Page 14 - ARUBA BANK
        P. 14
     Gastonan di labor, cu ta inclui e primanan pa seguridad social cu dunadornan di trabou ta
               paga, ta un di e factornan mas importante cu ta contribui na e gasto di haci negoshi. Ta
               considera gastonan di labor relativamente halto na Aruba, especialmente pa motibo di e
               contribucion relativamente halto di e dunadornan di trabou na e seguridad social, cu ta
               cubri pensioen di biehes, invalides, y seguro di sobrevivencia.
               AUMENTO
               Mirando e desaroyo di e componentenan principal di gastonan pa haci negoshi desde
               2005 pa 2018, e aumento di gasto tabata halto pa coriente y salario, y mas recien, pa
               accijns. E subida den gasto di coriente pa propiedad comercial tabata particularmente
               robusto compara cu tanto e indice di prijs general pa consumidor como e gasto di coriente
               pa hogarnan.
               PERMISONAN
               E gastonan di haci negoshi no ta wordo solamente afecta door di e impuestonan
               significante, primanan social, y gastonan di utilidad, pero tambe pa e tempo y esfuerso cu
               ta tuma, por ehempel, pa adkeri e permisonan necesario. E recomendacionnan principal
               pa cu maneho pa mehora e ambiente empresarial ta concentra riba strategianan
               complementario dirigi riba:
               - Reforma structural di institucionnan di gobierno y proceduranan pa mehora gastonan y
               tempo di transaccionan y proceduranan administrativo. E anuncio recien di e programa di
               eGovernment lo ta un paso den e direccion corecto;
               - Accelera e reforma fiscal cu enfoke riba mehoracion di e ambiente empresarial y e
               clima di inversion door di reduci e peso di impuesto directo riba emprasanan chikito y
               mediano; y
               - Reforma institucional y fiscal pa promove e formalisacion di e mercado laboral y di e
               forma ey reduci competencia inhusto di e economia informal.
     	
