Page 3 - AHATA
P. 3

2      LOCAL                                                  AWEMainta                                             Diamars, 18 Februari 2025





                                             Experiencia of capacidad pa maneho?


                                    E debate continuo riba




       cualificacionnan ministerial na Aruba







       NA Aruba, no tin rekisitonan estricta-                                                             salud. Mientras cu dokternan ta experto
       mente profesional of educacional pa bira                                                           den practica medico, nan alcance di

       un minister. Ministernan tipicamente                                                               experticio hopi biaha ta limita na sumi-
       ta wordo scogi basa riba aliniacion                                                                nistro di cuido medico, cuido di pashent
       politico y nan habilidad pa sigura confi-                                                          y investigacion. Sinembargo, maneha e
       ansa den e partido  of coalicion gober-                                                            sistema di cuido medico di un pais ta
       nante. Esaki ta significa cu individuonan                                                          encera hopi  mas—e  ta rekeri  conoce-

       di varios antecedente, incluyendo tanto                                                            mento  di  presupuesto,  planificacion  di
       expertonan den areanan specifico como                                                              infrastructura, politica di salud publico
       candidatonan cu capacidad pa maneho                                                                y maneho di crisis. Hopi dokter no tin

       general, por wordo apunta. Sinembargo,                                                             experiencia den e areanan aki, cu por
       e pregunta ta keda—un minister mester                                                              haci  dificil  pa  nan  atende  e  retonan
       ta un  specialista den  su  cartera, of ta                                                         mas amplio di administracion di cuido
       habilidad fuerte di maneho y tumamento                                                             medico. Mientras cu nan conocemento
       di decision ta mas importante?                                                                     medico ta valioso, e no necesariamente

                                                                                                          ta traduci den liderazgo efectivo n’e nivel
       E caso pa expertonan como minister                                                                 gubernamental.
       Tin un minister cu experticio den un

       area particular por ta beneficioso, ya cu                                                          Haya e balans corecto
       nan ta trece conocemento y experiencia           mas  balansa.  E  individuonan  aki  kisas        E  gobernacion  mas  efectivo  probable-
       profundo. Por ehempel,  un  minister  di         no tin un conocemento profundo den un             mente ta bin di un balans entre exper-
       educacion cu un antecedente den ense-            area specifico, pero nan sa con pa lidera         ticio y habilidad di liderazgo. Un minister
       ñansa por compronde miho e retonan               teamnan, establece prioridadnan cla y             no necesariamente mester ta un experto

       den e sistema escolar y introduci refor-         tuma  decisionnan  dificil.  Ministernan          den su cartera asigna,  pero mester
       manan cu ta cuadra cu necesidadnan               generalista hopi biaha ta depende di              ta capaz di compronde asuntonan
       real. Similarmente, un economista lide-          consehero y specialistanan den nan                compleho, tuma decisionnan informa

       rando  e  ministerio  di  finansa  por  tin      ministerionan pa sigura un formulacion            y  lidera un  team  fuerte  di consehero.
       perspectivanan valioso den presupuesto           di maneho bon informa. E enfoke aki por           Ministernan  tambe mester  posee  habi-
       y strategianan di crecemento economico.          hiba na un gobernacion mas eficiente, ya          lidadnan politico fuerte pa  negocia
       Sinembargo, expertonan den materia no            cu habilidadnan di maneho hopi biaha ta           politica, maneha presupuesto y traha cu
       ta semper lidernan efectivo. Compronde           mas crucial cu conocemento tecnico ora            diferente sector di sociedad.

       un area no necesariamente ta significa           di maneha un ministerio. Sinembargo, e
       tin e habilidadnan pa maneha un minis-           desbentaha ta cu un falta di compren-             Na final di dia, tanto specialistanan como
       terio, nabega negociacionnan  politico,          sion den un area particular tin biaha por         esnan cu afinidad pa maneho general tin

       of supervisa implementacion di maneho            resulta den toma di decision superficial          nan puntonan fuerte y debilidad ora di
       na gran escala. Algun minister experto a         of un dependencia excesivo riba conseh-           lidera un ministerio. E efectividad di un
       lucha pasobra nan conocemento tabata             eronan  externo,  cu  no ta semper  por           minister ta depende no solamente di nan
       demasiado  enfoca,  haciendo  dificil  pa        cuadra cu e miho interesnan di publico.           antecedente, pero tambe di nan habil-
       mira e panorama general.                                                                           idad pa lidera, adapta y colabora. En bes

                                                        Pakico profesionalnan altamente cali-             di enfoca solamente riba si un minister
       E caso pa capacidad pa maneho general            fica no semper ta resulta bon minister            ta un experto den su area, Aruba mester
       como minister                                    Un suposicion comun ta cu profe-                  priorisa  apunta  individuonan  cu  tin  e

       Di otro banda, ministernan cu capac-             sionalnan  altamente  califica,  manera           combinacion corecto di liderazgo, toma
       idad di  liderazgo,  maneho  y  pensam-          dokternan, automaticamente ta fungi               di decision y habilidadnan di trabou den
       ento strategico por crea un gobernacion          di forma excelente como ministernan di            ekipo pa sirbi e publico efectivamente.
   1   2   3   4   5   6   7   8