Page 14 - DESPA
P. 14

a12    local
              Diabierna 8 December 2017

            Segun pediatra na hospital:

                       ‘Casonan di abuso fisico a duplica desde 2012’




                                                                      Pediatra  na  hospital,  Louise
                                                                      Rafael-Croes,  a  trece  dilanti
                                                                      algun cifra en cuanto maltra-
                                                                      to  y  elabora  riba  nan  trabao
                                                                      den  e  parti  aki  na  hospital.
                                                                      El a laga sa cu tabata tin un
                                                                      ‘incremento  increibel’  den
                                                                      locual  ta  casonan  di  abuso
                                                                      fisico y sexual cual nan a se-
                                                                      ñala. Nan ta papiando di ca-
                                                                      sonan  di  abuso  sexual  cu  a
                                                                      aumenta  te  na  nuebe  biaha
                                                                      mas hopi cu na 2012, y caso-
                                                                      nan di abuso fisico cu a du-
                                                                      plica desde 2012 cu a wordo
                                                                      señala  unda  muchanan  a
            ORANJESTAD  -  Ayera  Cilie  a  bisa  cu  hospital  su    wordo saca for di nan cas pa
            Hospital Horacio Oduber  intencion  semper  tabata  ta    manda nan otro instancianan.
            (HOH)  a  toca  tres  punto  pa  periodicamente  topa  cu
            cu nan kier a comparti cu  prensa pa semper brinda in-    Cifranan
            comunidad di Aruba rela-     formacion mas frecuente y ta   E cantidad di muchanan cu na
            ciona cu ultimo desaroyo-    lamenta cu esaki no a sosode   2016 a wordo señala cu señal-
            nan. Un di nan tabata den  mas e ultimo temponan aki.     nan di abuso tabata 115 mu-  abusa  cronico  unda  cu  nan  na hospital pero ta fungiendo
                                                                                                   ta  haya  muchanan  cu  heri-
                                                                                                                                na  momentonan  aki  como
            cuadro  cu  e  afdeling  di  El a bisa cu hospital lo pick   cha di esunnan cu ta drenta.
            emergencia, e impacto lo-    up  esaki  bek  pa  e  bira  algo   Di eseynan mas hulpverlen-  danan  bieu  basta  biaha  ta  ‘vertrouwens bureau’ externo
                                                                                                   yega cerca nan na hospital. E  tambe  pasobra  cu  no  tin  un
            cal en cuanto di maltrato  mas  regular  pa  prensa  por   ers a traha cu nan (ayudante
            di mucha cu consecuencia  tin oportunidad di combersa     first  aid,  trahado  social).  E   pediatra ta bisa cu nan sa topa  plataforma di Meldcode aki-
                                                                                                   cu muchanan cu a drenta cu  nan na Aruba cual ta medico
            fatal di e dos criaturanan  cu hospital aunke ora cu no   casonan  aki  a  wordo  trata
            cu a perde nan bida y otro  tin nada di combersa. Nos lo   completamente segun hospi-  tabata tin fracturanan bieu cu  legal.
                                                                                                   nan no por declara tampoco.
            informacionnan      valioso  sigui elabora riba e otro tem-  tal y di esakinan 105 a wordo
            pa pashentnan.               anan den e siguiente publica-  gemeld na Bureau Sostenemi   “Y ora cu ta asina hopi biaha  Proceso di señala abuso
                                                                                                   e  trahado  social  ta  sigui  cu  Sra. Rafael-Croes ta trahando
                                         cionnan debidamente.         of  Voogdijraad.  Di  esakinan,                           na  hospital  for  di  1997,  na
            Director  di  hospital  Ezzard                            33 a wordo admiti na hospi-  su trabao y meld e na Voog-
                                                                      tal pa sacanan for di peliger y   dijraad y nan hunto cu polis  sentido cu nan ta wowo y bi-
                                                                      di e 33 aki, 11 a wordo saca   ta investiga. Nos ta constata y  sta en general di e muchanan
                                                                      for  di  nan  situacion  (hogar)   nan mi tin speransa cu sem-  ora  cu  nan  drenta  hospital.
                                                                      por medio di Voogdijraad of   per ta saca e berdad e ora,” e  Di tempo cu e pediatra aki a
                                                                      Jeugd en Zedenpolitie.       ta bisa.                     yega hospital, e ta bisa cu nan
                                                                                                                                a cuminsa señala den e grupo
                                                                      Mayoria abuso sexual di mu-  Plataforma Meldcode          di pediatranan tur e muchan-
                                                                      cha segun sra. Rafael-Croes,   A  pesar  di  tur  obstaculo-  an cu ta wordo admiti y pasa
                                                                      ora  cu  nan  papia  ya  e  cos  a   nan cu nan tin y cu nada ta  nan  na  e  instancianan  con-
                                                                      pasa  hopi  tempo  caba  pues   ankra den ley - manera e fa-  cerni.
                                                                      nan  ta  bay  Polikliniek.  “E   moso  Meldcode  -  toch  nan
                                                                      cifranan cu mi ta menciona-  ta  haya  manera  pa  huridica-  Despues di 2009 nan a haya
                                                                      ndo  ta  cifranan  cu  a  drenta   mente por ta stabiel cu e in-  ordo pa start un comision di
                                                                      pa via di golpi, negligencia of   stancianan segun sra. Rafael-  señala abuso di mucha inter-
                                                                      algo asina,” e pediatra ta bisa.   Croes. “Locual nos ta haci ta  no. A set up esaki cu toezicht
                                                                      E ta sigui bisa cu muchanan   e proceso interno di hospital,  di Raad van Bestuur y cum-
                                                                      ta hopi delicado unda cu tin   tur  caso  di  señalamento  ta  insa registra cifra desde 2010.
                                                                      biaha nan ta papia y tin biaha   bay interno. Nos tin un tra-  For  di  2012  pa  aworaki  nan
                                                                      no. Pero evidencia medico ta   hado  social  cu  ta  pasa  nan  tin  cifranan  registra  (2010  y
                                                                      papia cla. Ora cu tin señal di   door  na  otro  instancianan.”  2011 tabata basta slordig reg-
                                                                      abuso fisico bo ta wak esaki-                             istra segun nan) di tur e caso-
                                                                      nan claramente; golpi di faha,   Tur loke ta drenta pedriatria  nan di señalamento di abuso
                                                                      kimanan di sigaria, muchan-  ta drenta direct den e comis-  di mucha. Tur muchanan for
                                                                      an cu ta haya sla cu waya di   ion y loke ta e psicologonan  di 0 pa 14 aña cu drenta hos-
                                                                      colga  paña  etc..  Eseynan  ta   y psikiatranan infantil, tur ta  pital  via  emergencia,  eerste
                                                                      evidencia di abuso evidente.  den  e  comision  cual  ta  in-  hulp,  kinderafdeling  y  kin-
                                                                      Den e proceso tambe ta pur-  terno, segun e dokter ta bisa.  derpoli, ta screen nan riba se-
                                                                      ba wak si ta cos cu a pasa un   Loke ta e otro profesionalnan  ñal di abuso. Unabes tin red-
                                                                      biaha  y  kende  ta  esun  cu  ta   riba e isla y colaboracion cu  flags, ta yena formulario mas
                                                                      trece  e  muchanan  hospital.   nan, tin un problema berdad  intensivo.
                                                                      E pediatra ta bisa cu tin biaha   segun e pedriatra despues cu
                                                                      tin cierto muchanan cu ta bin   nos a puntra riba esaki. El a  Si  a  caso  ta  asina  cu  e
                                                                      cu mayornan mes ta abusado,   contesta  cu:  “Aworaki  cu  ta  muchanan ta den peliger, nan
                                                                      tin  biaha  nan  ta  bin  cu  un   bin  e  plataforma  y  cu  ta  se-  ta  wordo  admiti.  For  di  ey-
                                                                      mama,  tanta  of  un  oma  cu   ñalando esey, mi tin speransa  nan ta pasa over na tur e otro
                                                                      eseynan  automaticamente  -   cu e ora esey ta bay mehora.  instancianan  externo  pero
                                                                      pasobra nan no ta bin cu nan   Pero  mientrastanto  nos  no  ta  haci  tur  investigacionnan
                                                                      voogd oficial - ta tuma nan pa   tin  e  Meldcode  anto  esey  ta  interno prome cu haci esaki.
                                                                      via di e problema social na e   nos obstaculo di mas grandi.  Den un siguiente edicion nos
                                                                      momento ey tambe.            Pasobra cu nan no tin ningun  ta sigui elabora un poco mas
                                                                                                   caminda pa meld, pues hopi  riba  mas  informacion  cu  e
                                                                      Abuso cronico                biaha nan ta meld cerca nos.”  pediatra a trece pa dilanti en
                                                                      Tin  muchanan  cu  ta  wordo   Nan  ta  un  instancia  interno  cuanto e tema.
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19