oportunidad, ni  uzando Papiamento como idioma di
       RI  PORTA  PA  NOS  DRENTA”,  na  tampoco e hermentnan necesario pa  sosten.

       unda nan a cuminsa bin cu e parti  nan por desaroya nan habilidadnan

       di scol multilingual y cu e intencion  critico  di siña, di lesa, di expresa y  Pues nos ta dunando calidad of cant-
       pa e inicia den 2002 pa 2006, den  di pensa, cual ta hopi importante pa  idad? Cu e proyecto piloto aki a keda

       enseñansa.  Na 2004, e Minister di  desaroyo di cualkier ser humano.                              demostra cu den e cantidad di ora cu

       Enseñansa e tempo ey a aproba es-                                                                 e muchanan ta haya Hulandes na e
       aki, pa start e preparacionnan, unda  Por mira riba Facebook e reacionnan  scolnan basico tradicional compara

       Papiamento lo bira e idioma di in- y semper  lo tin  resistencia.  Locual  cu e calidad di idioma cu nan ta haya
       struccion te cu klas 4. Na 2007 bou  ta importante pa enfatisa ta, cu na  den e scol multilingual, no tin dife-

       encargo di  Departamento  di  Ense- niun momento so e idioma  Hulan- rencia.

       ñansa a cuminsa cu e proyecto piloto  des ta bay keda afo. Al contrario, e
       actual, pa introduci innovacion di  sistema aki ta bay yuda fortalece e  Tin hopi mito y investigacion. Na

       idioma y maneho, unda e Minister  conocemento y e habilidadnan di nos  Aruba nos tin e tendencia di trek

       di enseñansa di e tempo ey, a aproba  muchanan den e idioma Hulandes y  mas pa mito y no pa investigacion,
       esaki tambe na october 2008. “E no  esey ta  hopi importante.  E nivel di  cual e parti di investigacion ta indica

       ta algo cu a cuminsa di mainta pa  Hulandes, segun e investigacionnan  mundialmente un mucha cu siña su
       anochi, pero ta un proceso hopi lar- haci, e muchanan cu a caba klas 6,  idioma materno por desaroya den

       go y a haci diferente investigacion y  compara cu e muchanan cu a sali for  cualke otro idioma. Pero na Aruba e

       analisis, pa mira kico ta mihor pa nos  di e scolnan di e proyecto piloto scol  mito ta, cu si e mucha no haya Hu-

       muchanan.                                        Multilingual cu ta klas 4, ambos tin e  landes na scol, e no por bay Hulanda
                                                        mesun nivel di Hulandes.   No tin un  bay studia y e otro mito ta hopi bi-
       E proyecto a saca 4 resultado, unda e  diferencia, esaki ta un punto cu mes- aha hende ta puntra, kico nan ta haci

       alumnonan di e proyecto Scol Mul- ter analisa hopi bon, specialmente si  cu Papiamento despues?  Por haci

       tilingual a demostra e parti di habi- ta  bisa cu 6  aña  largo e  muchanan  hopi mas cu Papiamento si nan siñ’e
       lidad critico di siña, cu ta hopi mas  den enseñansa tradicional a haya su- como nan idioma  materno riba un

       halto compara cu e muchanan actual  puestamente Hulandes como idioma  nivel academico. E conexion di ora ta

       den enseñansa regular. Actualmente  di  instruccion  y  esaki  no  ta  berdad  bay haci e transferencia, uzando nan
       nos muchanan den enseñansa basico  tampoco. Paso poco docente, cu no  idioma  materno como base pa siña

       regular ta bay hopi riba e aspecto di  ta Hulandes,  ta bay papia for di  otro idioma, ta bay hopi mas facil y

       siña for di cabes, nan no ta analitico,  7,’or y 45 di mainta pa 1’or di mer- natural.
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24