Page 12 - HOH
P. 12
DIABIERNA 7 JANUARI 2022 DIARIO PAGINA 15
Articulo di Siman
Abo sa grita bo yiu? Ki efecto esaki tin riba dje?
Tur mucha sa
haci cosnan cu ta irita su
mayor. No scucha, duna
contesta “fresco”, ignora
y mustra mal actitud…
ta cosnan cu tur mucha
lo haci tin biaha. Algun
ta haci’e masha poco
mientras otronan ta hacie
diariamente. Mescos cu
mayornan, mucha tambe
tin nan dia bon y nan dia y causa daño riba termino Uza rabia pa motibonan
malo. Por yama esaki largo, manera baha su apropia: uza bo grito pa
comportacion comun di auto estima, crea falta di situacionnan di peliger.
mucha pasobra tur mucha control propio, haci’e bira Si bo uza rabia pa forsa
na mundo sa mustra impulsivo, lihe pa rabia, mucha pa haci loke abo
comportacion indesea na perde pasenshi facil y kier, nan ta bay imita bo.
un momento of otro. Pero desaroya un temperamento Duna direccion: na luga di
tambe tin comportacion “explosivo”. Ademas, grita cu bo no gusta loke e
mas serio cu no por mayornan cu ta grita, ta ta haciendo, laga e mucha
clasifica como comun. siña nan yiu pa grita bek sa kico bo kier y loke ta
Nan ta comportacionnan y haci mescos ora nan aceptabel.
negativo cu un mucha bira mayor. E mucha no Duna hopi cariño: Mucha
ta siña durante su ta siña bon comportacion gusta agrada nan mayor.
crecemento. Por ehempel: pa motibo cu e ta haya Bisa bo yiu cu bo stim’e y
gaña, basha’bou, tenta, un grito na luga di haya bo lo ripara cu e lo duna bo nan resolve e problema cu si kier pinta, ta pinta riba
yama nomber, dal etc. un splicacion dicon su menos motibo pa grit’e. palabra y evita dalmento y papel y lag’e yudabo haci
E comportacionnan comportacion mester gritamento den futuro. e muraya limpi.
aki por ta hopi frustrante cambia. Ora bo grita bo Kico por haci na luga di Splica: mucha no sa con Aparta: si e problema ta
pa trata y por haci cu hopi yiu, bo ta siñando e cu grita bo yiu? e mundo ta funciona of asina grandi cu bo ta sinti
mayor ta uza gritamento gritamento ta un manera Tur mayor conoce con hende grandi ta pensa. pa grita, miho aparta bo
como forma di disciplina. pa resolve problema. e momento cu na “fuse Splica bo yiu e dicon di mes for di bo yiu un rato.
Por ehempel: e mucha ta Mayoria mayor cu ta grita bula”. Maske tin biaha cosnan na luga di djis Bisa bo yiu pa duna bo un
dal su ruman y e mayor nan yiu, tambe a haya e e por parce inevitabel, bis’e. Splicacion ta duna momento pa calma y pensa
ta grita: “Stop di dal bo mes trato tempo cu nan gritamento ta crea mas bo yiu informacion cu e por con bo ta bay reacciona
ruman!” of e mucha ta tabata mucha. Kiermen, problema cu e ta resolve. uza ora otro situacionnan riba su comportacion.
duna un contesta fresco gritamento ta un habito Aki ta sigui algun paso cu presenta. Splicacion ta Pidi’e bay den su camber
y e mayor ta grita: “No negativo cu mester stop cu ta mas productivo cu grita evita hopi problema y un rato y pensa tocante
contesta mi asina!”, ne. bo yiu ora e comporta malcomprondemento. su comportacion. Ora
pensando cu e gritamento malo: Disciplina: Si bo ta uza bo calma, yama bo yiu y
lo caba cu comportacion Prome cu por stop cu Scucha: puntra bo yiu gritamento como un scucha-splica-disciplina.
indesea. Den algun caso, gritamento: pakico e ta haci e cos cu forma di disciplina, bo yiu
un grito por stop e mucha Reconoce cu ta irita bo. Keda puntra te pronto lo cuminsa ignora Gritamento por
di haci loke e ta haciendo frustracion ta parti di bida. ora e mucha bisa dicon e bo gritamento y sigui cu parce e solucion mas facil
pero gritamento continuo ta Tin hopi motibo pa perde ta comporta asina. Hopi su mal comportacion. y lihe pero e pasonan
siña mucha ignora e mayor. pasenshi y bo no ta un mal biaha bo ta yega na e raiz Miho uza otro formanan menciona ta yuda establece
Gritamento no ta un forma hende si bo sa grita bo di e problema. Scucha ta di disciplina manera “time un relacion mas calmo y
di disciplina sino un estilo yiu. Ta djis cu gritamento kita e atencion di e mal out/in” (pone bo yiu tuma productivo cu bo yiu, cu lo
di comunica. Disciplina ta causa mas daño cu e ta comportacion y fih’e riba e un break, y papia cune yuda boso compronde otro
no ta encera gritamento, haci bon. motibo pa e comportacion. tocante su comportacion), miho y preveni frustracion
sino un guia calmo, dirigi Purba ripara loke ta haci Por ehempel: bo yiunan ta kita un co’i hunga of innecesario den futuro.
na siña e mucha pakico bo “fuse bula”. Cansansio? pleita y un ta dal e otro. Ora privilegio preferi (paga e
su comportacion no ta Tristesa? Preocupacion? bo puntra e pakico ela haci television, tablet, of co’i Fuente: Website
aceptabel. Unabes cu bo sa, bo por esey, e ta bisa cu su ruman hunga) of dun’e un tarea Parenting: “Stop yelling
ta mas alerto y busca otro no kier dune e “remote cu ta distrae, dune un at kids” y www.livestrong.
Ki efecto gritamento tin manera pa reacciona. control”. Kita e remote consequencia cu ta lag’e com “Effects of yelling at
riba mucha? Papia cu un amigo: baha fe nan, paga e television carga e responsabilidad di kids”.
Gritamento ta haci frustracion riba mucha no y pidi nan pa yega na un su accion. Por ehempel: Si Pa informacion of pregunta
mucha bira nervioso, sinti ta husto. Desahoga cu un acuerdo cua programa ta e la pinta riba e muraya, no por acerca Fundacion Pa
berguensa y menosprecia. adulto of bay keiro un rato bay wak. Ora bo sa pakico grit’e cu e no mag pinta riba Nos Muchanan - Cumana
Grita bo yiu por spant’e pa “saca steam” y relaha. nan ta pleita, bo por yuda muraya. Splic’e e regla, cu 2