Page 4 - HOH
P. 4

A6   LOCAL
                 Diasabra 26 OctOber 2024
                Indice di Prijs di Consumo cu base di Juni 2019 pa luna di September


            Oficina  Central  di  Esta-
            distica ta presenta e resul-
            tadonan principal di e In-
            dice  di  Prijs  di  Consumo
            (CPI) pa luna  di Septem-
            ber 2024.

            Indice  di  Prijs  di  Consumo
            pa luna di September 2024
            E CPI pa luna di September
            2024 ta 109.58, loke ta repre-
            senta un caida di 0.4% com-
            para cu e indice di Augustus   cu un efecto di 0.08 ppt riba  E CPIC (core inflation) - CPI
            2024 (110.01). E cambio di e   e CPI di September 2024. E  excluyendo e efecto di ener-
            CPI pa e ultimo diesdos (12)   caida den e sector di “Mobi-  gia y cuminda - a registra na
            lunanan  September  2023  te   lario”  a  wordo  causa  princi-  September 2024 un subida di
            cu September 2024) ta 1.5%,   palmente door di un caida di  3.2%. E indice di energia - cu
            un caida di 0.2 punto di por-  8.4% den e categoria “Aparato  ta consisti di e productonan:  1.  Como  un  metodo  di  cal-  minimum  como  e  nivel
            centahe  (ppt)  compara  cu  e   pa uso domestico”, causando  electricidad,  awa,  gasolin  y  culo  pa  compensa  emplead-  minimo di entrada cu ta wor-
            periodo  corespondiente  di   un efecto di -0.21 ppt.     diesel - a registra un caida di  onan pa motibo di perdida di  do  percibi  necesario  pa  un
            aña pasa (1.7%).                                          2.7%. E indice di cuminda a  poder  di  compra,  ahustando  persona of famia por funcio-
                                         E caida den e sector di “Trans-  registra un subida di 2.2%.  nan salarionan, cu e propor-  na den sociedad di un manera
            E promedio anual (ultimo 24   porte” a wordo causa door di                             cion  di  e  cambio  porcentual  adecuado y socialmente acep-
                                                                                                                                tabel.  Ora  nos  usa  e  defini-
            luna) di e tasa di inflacion pa   caidanan di 1.1% y 1.8 den e  Kico ta CPIC?          di CPI,
            e  periodonan  di  September   categorianan “Gasto relaciona  E CPIC (core inflation) of e  locual ta conoci como index-  cion “Bestaansminimum”, en
                                                                                                                                realidad ta wordo referi na un
            2021  te  cu  September  2022   cu  uso  di  vehiculo  di  trans-  inflacion basico ta un porcion  ering.
            y September 2023 te cu Sep-  porte personal” y “Compra di  di e inflacion unda cierto ar-  2.  Como  un  mecanismo  pa  “Sociaal  Bestaansminimum”
            tember 2024 ta 2.0%, un caida   vehiculo”, causando un efec-  ticulonan  cu  tin  movimien-  ahusta  componentenan  di  e  y no na e definicion literal di
            di 2.5 ppt compara cu e 4.5%   to di respectivamente, -0.09 y  tonan  di  prijsnan  volatil  ta  producto  domestico  bruto  un  “Bestaansminimum”  cu
            registra den e periodonan di   -0.08 ppt. E subida den e sec-  wordo  exclui,  manera  pro-  (GDP)  di  termino  nominal  ta referi na “e suma di placa
            September  2020  te  cu  Sep-  tor di “Paña y sapato” a wor-  ductonan alimenticio y ener-  pa  termino  real  den  Cuen-  necesario pa cumpra e bienes
                                                                                                                                y  servicionan  cu  ta  wordo
            tember  2021  y  September   do causa principalmente door  getico. Na momento cu e in-  tanan Nacional. (Por ehemp-
            2022 te cu September 2023.   di un subida den e categoria  flacion basico wordo calcula,  el door di elimina e efectonan  considera  necesario  pa  biba
                                         “Sapato”  (5.4%),  causando  e componentenan mas volatil  di cambionan di prijs di e ba-  un bida liber di privacionnan
            Durante e luna aki, shete (7)   un efecto di 0.09 ppt.    ta  wordo  elimina  di  e  infla-  lor di consumo).       basico”  (Nacionnan  Uni).
                                                                                                                                Un indice a wordo crea pa e
            di e diesdos (12) sectornan a                             cion total. E indice di e infla-  3. Como un medio pa gobi-
            registra caida di prijs. E caid-  Canasta di consumo      cion basico ta sirbi pa evalua e  ernonan  y/of  banconan  cen-  “Bestaansminimum” door di
                                                                                                                                calcula  e  costo  di  tur  recur-
            anan  cu  tawata  tin  e  mayor   E  canasta  di  consumo  di  e  tendencia riba medio y largo  tral  fiha  obhetivonan  infla-
            efecto riba e CPI a wordo reg-  CPI ta consisti di 408 bienes  plazo  di  e  nivel  general  di  cionario.          sonan  esencial  cu  un  adulto
                                                                                                                                promedio ta consumi duran-
            istra pa e sectornan di “Mobi-  y  servicionan.  Compara  cu  prijsnan.  Pa  ahusta  maneho
            lario” (-2.7%) y “Transporte”   Augustus  2024,  38.0%  di  e  monetario,  hopi  economista  Bestaansminimum        te un luna. Cada luna e indice
            (-1.0%),  causando  un  efecto   bienes  y  servicionan  aki  a  ta enfoca riba e tasa di e in-  E  bestaansminimum  pa  un  aki ta wordo ahusta, a base di
            di  respectivamente,  -0.25  y   conoce  un  aumento  di  prijs  flacion basico, como cu esaki  hogar consistiendo di dos (2)  e prijsnan di alimento, paña,
            -0.14  ppt.  E  caidanan  den  e   causando un efecto     ta permiti un evaluacion mas  adulto y dos (2) mucha (edad  vivienda, transporte y otro ar-
            sectornan restante a contribui   di  0.52  ppt,  mientras  cu  profundo di e procesonan di  0-15 aña) na September 2024  ticulonan den e canasta.
            cu un efecto di -0.19 ppt riba   44.1% ta mustra un caida di  inflacion reciente den e eco-  ta  Afl.  5,526,  un  subida  di
            e CPI di September 2024.     prijs,  cu  a  contribui  cu  un  nomia.                  Afl. 12 compara cu Augustus  E  bestaansminimum  actual
                                         efecto di -0.92 ppt y pa e res-                           2024 (Afl. 5,514). E         ta wordo basa riba e rapport
            E caidanan aki a wordo con-  tante 17.9% no tabatin cam-  E  CPIC  ta  wordo  calcula  bestaansminimum  pa  un  “Bestaansminimum         2010”
            traresta  parcialmente  door   bio den prijs. Prijsnan di bi-  door  di  compara  e  indice  hogar di un (1) adulto ta Afl.  publica door di CBS na Sep-
            di  principalmente  un  subida   enes a baha cu 0.5% y a causa  promedio  di  e  periodo  di  e  2,631,  un  subida  di  Afl.  5  tember  2010,  y  cual  ta  wor-
            den  e  indice  di  e  sector  di   un efecto di -0.31 ppt. Prijs-  12 lunanan mas reciente cu e  compara  cu  Augustus  2024  do  actualisa  mensualmente
            “Paña  y  sapato”  (4.6%)  cu  a   nan  di  servicionan  a  conoce  promedio di e periodo di 12  (Afl. 2,626).      segun  e  CPI.  E  unidad  di
                                                                                                                                referencia  usa  door  di  CBS
            contribui cu un efecto di 0.10   un caida di 0.2% y a causa un  lunanan  anterior  (Promedio
            ppt riba e CPI di September   efecto di -0.08 ppt riba e CPI  anual).                  Kico  ta  un  “Bestaansmini-  (manera indica den e rapport
            2024. E subidanan den e sec-  di September 2024.                                       mum”  y  con  e  ta  wordo  aki) ta di un hogar cu ta con-
            tornan  restante  a  contribui                            Elaboracion  di  un  CPI  tin  ahusta?                    sisti di dos adulto y dos mu-
                                         Core inflation               tres meta principal.         CBS  ta  defini  un  bestaans-  cha (di 0 pa 14 aña).

                          Homber a cay for di hotel den construccion na pia di trabao


            Ayera a surgi un acciden-    e sitio, purbando di haci esaki  macion di exactamente na cua
            te  unda  un  empleado  cu  na e miho manera posibel pa  hotel e accidente aki a sosode,
            tabata  trahando  na  con-   evita cu e victima lo sufri mas  a menciona si cu e accidente a
            struccion  di  un  hotel  na  daño,  ken  tabatin  kehonan  tuma luga na Sero Colorado
            Sero Colorado a cay.         di  dolor  fuerte  na  su  curpa  y na un hotel cu actualmente
                                         ademas  di  sanger  riba  vloer.  ta bao construccion.
            Segun  medionan  ta  infor-  E trabao cu tabata andando a
            mando, mientras cu e tabata  keda paralisa mientras tabata  Segun informacion conoci, e
            ehecutando su trabao el a cay,  atende cu e herido.       unico hotel cu actualmente ta
            aparentemente  for  di  un  di                            bao  construccion  den  e  area
            tres  piso,  y  a  herida  su  mes  Mirando  cu  den  e  caso  aki,  menciona ta e hotel anterior-
            riba vloer. Inmediatamente a  tabata trata di un posibel frac-  mente controversial Secrets.
            bati e alarma y unidadnan di  tura di lomba ademas di heri-
            tanto polis como ambulance  danan  habri,  a  informa  DTI  Bon Dia Aruba lo investiga e
            a presenta na e sitio.       tocante  esaki  pa  asina  por  caso aki cu mas profundidad
                                         conduci un investigacion.    y lo provee mas informacion
            Personal di ambulance a cum-                              y  claridad  tocante  esaki  den
            insa duna atencion medico na  Aunke te ainda no tin confir-  edicionnan binidero.
   1   2   3   4   5   6   7