Page 14 - AHATA
P. 14
A3
LOCAL Diasabra 23 september 2023
Colaboracion di negoshinan tabata e reto mas grandi di Censo
Economico 2023
Cu e meta di haya sa cu-
anto actividad economico
Aruba tin, 14 di april ulti-
mo Central Bureau of Sta-
tistics Aruba (CBS) a tene
un conferencia di prensa
pa informa cu hasta fin di
juni encuestadonan mes-
ter a bay bishita diferente
compania pa haya da-
tonan relaciona cu nan ac-
tividad economico, pero
esaki a haya algun incon-
veniente na caminda.
Jonathan Upegui, ken ta fun-
gi como hefe di departamen-
to di National Accounts di
CBS, a splica cu den e reto-
nan mas grandi cu nan ta bin
enfrentando pa por culmina
cu e encuesta aki tabata e falta
di colaboracion di negoshi-
nan, na unda tabatin varios
negoshi cu tabata haci un tiki
dificil pa coopera cu esaki.
Entre e motibonan di esaki,
el a menciona cu doñonan
di negoshi tabata bisa cu nan
no tin tempo, cu nan no ta
mira e importancia di esaki y
ademas nan tabata para riba e cu sea a nenga of nunca taba- mentonan aki nan ta den e e entrevista, pa procesa e data segun el a sigura, sea si tin un
hecho cu no ta obligatorio pa ta disponibel pa haci e censo. proceso pa verifica cuanto y pa publica e resultadonan”, empleado of mil empleado ta
nan. Un ehempel di esaki ta ne- compania a contesta e censo Upegui a menciona. traha na dje, “tin esnan cu ta
“E Censo Economico a cera goshinan cu continuamente por completo. Esey ta inclui Pa loke ta trata e pregun- online y nos tin algun luna
fin di augustus di e aña aki. tabata cambia e fecha pa haci e e grupo cu na prome instante tanan, nan a puntra e enti- caba ta haciendo un inves-
Loke falta awo ta algun com- censo. E ora ey tecnicamente no kier a coopera. E proceso dadnan pa datonan relaciona tigacion riba medionan social
pania cu a keda di duna nos nan no a nenga pero tampoco aki por tarda pasobra cada un na empleo manera, cantidad online pa wak si nos ta haya
cierto informacion ainda. nan no a coopera. E ora ey negoshi ta haya un link indi- di empleadonan, suma total algun negoshi cu nan adres
Pero ya nan ta wordo con- nan ta cay den e categoria cu vidual pa nan. Pero si en caso di salario paga y vacaturan- cu no ta aparece den nos lista
sidera como conta caba. nunca tabata disponibel.” El a nan a nenga na prome instan- an disponibel. Tambe a bay y nan ta agreg’e.”
Nos a pasa riba tur e lista ini- informa. te y despues a haci e censo e puntra nan tocante digitali- Tambe Upegui a menciona
cial cu nos a cuminsa cune y a Den esaki, el a sigura cu nan ora ta posibel cu nan a yena sacion (si ta haci propaganda cu na october y november di
bishita tur negoshi riba e lista a purba di varios manera cu e esaki den un link nobo. Dus y/ of bende productonan via aña pasa nan a pasa full Aruba
y tambe negoshinan cu no ta- grupo aki pa bolbe yama nan tin cu haci e matching aki. website of social media). En- pa wak cuanto negoshi tin.
bata aparece riba e lista (posi- y duna nan opcion pa haci e “Despues nos ta bay over den tidadnan den e sector di ag- Den total, e lista a sali cu un
bel negoshi nobo).” Upegui a censo via telefon, via e-mail procesa e data y pa despues ricultura, pesca y cria a haya tiki menos cu 6.000 negoshi
señala. of traha un link digital pa traha estadisticonan. Ora nos preguntanan extra mirando e cu encuestadonan ta bay
Ademas el a menciona cu nan yena esaki. Y por bisa cu traha esaki nan nos ta bay importancia duna na e sector bishita, pero for di novem-
“nos tin hopi compania cu a nan tabata tin success pa toch analisa nan prome interna- aki. ber te cu awor, tin posibilidad
coopera, cual nos ta suma- convence e grupo cu a nenga/ mente pa despues duna e re- Cu e datonan obteni, e de- cu negoshinan nobo a habri,
mente agradecido pa esaki no disponibel pa coopera. sultadonan. Dus e ta un pro- partamento di National Ac- cera of muda y den e casonan
pero nos tin tambe un grupo Jauregui a bisa cu na e mo- ceso largo toch pa yega di haci counts di CBS por cumpli ey e lista por ta mas grandi.
tambe cu standardnan in- Nan a solicita na cada empre-
ternacional di National Ac- sa of instancia nan coopera-
counts cual ta bay actualisa cion pa e entrevistado, pero
den e manual nobo “SNA manera el a menciona esey
2025” di United Nations. E tabata e reto di mas grandi
encuesta aki ta di importancia unda nan tambe a bisa na
tambe pa por compila e “Sup- doñonan di negoshi cu CBS
ply and Use Table (SUT)” ta traha basa den confiden-
nobo pa asina por keda cal- cialidad y cu esey ta parti di
cula e GDP na e forma mas nan legislacion unda nan no
adecua y actualisa. Banda di por comparti e data cu nan ta
e metanan aki, e Censo Eco- ricibi cu otro autoridad. Esaki
nomico ta haci posibel pa ta utilisa solamente pa traha
CBS raporta datonan eco- estadistica.
nomico na organisacionnan Pa loke tabata trata e sector
internacional (manera World primario, Santa Rosa tambe
Bank y United Nations), se- a participa y a bishita algun
gun e standardnan rekeri in- persona den area aki nan pa
ternacionalmente. puntr’e tocante nan tereno,
Di esaki, el a sigura cu ta bay grandura, pakico e ta bay ser
tuma un aña of mas pa saca usa, si ta pa cria of pa agricul-
tur e resultado y actualisa e tura, pa asina ey nan por tin
manual. Den caso aki nan ta un bista mas amplio di loke
midi tur negoshi cu ta visibel sector primario ta.