Page 11 - BNDIA ARUBA
P. 11

opinion A11
                                                                                                                                                                        Diabierna 2 Februari 2018

Neuro Psychologo, Dimitri Di Carlo:

          E Mercadeo di Enfermedad Mental. Acaso nos tur ta loco?

No mucho tempo pasa Aruba a bolbe ser asota pa e noticia cu un pashent di           mente como problemanan mental cu ta rekeri tratamento psikiatrico, aunke
PAAZ a bira histerico y a mata un agente policial. E sucede ta recorda nos di       esaki no ta e caso. A caso nos tur ta loco of nos ta wordo haci loco?
e Macuarima Massacre na 2008. Recientemente nos prome minister, Evelyn              Desbalansa Kimico: artefacto of un constructo?
Wever-Croes a bisa di ta preocupa cu no tin instancianan pa atende cu tanto         Con un dokter di cas ta yega na e conclusion cu su pashent ta sufri di un
caso di enfermedadnan mental entre mucha y hobennan riba nos isla. Esaki ta         desbalansa kimico y ta rekeri tratamento cu psycho-pharmaka? Pasobra fisico
alarmante, ora nos mira                                                             logicamente esaki no ta existi. Acaso esaki ta un artefacto desconoci of un con-
un mucha di apenas 11 aña ta sufri di problemanan mental y ta bou tratamento        structo di nan marketing plan? E pregunta cu nos tin cu haci ta: con un dokter
psikiatrico cu neuroleptica. Y segun vocero di ABV, Gina Maduro: ‘e problema        di cas of hasta un Psychiater por medica algo cu fisico logicamente no t’ey? E
psikiatrico den nos comunidad ta un problema y mester di su atencion. PAAZ          contesta ta: bo no por.
ta hopi chikito. E problema social, e problema psikiatrico pafo ta grandi’. Kico    Un enfermedad mental no ta un enfermedad di e cerebro (organico), pero un
ta e causantenan di e crecemento drastico di enfermedadnan mental riba nos          constelacion celebral, cu efecto riba e mind di e persona.
isla? Dicon nos tin tanto problemanan psikiatrico?                                  Pues esaki, no mester ta den man di un medico, pero mas bien den man di
Analisis subhetivo di situacion Psycho-Social actual                                un Psycholoog. E clase medico ta wordo educa y ta wordo forsa pa acepta e
Unda nos enkontra crecemento di enfermedadnan mental, nos tin cu puntra             dogma cu enfermedadnan mental ta bini a causa di un ‘chemical imbalance’
nos mes, con nos a yega asina leu. Ta conoci cu problemanan di bida, por saca       den e cerebro. Si esaki ta e caso, lo ta facil pa diagnostica esaki haciendo uzo di
un persona for di balansa emocionalmente, y causa un constelacion schizo-           un CT-Brain Scan. Lastimamente esaki no ta e caso.
phrenico of otro tipo di enfermedadnan. Situacionnan cu por bini pa via di po-      Henter nan metodo diagnostica ta basa riba ki tipo di medicamento toxico nan
bresa, manera soledad, abandono, stress social, etc., tur por hiba na diferente     tin den cashi of lachi. Si mainta e Sales Rep di Big Pharma a pasa promoviendo
tipo di enfermedadnan, hasta enfermedad mental.                                     un Anti-Depressant nobo, pa atardi un of mas pashent a wordo diagnostica cu
Estudionan haci riba e area di comportacion humano a demostra cu hende              depresion. Tin biaha e dokter mes ta cuminsa hinca den e pashent su cabes cu
pober ta mas predispuesto pa cierto enfermedadnan mental compara cu e otro          e ta depresivo, dies pa e receta un medicamento. Nan ta selecta cua pashent
gruponan. Tambe a demostra cu cierto tipo di enfermedadnan mental, manera           nan lo bay pone riba cua medicamento.
Depresion, Neurosis, Psychopathia, Schizophrenia, of Epilepsis ta mas conoci        E dokter, sin ningun experiencia clinico den diagnostica y conocemento riba
entre e grupo ey, cu den otro gruponan.                                             problemanan mental, ta receta un of mas neuroleptica den forma di Antidepre-
Segun un comunicado publica pa e Food and Drug Administration (FDA),                siva, Sedativa, Stabilisante of Anti-anciedad. Dokternan di cas ta poniendo tata,
personanan ta wordo diagnostica mucho lihe di tin enfermedadnan mental,             mama, yiu y hasta hende bieu riba un of mas medicamento. Tata ta uza Viagra,
mientras nan ta pasando den un simpel stress di bida. Simpel problemanan di         Truxal of Alprazolam (Sedativa), mama ta uza Anafranil (Antidepresiva) of
bida, no por ta e causante di e crecemento drastico di enfermedadnan mental         Abilify (Stabilizador) y e yiu ta halto riba Ritalin (Stimulant).
riba Aruba.                                                                         Esaki ainda ta un ‘understatement’! Asina Cartel Medicinal y Big Pharma ta
Kico ta e causa cu nos tin tanto caso di atakenan di histeria di pashentnan psiki-  traha. Nan ta controla hasta e organo gubernamental. E Cartel Medicinal tin
atrico, manera nos tabatin den ultimo temponan? Analisisnan Psycho-Social           poder hasta riba gobierno di un pais. No tin sanacion, no tin exito, solamente
cu a ser conduci pa mi persona ta conclui cu e personanan cu ta sufriendo di        mantencion di enfermedad! Asina e ‘business’ cu medicina ta funciona.
un of mas desbalansanan emocional y ta tumando neuroleptica a haya esaki for        Solucion y pre-caucion den forma Psycho-Preventivo y Psycho-Social
di nan dokter di cas y no di un psychiater. Pa varios añanan caba, dokternan        Un sociedad cu no ta den su sano huicio, ta un menasa pa e futuro di un pais.
di cas hunto cu psychiaternan y specialistanan a bira Marketing Agents y Sales      Un estudio dinamico mester wordo haci pa evalua e calidad y categoria di nos
Representatives di companianan Farmaceutico y e Cartel Medicinal. Nan a             cuido di salud mental na
cuminsa prescribi psychopharmaka na problemanan normal di bida, causando            Aruba. Un sociedad cu tanto enfermedad mental y desordennan emocional no
un crecemento drastico di problemanan mental.                                       ta productivo ni pro-activo. Lo mester bay psycho-evalua of psycho-diagnosti-
Pues, e trayectorio di e pashent cu cualke sintoma, hasta cu disturbionan emo-      ca tur pashent cu ta tumando
cional y problemanan psicologico, ta cuminsa cerca e dokter di cas. E dokter di     neuroleptica of cu ta pashent di PAAZ (awor Fundacion Respaldo), y averigua
cas ta esun cu e pashent lo contact prome, pa papia di su sintomanan emocio-        si en berdad e
nal. Masha poco e dokter di cas lo referi e pashent pa un Psycholoog, ya cu den     pashent tin un enfermedad mental y si ta asina, averigua cua, y controla si e ta
su percepcion, e pashent no mester di un Psycholoog, pero un medicamento.           ricibiendo e
Y asina nan ta cuminsa experimenta riba e pashent, sin haci ningun test, sin tin    tratamento adecuado. Tambe mester wordo averigua si e medicamentonan
ningun experiencia y preparacion academico pa esaki.                                prescribi ta cuadra cu e psycho-diagnosis.
Pa via di stigmatisa problemanan diario di bida como enfermedad mental,             E miho elementonan pa yuda un persona cu problemanan mental of distur-
dokternan di cas a converti tur hende den pashentnan potencial. Esaki no ta         bionan emocional ta amor, cuido, y empate. Mester apoya e pashent su auto-
un exageracion, pero mas bien un factor hororoso. Segun e Psychiatric Bible         determinacion. Tur esakinan lo yuda restaura e estado mental di e persona
– e Diagnostic & Statistical Manual of Mental Disorders-V (DSM-5), tristesa,        y hasta rehabilita su alma desorienta. Mester crea un miho cuido y trato di
duele, adiccion di droga, ladronicia, problema cu tripa of stoma, y hasta ron-      pashentnan cu desorden mental/emocional y controla pakico dokternan di
camento ta ser considera enfermedadnan mental cu ta rekeri tratamento psiki-        cas (y Psychiaternan) ta recetando psychopharmaka asina lihe enbes di referi
atrico cu nueroleptica.                                                             e pashent na un Psycholoog, un Psychoterapista, of un Consehero pa asina
Recientemente un nutricista na Hospital a publica un articulo den un matutino,      cuminsa un
unda el a stigmatisa y categorisa simpel normal di comportacion y sintomanan        psychoterapia, of otro terapianan, enbes di toxica e pashent neuroleptica.
fysio-biologico, manera obesidad, problema cu tripa y stoma, hypertonia, etc.       Manera nos ta ripara, tur cos ta cuminsa cerca e dokter di cas!
como enfermedadnan mental. Tur esunnan cu ta sufri di comportacion nor-             Crea un Clinica unda personanan cu ta sufri di problemanan mental cu ta
mal, awor lo wordo categorisa como problemanan mental. Claro cu un hende            ofrece ‘drug-free treatments’, unda e pashentnan cu desordennan mental por
por cay den un disturbio emocional of hasta un stress psicologico pa via di         ricibi un tratamento holistico y
problemanan normal di bida, pero pa categorisa esakinan como problemanan            empatico, unda tin etica y idealnan halto, enbes di wordo toxica cu kimiconan
mental ta for di su luga.                                                           peligroso.
E stigmacion aki ta un punto cardinal di e Plan di Mercadeo di e Cartel Me-         Tratamento toxico no ta e solucion na enfermedadnan mental of disturbionan
dicinal. E ta necesario pa por crea mas pashent psikiatrico posibel. Pa e motibo    emocional, mas bien un bon cuido, atencion y empate lo yuda trece e persona
aki, e dokternan di cas y e institucionnan di salud publico ta transforma nan       bek den estado di sano huicio, den harmonia cu su mes.
mes den Marketing Agents y Sales Rep di e companianan farmaceutico, pa
asina yuda crea enfermedadnan mental y pa yuda push mas medicamento riba
e poblacion. Nos mediconan ta drug pushers y por ser considera como drug
dealers.
Desde e DSM-5 problemanan di comportacion awor ta wordo categorisa facil-
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16