Page 12 - DESPA
P. 12
DIABIERNA 8 DECEMBER 2017 LOCAL
A4
Tur hende activo sexualmente cu no ta protege su mes mester haci test
Un persona HIV positivo por hiba un bida normal
ORANJESTAD – Na Aru- guensa. Tambe nan no kier sa proteccion absolutamente.
ba actualmente tin regis- tampoco kico nan status ta. Generalmente e persona cu
tra 752 persona HIV posi- tin un conducta sexual asina
tivo for di aña 1987 pero ta Sinembargo e ta haya cu ta ta bin un biaha pa aña pa haci
wordo calcula cu e canti- bon pa bo haci e test aki pa e test na DVG.
dad di persona infecta cu e asina bo sa kico bo status ta. Si
virus di HIV por mas cu e ta asina cu bo ta HIV positivo, Tur aña tin caso di HIV nobo
cifra oficial aki. Di e cifra bo por bay cerca un dokter pa pero ultimo tempo nan ta
aki tin personanan cu no haya e ayudo of tratamento ripara cu e casonan di malesa
ta biba mas na Aruba of rekeri den un caso asina. contagioso transmiti sexu-
algun di nan a fayece caba. almente ta subiendo, entre
“Bo ta na tempo. Bo ta bay un nan clamidia, gonorea, sifilis,
John Henriquez kende ta dokter, y dokter por yuda bo etc... Esaki ta refleha cu dado
traha den e seccion di malesa pa bo por haya tratamento di momento e personanan no ta
contagioso di departamento igual manera cu bo bida por haciendo uzo di proteccion
di Salubridad Publico (DBZ) sigui normal”. No ta pasobra manera condon. Of nan no
ta recorda cu Organisacion bo a wordo infecta cu e virus ta hacie di e manera debido
Mundial di Salud (WHO) ta HIV, esey no kiermen cu bo pa evita malesanan asina. “Si
remarca cu cada caso nobo bo carera riba e bida aki a caba. dado momento bo ta proteha
tin cu multiplica nan pa 10. bo mes bon, bo no ta yega na
Pues no ta wordo descarta cu Segun sr. Henriquez un per- un di e malesanan aki”, el a
e por ta rond di 7 mil persona sona cu HIV por hiba un bida bisa.
cu ta cada rond cu HIV. normal danki na tratamento y
Proteccion
Banda di esey el a indica cu
ora Wit Gele Kruis (WGK)
ta duna e data di e embaraso
hubenil bo por wak cu pa
aña por tin un grupo di 90
cu por a sali na estado. “Bo
ta wak cu nan no ta haci
uzo di proteccion”, el a bisa.
Awendia e muchanan ta ac-
tivo sexualmente na un edad
basta tempran. Pues e ta haya
cu e grupo mas activo sexu-
almente por baha un tiki mas
scolnan y empresanan priva.
cu 20 aña te cu un averahe di Encuanto e ser femenino tin Tambe na momento cu nos
35 pa 40 aña.
algun di nan cu ta bisa cu nan ta drenta den temporada di
ta uza ‘the pill. Pero banda di carnaval, nan ta duna charla
Tambe awendia hopi persona
Test remedi basta avansa. Logica- 60 plus ta sexualmente activo esey nan mester haci uzo di conhuntamente cu FADA.
proteccion pa evita cu bo por Nan ta organisa un carrou-
Den cuadro di Dia Inter- mente ta duro pa un persona debi na productonan di po-
nacional Contra AIDS cu a confronta e echo di ta HIV tencia sexual manera Viagra. haya HIV of un di e malesan- sel cu ta inclui cierto scolnan
secundario pa informa y con-
an transmiti sexualmente.
wordo conmemora dia 1 di positivo. “Pero bo tin cu haci Sinembargo apesar di nan
scientisa nan riba e malesan-
december ultimo seccion aki bo mes duro pasa over di dje. edad nan no ta haciendo uzo Sr. Henriquez a bisa cu nan an transmiti sexualmente.
ta encurasha tur hende cu tin Bay cerca un dokter, tuma di proteccion.
duda riba su status pa bin haci bo tratamento y bo bida por ta dunando hopi charla na
e test pa check si e ta contagia sigui normal.”
cu e virus HIV of no. Apenas
un total di 77 persona so a bin Secresia
haci test cerca nan na 2016. E test aki ta wordo haci ya
“Mi kier encurasha tur perso- sea na dokter di cas, DVG y
na cu ta tene relacion sexual y laboratorionan ya sea di hos-
nan no ta haci uzo di protec- pital of esunnan priva. E ta un
cion, please bay haci bo test”. test anonimo caminda bo da-
tonan personal of identidad
Na 2017 tin alrededor di 54 ta keda reserva den secresia.
persona so te cu aworaki cu
a haci e test cerca nan. Di E personanan cu general-
esunnan cu ta haci test na mente ta bin cerca nan pa haci
DVG nan tin un averahe di test pasobra dado momento
1 pa 2 persona cu ta resulta nan ta scucha cu tal persona
HIV positivo. Ora cu nan ta por tin algo y miho nan ta bay
detecta un caso nobo nan ta haci test. Tin di nan cu ta bay
duna conseho y nan ta pone e pasobra nan tabatin relacion
persona den contact cu un di sexual y e condon a kibra.
e internistanan pa bin cu mas
testnan cu e persona aki. Tambe nan ta bin test paso-
bra otro persona cu nan ta-
Sr. Henriquez a bisa cu tur batin relacion sexual cu ne
persona cu ta sexualmente ta encurasha nan pa bay haci
activo y no ta haci uzo di pro- test miho. Tin biaha tin per-
teccion ta recomendabel pa sonanan cu ta bin cerca nan
haci e test aki. Tin persona cu pasobra nan ta admiti cu nan
no kier haci e test aki pa ber- tin relacion sexual sin uzo di