Page 9 - HOH
P. 9

a10    regional
                  Dialuna 27 Februari 2023

                    Brazil ta sigui combati mineria ilegal den tera indigena Yanomami


            (AFP)  –  Autoridadnan                                                                 riu. Awor nos ta cuminsando  agentenan  ta  interoga  un
            Brasileño  e  siman  aki  ta                                                           un  fase  nobo,  cu  ta  di  ataca  minero  di  36  aña  cu  no  a
            intensifica   e   combati-                                                             e  frente  aki  di  mineria  di  e  logra scapa.
            mento di mineria ilegal na                                                             campamentonan  aki”,  segun  “Mineria ilegal no ta bay caba,
            tera di indigenanan yano-                                                              Felipe  Finger,  coordinado  di  no tin relacion cu e presiden-
            mami,  na  unda  hopi bus-                                                             Grupo Specialisa di Fiscalisa-  te Lula of cu Bolsonaro. No
            cado  clandestino  di  oro                                                             cion di Ibama a sigura.      tin  hende  cu  ta  bay  caba  cu
            ta acusa di causa un crisis                                                                                         e actividad aki na mundo,” e
            humanitario y ta resisti di                                                            Ora e hendenan aki “garim-   detenido, kende su nomber a
            bandona e region.                                                                      peiro”  –  manera  ta  yama  e  keda anonimo, a señala.
                                                                                                   mineronan  ilegal  –  ta  wak  e
            Ekipa  cu  uniforme  y  arma-                                                          helicopternan  di  gobierno,  Segun  lidernan  yanomami,
            mento  pisa,  miembronan  di                                                           nan ta huy paden di e selva,  casi  20.000  minero  clandes-
            agencia  ambiental  guberna-                                                           lagando atras saconan di ‘ca-  tino  a  invadi  nan  teritorio,
            mental Ibama y Polis Federal                                                           siterita’  e  forma  mineral  di  matando  indigenanan,  abu-
            di Careteranan diabierna ulti-                                                         estaño  cu  nan  ta  yam’e  ‘oro  sando sexualmente di e hende
            mo tabata bula den helicopter   campamento cu tin un man-  ademas  di  algun  motor  di  e   preto’ cual tambe ta saca ile-  muhe y muchanan, contami-
            riba  e  selva  Amazonico  den   cha bruin rond di dje, loke ta  mashinnan den marcha.  galmente  di  e  tera  indigena  nando  nan  riunan  cu  mer-
            busca di e basenan di mineria   nifica e deforestacion memey  “Prome  nos  a  establece   cu fin comercial.         curio cu nan ta usa pa asina
            ilegal cu ta activo ainda.   di loke ta e tapijt berde di Am-  basenan  di  control  pa  stop                       separa e oro di e sedimento.
                                         azonia, cu cambernan, cushi-  e  logistica  di  e  actividadnan   Mientras nan ta kima e mash-
            For  di  haltura,  nan  ta  wak   nanan  y  bañonan  improvisa,  ilegal aki den e dos principal   innan  di  e  campamento,  e

                Colombia y Bolivia ta bay solicita despenalisacion di blachi di coca na

                                                                               ONU




            (RFI) – Gobierno Colombi-    lombiano di Asuntonan Mul-                                                             donan internacional di droga.
            ano a anuncia cu den un par  tilateral, a haci e anuncio di-
            di siman ta bay uni na Bolivia  aranson 22 di februari.                                                             Sinembargo,  Bolivia  a  pre-
            pa pidi ONU saca for di su                                                                                          senta  un  reserva  na  2013  na
            lista di substancianan ilicito e  Vice-minister  Gil  a  declara                                                    Convencion  di  1961  cu  ta
            blachi  di  coca,  confirmando  cu su pais kier sigui ehemplo                                                       permiti  kauw,  haci  te  y  otro
            asina  e  giro  di  Colombia  pa  di Bolivia, cu ta purbando di                                                     uso  no  ilegal  di  e  blachi  di
            su politica di droga, despues  cambia e percepcion di blachi                                                        coca den su teritorio. Despe-
            di  decadanan  di  represion  di coca como “sustancia psi-                                                          nalisacion di blachi di coca a
            contra  produccion  y  consu-  coactivo” pa un elemento “di                                                         haci cu Morales a concentra
            mo.                          uso tradicional.”                                                                      pa  comunidadnan  Andino
                                         “Pa  mas  o  menos  dies  aña                                                          na nivel nacional usa e planta
            Colombia ta bay uni na Bo-   caba  Bolivia  a  cuminsa  un                                                          di  uso  ancestral.  Su  comer-
            livia pa den proximo siman-  iniciativa  pa  logra  e  legali-                                                      cialisacion  den  exterior  ta
            nan pidi retira e blachi di coca  sacion  di  uso  tradicional  di   ister a declara na prensa Co-  di e Lista di Estupefaciente di   depende  di  autorisacion  di
                                                                      lombiano.
                                                                                                   Convencion  Unico  di  1961
            di  e  lista  cora  di  Comision  coca. Loke nan a haci ta de-                                                      ONU.
            di  Estupefaciente  di  ONU.  nuncia  na  Convencion  di   E blachi di coca no a wordo  di ONU, cu ta e lista di sub-
                                                                      retira  pa  solicitud  di  Bolivia  stancianan  controla  pa  trata-
            Laura Gil, vice-minister Co-  Estupefaciente,”e  vice-min-
                     Panama ta suspende temporalmente traslado di migrante debi na

                                                                accidentenan cu bus



            (EFE)  –  Diasabra  ultimo,  director  di  e  organismo,  sin causa herido ni victiman-
            autoridadnan  di  Panama  Samira Gozaine a bisa.          an.
            a  anuncia  cu  a  suspende
            e traslado di migrantenan  Panama  ta  ricibi  e  migran-  Presidente  di  Asociacion  di
            for di refugionan na fron-   tenan  iregular  cu  ta  crusa  Residentes  y  Naturalizados
            tera  cu  Colombia,  hasta  Selva  di  Darien,  e  frontera  de  Republica  de  Panama
            esun cu ta cerca di e limit-  natural  cu  Colombia,  den  (Arena),  Rafael  Rodriguez,
            enan cu Costa Rica, mien-    stacionnan  di  recepcion  mi-  diasabra ultimo a exigi na au-
            tras  nan  ta  check  e  bus-  gratorio na unda ta tuma nan  toridadnan pa check e trans-
            nan cu ta dedica na esaki,  dato y ta ofrece asistencia di  portenan, ya cu accidentenan
            despues  di  e  registro  di  salud y alimentacion. Despu-  di e luna aki ta un “muestra”
            dos  accidente  e  luna  aki,  es ta hiba nan den e busnan na  cu no ta supervisando nan.
            cual un di nan a laga atras  un di e instalacionnan ubica
            39 fayecido.                 na Chiriqui, limite cu Costa  Aña  pasa,  248.284  migrante
                                         Rica,  pa  asina  nan  sigui  nan  a crusa e selva, un cifra his-
            “Servicio Nacional di Migra-  caminda pa Nort America.    torico lidera pa exodo Vene-
            cion (SNM) a dicidi di sus-                               zolano cu a provoca un crisis
            pende e traslado aki, mientras  Den e trayecto aki dia 15 di  migratorio  den  e  region.  Pa
            e  procedemento  di  Transito  februari ultimo a registra un  2023, te 15 di februari ultimo,
            ta dura y si e autoridad com-  accidente cu a kita e bida di  por lo menos 37.000 persona
            petente  certifica  cu  efectiva-  por lo menos 38 migrante y  a atravesa a selva pero e biaha
            mente e busnan aki ta adecua  e  chauffeur;  diasabra  ultimo  aki lidera pa Ecuatorianonan
            pa sigui hiba e personanan,”  otro bus a cende den candela  y Haitianonan.
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13