Page 14 - HOH
P. 14

6      LOCAL                                                  AWEMainta                                                Diaranson, 14 Mei 2025





                                                     E gap real den salud publico:

       Educacion di nutricion y etiketa honesto







       DEN combersacionnan tocante salud publico, hopi biaha  ta culpa fast
       food – y aunke e merece critica, e ta solamente un parti di e problema.

       Riba henter Aruba y mas leu, un variedad amplio di cuminda facil, manera
       esnan bendi for di snack trucks, kiosconan na banda di caminda, y coun-
       ternan di takeout casual, ta ofrece cumindanan cu hopi biaha ta mes halto
       den sucu, vet, sodio, y caloria bashi – pero nan no ta hiba ningun di e

       transparencia haya den restaurantnan di cadena.


       E problema no ta solamente loke ta wordo bendi – e ta loke no ta wordo
       bisa. Na Merca, Europa y otro paisnan, leynan ta rekeri cu cadenanan di

       fast food cu mas di 20 localidad mester mustra cantidad di caloria y infor-                Aunke etiketanan nutricional  ta disponibel,
       macion nutricional cla. E etiketnan aki  ta ofrece un bista di  loke bo ta                 tin un di dos problema: hopi hende no sa con
       hinca den bo  curpa  – for di  sucu y vet satura  te nivel di  sodio. Aunke                pa lesa nan. Numbernan riba un caha no ta
       no ta perfecto, e ta duna consumidornan e chens pa haci escogencianan                      nifica nada si nunca bo a wordo siña kico ta

       informa.                                                                                   un rango saludabel pa caloria, sucu, of salo.
                                                                                                  Sin educacion,  un  snack di 1.200 caloria  of
       Na Aruba, sinembargo, hopi bendedo local no ta wordo teni na e mesun                       2.000 mg di sodio den un solo sandwich ta
       standard. No tin etiketa, no tin cantidad di caloria, no tin advertencia di                bira normalisa. Aki ta unda educacion di salud

       sodio – nada. Consumidornan, specialmente hobennan, ta come e cumin-                       publico ta hunga un rol critico.
       danan aki demasiado frecuentemente tur dia sin ningun idea di e impacto
       riba nan salud. Bo no por spera cu un hende haci miho escogencianan                        No ta suficiente pa etiketa e hechonan – nos
       si nan no sa kico nan ta scogiendo. Educacion di nutricion y etiketa di                    mester siña hende con pa compronde nan.

       cuminda apropia mester ta e fundeshi di cualkier strategia di salud serio.                 Campañanan na scol, den media publico,
                                                                                                  y centronan di comunidad mester enfoca
                                                                                                  riba con  pa lesa  etiketa di cuminda,  kico  e
                                                                                                  numbernan ta nifica, y con habitonan di come

                                                                                                  regular ta afecta salud a largo plaso. Sin e
                                                                                                  educacion aki, nos basicamente ta prepa-
                                                                                                  rando hende pa  fracasa – y lagando male-
                                                                                                  sanan prevenibel florece.



                                                                                                  E berdad duro ta: te ora nos crea un cultura
                                                                                                  cu ta balora alfabetisacion di cuminda, etiket-
                                                                                                  anan lo keda solamente inkt riba papel. Pero

                                                                                                  una bes cu nos haci esaki, nos ta empodera
                                                                                                  hende pa tuma control real riba nan salud. Y
                                                                                                  si, despues di ricibi tur e hermentnan – educa-
                                                                                                  cion, acceso, y etiketa – un hende ainda scoge

                                                                                                  un dieta diario di cumindanan di alto riesgo,
                                                                                                  e ora e combersacion ta cambia. Na e punto
                                                                                                  ey, sistemanan di salud publico manera AZV di
                                                                                                  Aruba lo mester haci preguntanan mas dificil

                                                                                                  tocante responsabilidad y sostenibilidad.


                                                                                                  Pero nos no ta eynan  ainda. Prome, nos
                                                                                                  mester cuminsa cu educacion y transparencia

                                                                                                  – pasobra bo no por come saludabel si bo no
                                                                                                  sa kico bo ta comiendo.
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19