Page 14 - ANTILL DGB
P. 14

14                                                                                                       Antilliaans Dagblad Woensdag 10 januari 2018

Achtergrond

‘Isla en BOO moeten

Als oprichter en voorzitter vanaf 2001 probeer ik met mijn stichting Smoc inmiddels 17 jaar lang om het leven van de bewoners onder de ro
energiecentrale BOO draaglijker te maken. De vaak ondraaglijke stank van de laaghangende rook wordt door vele bewoners lijdzaam gedrag
gewend en geloven nog steeds niet dat ze er kanker van kunnen krijgen. Dat ze hoesten, benauwd zijn, tranende ogen krijgen, het wasgoed
worden, en de huizen groen, heel vervelend, maar dat was ook al toen de Shell hier was. Isla is toch goed voor de economie? Dus nee, dicht
maar het zou wel fijn zijn als de lucht wat schoner wordt.

Door Peter van Leeuwen

I n 1983 verscheen een van         Omdat de overheid niet wilde      het Wilhelminaplein werden          kwanseld zijn en de toekomst        se) investeerder? Zodat de raffi-
       vele rapporten over Isla.   handhaven. Smoc eiste handha-     door Isla met bussen honder-        van Isla op het spel is gezet. De   naderij een opknapbeurt kan
       ,,Dat de bewoners onder     ving zodat de lucht schoner zou   den werknemers met familie          vele leden van het MDPT, we-        krijgen? Een opknapbeurt die
       de rook bevrijd mogen       worden. Het was namelijk be-      gebracht om te demonstreren.        derom een ex-premier, vak-          vooral zo duur is omdat de ex-
       worden van de altijd aan-   wezen dat dat kon. De Isla hoef-  Aangemoedigd door ministers,        bondsleden, juristen, adviseurs,    ploitant, PdVSA, niet of ten
wezig stank”, stond er op de       de niet dicht, maar kon met en-   ex-premiers en vakbondsbazen        architecten zijn ruim beloond       minste onvoldoende onder-
voorpagina. 35 Jaar later zijn er  kele miljoenen veel schoner       werden lofliederen gezongen         in al die jaren, per persoon circa  houd heeft gepleegd, zoals in de
tientallen rapporten en studies    draaien. Voor een raffinaderij    op de Isla. De rechters bezwe-      5.000 gulden per maand, maar        vele rapporten overduidelijk is
bijgekomen. De toenemende          die honderden miljoenen winst     ken voor het geweld en schre-       naar blijkt vooral om te horen,     vastgesteld, zo ook in het meest
vervuiling moet en kan worden      maakt moest dat toch geen pro-    ven moeilijk uitvoerbare von-       zien en zwijgen over wat er in      recente rapport, van Fluor in
aangepakt staat erin. Hoe je dat   bleem zijn? Daar dachten over-    nissen. En dus verandert er al      het verre China is afgesproken      2017.
kan doen staat erin. Hoe je de     heid en Isla (lees: de werkmaat-  deccennialang niets en wordt        door hun rondreizende voorzit-
bevolking moet informeren. En      schappij Refineria Isla Curaçao   de vervuiling en stank erger en     ter, die af en toe wat (vak-           Het vele fakkelen is daar het
dat de fijne stofdeeltjes in de    bv) anders over, en ze waren het  erger. Curaçao staat in de top      bonds)maatjes mee nam.              gevolg van. De meest giftige en
lucht schadelijker zijn dan el-    altijd met elkaar eens. In de     drie van meest vervuilende lan-                                         kankerverwekkende stoffen ko-
ders in de wereld. Dat je er kan-  rechtszaal verschenen overheid    den ter wereld.                        De huidige regering wil nu       men door dat fakkelen in de
ker van kan krijgen. Maar ook      en Isla samen met legers advo-                                        nieuwe commissies en hulp           lucht. Met enkele miljoenen
vroeggeboortes, geboorteafwij-     caten.                               De overheid weigert al decen-    van Nederland om de Isla in le-     dollars zou dat fakkelen verhol-
kingen, slechtere kwaliteit van                                      nialang om de rapporten te le-      ven te houden. De zoektocht         pen kunnen worden, maar zelfs
het sperma, hart- en longziek-        De rechters werd duidelijk     zen en een fatsoenlijke milieu-     naar een nieuwe miljarden-in-       díé investeringen doet PdVSA
tes, darmkanker, borstkanker,      gemaakt dat het wel meeviel       dienst op te tuigen, die kan in-    vesteerder wordt voortgezet in      niet. De directie van Refineria
longkanker.                        met de uitstoot en nee, kanker    specteren en kan handhaven.         de hoop daarmee de zo belang-       Isla, waaronder ook al weer en-
                                   kon je er echt niet van krijgen.  ,,Er is geen geld”, wordt er dan    rijke steunpilaar van de econo-     kele jaren een echte Curaçaoë-
   Vele rechtzaken heb ik met      Smoc deed het eigenlijk alleen    gezegd. Wel miljoenen voor          mie van Curaçao overeind te         naar, vindt het best en laat daar-
Smoc gevoerd. Vanaf 2005.          maar voor het geld. Buiten op     rapporten maar geen geld voor       houden. De bijdrage aan de eco-     mee de bevolking opvallend
                                                                     een fatsoenlijk meetapparaat.       nomie wordt geschat op wel 12-      stikken. Het hart voor onze
                                                                     Ja, er staan meetapparaten, be-     13 procent, met duizenden ba-       ‘komunidat’ blijkt niet echt te
                                                                     taald door Nederland na aan-        nen. Dat de werkelijke waarde       kloppen. Met kraaltjes en spie-
                                                                     dringen door Smoc. De meetre-       van de Isla door de Centrale        geltjes houdt de door de bis-
                                                                     sultaten zijn schrikbarend,         Bank van Curaçao en Sint            schop gezegende Isla de bevol-
                                                                     maar de overheid doet er niets      Maarten (CBCS) in 2016 op 4,4       king graag dom.
                                                                     mee. Isla en ook BOO mogen          procent is berekend, wordt niet
                                                                     ongestraft doorgaan met het         openbaar gemaakt. Smoc heeft           Onderzoek naar ziekte en
                                                                     uitstoten van steeds grotere        dit weten te achterhalen via een    kanker onder de rook wordt niet
                                                                     hoeveelheden giftige rook. De       interne bron bij CBCS. Ook uit      gedaan. De epidemioloog van
                                                                     BOO is in 2003 gestart en is        andere rapporten (zoals TAC         de overheid vindt dat namelijk
                                                                     speciaal voor Isla gebouwd, om-     2013) bleek de economische pij-     niet nodig. Van het roken van
                                                                     dat de Venezolaanse staatsolie-     ler Isla minder sterk dan door      sigaretten kun je immers ook
                                                                     maatschappij PdVSA dat wilde.       de overheid (en vakbonden)          kanker krijgen, zo wist hij de
                                                                     Curaçao moest hem betalen, en       voorgesteld.                        rechter uit te leggen. Zelfs een
                                                                     ook allerlei milieuinstallaties op                                      voormalige arts van Isla twijfel-
                                                                     het Isla-terrein moest Curaçao         Dat je zo’n economische bij-     de aan de giftigheid van de Isla-
                                                                     voor PdVSA betalen. Curaçao         drage wilt behouden is begrijpe-    uitstoot. Een groot onderzoek
                                                                     heeft dat gedaan, maar van de       lijk. Ook al is er een alternatief  dat aantoont dat je van de hoe-
                                                                     milieuinstallaties is nauwelijks    als GreenTown dat beweert een       veelheden zwavel en fijnstof die
                                                                     iets terechtgekomen. Isla werkt     veel grotere bijdrage aan de eco-   hier in de lucht gemeten wor-
                                                                     namelijk volgens het PdVSA-         nomie te kunnen leveren, en         den kanker kunt krijgen? Dat
                                                                     principe: alleen vervangen als      zonder dat de bewoners daar         geldt toch zeker niet voor Cura-
                                                                     het echt niet anders kan. En        kanker van kunnen krijgen. Dat      çao? Alsof een stof die elders in
                                                                     controle door de Milieudienst of    elke regering tot nu toe Green-     de wereld kanker kan veroorza-
                                                                     verhuurder, Refineria di Kòr-       Town heeft genegeerd is op zijn     ken dat níét zou kunnen op Cu-
                                                                     sou (RdK), die is nooit uitge-      minst opvallend te noemen in        raçao. Maar zelfs als je van de
                                                                     voerd. In de BOO is inmiddels       een tijd dat Venezuela bankroet     uitstoot van Isla en BOO níét
                                                                     zo’n 500 miljoen Amerikaanse        is en de wereld streeft naar kli-   ziek zou kunnen worden en
                                                                     dollar gemeenschapsgeld ver-        maatbeheersing. De uitstoot         kanker kunt krijgen, is de on-
                                                                                                         van CO2 is een van de belang-       draaglijke stank toch wel de
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19