Page 8 - HOH
P. 8
a7
salud Dialuna 12 Mei 2025
Negligencia di adulto mayor ta profundisa mientras sistema di cuido
Hulandes ta enfrenta un tension creciente
(NLTimes) – E sistema do a opone e idea. rectamente. “Si bo ta biba den
di cuido di adulto mayor un ambiente di sosten cu ac-
Hulandes ta bou di pre- E sistema original di “be- ceso na dunadornan di cuido,
sion creciente, cu miles di jaardenhuizen” (casnan di remedi na tempo, cuminda
adulto mayor entre biba cuido residencia) a ser lansa na apropia, y algun contacto so-
independiente y cuido in- 1963 pa atende cu scarsedad cial, automaticamente bo
stitucional, AD ta infor- severo di vivienda na Hulanda mester di menos cuido,” el a
ma. Dokter, investigador y despues di guera. E idea tabata splica AD.
lidernan di cuido ta adverti cu muda adulto mayor pa cas-
cu un cantidad di pashent nan dedica lo a libera casnan Ainda, no ta tur hende ta sos-
di edad avansa ta yega hos- pa famianan hoben. tene un regreso di casnan di
pital den condicion negli- cuido tradicional. “No ta tur
sha—victima di un struc- “E tempo ey, bo no mester ta- adulto mayor kier biba hunto.
tura di cuido di salud cu no bata den mal salud pa muda,” Nan kier escogencia, no un
tin un bon fundeshi. Atie Schipaanboord di e grupo setup all-inclusive manera e
di defensa di adulto mayor casnan di cuido bieu,” Bor-
“Regularmente nos tin fami- ANBO-PCOB a bisa AD. ghuis a bisa.
anan rabia nos dilanti,” geria- “Mi welonan tabata vital ain- permercado. Algun proyecto dia pa otro. Expertonan ta di
tra clinico Esther Cornegé- da, ni sikiera 70, y a muda pa En bes di esey, tin un interes ta andando caba, incluyendo acuerdo cu gobierno a actua
Blokland a bisa AD. “Nan ta un bejaardenhuis djis despues creciente den un concepto desaroyo di vivienda mixto mucho slow y mucho poco.
puntra dicon nos no ta solu- di nan retiro.” E ta corda con di “cas di cuido moderno”— unda adulto mayor y famianan “Nos mester di un vision cla
ciona e problema—‘e no por su welo tabata hunga biljard vivienda sigur cu cuido na e ta biba banda di otro. pa vivienda pa adulto mayor y
sigui asina na cas.’ Pero nos y su wela tabata socialisa cu sitio, espacio social, y ame- nos mester acelera. Nos mes-
mester di e cama di hospital koffie. Cuminda tabata drenta nidadnan local manera su- Pero esey lo no sosode di un ter a cuminsa ayera.”
pa otro, y no tin lugar disponi- dor di un porta, y tabatin un
bel otro caminda. Mi lo kier sentido di rutina y comuni-
mir’e diferente tambe. Esaki dad.
ta afecta mi, y mi ta preocupa.”
Pero Ross-Van Dorp a adverti
Cornegé-Blokland, presi- contra nostalgia. “Tabatin hopi
dente di e Asociacion Hu- soledad tambe. Hopi resi-
landes pa Geriatria Clinico, dente no tabatin bishita mas.”
a describi varios caso di pa- Tambe el a señala cu mayoria
shent avansa cu ta yega den di e edificionan tabata anticua,
estadonan profundamente cu cambernan chikito.
neglisha. Un homber di mas
o menos 80 aña a ser treci na Na 2012, gobierno a dicidi
su clinica despues di a cay. formalmente cu adulto may-
“Henter e gang tabata hole or cu necesidad di cuido abou
malo. E tabata severamente lo no bin na remarca mas pa
neglisha,” ela bisa. E homber cuido residencial. E politica
tabata hole orina y sodo, tabata tabata na liña cu e supuesto
bebe hopi, tabatin demencia deseonan di e grandinan, pero
den fase trempan. Den un tambe a sirbi como un corta-
otro caso, un homber a yega mento di presupuesto.
departamento di emergencia
cu musca den su cabey. Un Segun cu miles di unidad di
homber di mas o menos 70 cas di cuido a disparce, adulto
aña a ser hospitalisa shete bi- mayor a keda den casnan mas
aha, como cu su famia no por grandi. Reduciendo mobili-
a cuid’e mas y no por a haya dad di vivienda pa famianan
un areglo di biba apropia. hoben. Algun facilidad bieu
a ser converti den casnan di
Segun Cornegé-Blokland, 15 cuido; otronan a ser basha
porciento di pashent di edad abou. “Awor tin un otro crisis
avansa di hospital ta mucho di vivienda. Hopi adulto may-
fragil pa regresa cas, pero no or ta biba nan so den casnan
tin cama den cas di cuido dis- grandi, y nada no ta move,”
ponibel pa nan. Mas cu un Hermsen a bisa.
cuart ta ser manda cas, apesar
cu personal medico sa cu e no Mientras cu ekiponan di cui-
ta sigur. E ciclo ta sigui: adulto do na cas ta biaha di porta pa
mayor ta cay, ta ser hospitalisa, porta pa yuda cu bistimento,
ta bolbe cas, y ta cay atrobe. “E baño y remedi, hopi adulto
desaparicion di casnan di cui- mayor ta biba den edificionan
do residencia tradicional for inaccesibel—manera aparta-
di 2014 y e cambio di politica mentonan riba e di tres piso
pa envehesimento na vigor ta sin lift. Tin biaha casnan ta
hunga un rol grandi,” el a bisa. mucho bieu pa yuda of yiunan
adulto ta biba leu. Scarsedad
Un encuesta nacional recien di personal tambe ta nifica cu
di Panel Inzicht a revela cu no ta tur hende ta haya e yu-
64 porciento di e encuestado dansa cu nan mester.
Hulandes ta kere cu casnan
di cuido residencial mester Noud Engelen di e conseho
regresa. Entre esnan di 65 aña di Grandinan a bisa cu calidad
bay ariba, ni un solo encuesta- di vivienda ta afecta salud di-

