Page 3 - AHATA
P. 3
2 LOCAL AWEMainta Diamars, 18 Februari 2025
Experiencia of capacidad pa maneho?
E debate continuo riba
cualificacionnan ministerial na Aruba
NA Aruba, no tin rekisitonan estricta- salud. Mientras cu dokternan ta experto
mente profesional of educacional pa bira den practica medico, nan alcance di
un minister. Ministernan tipicamente experticio hopi biaha ta limita na sumi-
ta wordo scogi basa riba aliniacion nistro di cuido medico, cuido di pashent
politico y nan habilidad pa sigura confi- y investigacion. Sinembargo, maneha e
ansa den e partido of coalicion gober- sistema di cuido medico di un pais ta
nante. Esaki ta significa cu individuonan encera hopi mas—e ta rekeri conoce-
di varios antecedente, incluyendo tanto mento di presupuesto, planificacion di
expertonan den areanan specifico como infrastructura, politica di salud publico
candidatonan cu capacidad pa maneho y maneho di crisis. Hopi dokter no tin
general, por wordo apunta. Sinembargo, experiencia den e areanan aki, cu por
e pregunta ta keda—un minister mester haci dificil pa nan atende e retonan
ta un specialista den su cartera, of ta mas amplio di administracion di cuido
habilidad fuerte di maneho y tumamento medico. Mientras cu nan conocemento
di decision ta mas importante? medico ta valioso, e no necesariamente
ta traduci den liderazgo efectivo n’e nivel
E caso pa expertonan como minister gubernamental.
Tin un minister cu experticio den un
area particular por ta beneficioso, ya cu Haya e balans corecto
nan ta trece conocemento y experiencia mas balansa. E individuonan aki kisas E gobernacion mas efectivo probable-
profundo. Por ehempel, un minister di no tin un conocemento profundo den un mente ta bin di un balans entre exper-
educacion cu un antecedente den ense- area specifico, pero nan sa con pa lidera ticio y habilidad di liderazgo. Un minister
ñansa por compronde miho e retonan teamnan, establece prioridadnan cla y no necesariamente mester ta un experto
den e sistema escolar y introduci refor- tuma decisionnan dificil. Ministernan den su cartera asigna, pero mester
manan cu ta cuadra cu necesidadnan generalista hopi biaha ta depende di ta capaz di compronde asuntonan
real. Similarmente, un economista lide- consehero y specialistanan den nan compleho, tuma decisionnan informa
rando e ministerio di finansa por tin ministerionan pa sigura un formulacion y lidera un team fuerte di consehero.
perspectivanan valioso den presupuesto di maneho bon informa. E enfoke aki por Ministernan tambe mester posee habi-
y strategianan di crecemento economico. hiba na un gobernacion mas eficiente, ya lidadnan politico fuerte pa negocia
Sinembargo, expertonan den materia no cu habilidadnan di maneho hopi biaha ta politica, maneha presupuesto y traha cu
ta semper lidernan efectivo. Compronde mas crucial cu conocemento tecnico ora diferente sector di sociedad.
un area no necesariamente ta significa di maneha un ministerio. Sinembargo, e
tin e habilidadnan pa maneha un minis- desbentaha ta cu un falta di compren- Na final di dia, tanto specialistanan como
terio, nabega negociacionnan politico, sion den un area particular tin biaha por esnan cu afinidad pa maneho general tin
of supervisa implementacion di maneho resulta den toma di decision superficial nan puntonan fuerte y debilidad ora di
na gran escala. Algun minister experto a of un dependencia excesivo riba conseh- lidera un ministerio. E efectividad di un
lucha pasobra nan conocemento tabata eronan externo, cu no ta semper por minister ta depende no solamente di nan
demasiado enfoca, haciendo dificil pa cuadra cu e miho interesnan di publico. antecedente, pero tambe di nan habil-
mira e panorama general. idad pa lidera, adapta y colabora. En bes
Pakico profesionalnan altamente cali- di enfoca solamente riba si un minister
E caso pa capacidad pa maneho general fica no semper ta resulta bon minister ta un experto den su area, Aruba mester
como minister Un suposicion comun ta cu profe- priorisa apunta individuonan cu tin e
Di otro banda, ministernan cu capac- sionalnan altamente califica, manera combinacion corecto di liderazgo, toma
idad di liderazgo, maneho y pensam- dokternan, automaticamente ta fungi di decision y habilidadnan di trabou den
ento strategico por crea un gobernacion di forma excelente como ministernan di ekipo pa sirbi e publico efectivamente.