Page 2 - BNDIA ARUBA
P. 2
A2
LOCALDiamars 9 Januari 2018
Gastonan di AZV lo por tin impacto riba e fondo
Fondonan di SVb tin su retonan y riesgonan cu ta bou vigilancia
ORANJESTAD - Na cera- dispuesto pa carga. “Nos rol na caminda. SVb ta wak den cupo di trabou. Mas cupo di crecemento di minimo 2.5%
mento di aña 2017, edad di den esey ta pa conseha”, el a su proyeccion cu den añanan trabou ta mas asegurado y nominal pa nos por cumpli
pension tabata na 61 aña y bisa. Tambe pa SVb mustra 2030 y 2040 e poblacion pro- mas salario pa nan por cobra cu nos obligacionnan di gasto
mey, y entrante e aña aki kico ta e efecto financiero, ductivo ta bay reduci, y esaki prima di dje. colectivo.
–segun e ley vigente actu- pero na final e evaluacion ta tin su impacto riba economia. Sinembargo den un pais Pa loke ta gasto colectivo, un
almente- e ta bay aumenta uno na nivel politico. Pero Economia y AZV unda e poblacion laboral pa di e riesgonan pa nan fon-
pa 62 aña cu ta e edad cu como SVb nan ta consciente Di otro banda, economia ta motibo di embeyecemento ta donan di SVb ta AZV, el a
gobierno actual pa medio cu nan tarea como consehero otro factor importante pa bay birando chikito, esaki lo reitera. El a splica cu gasto
di minister di Asunto So- ta esun di conseha di e miho nos sistema di siguridad so- ocasiona un presion pa nos medico ta mara na enbehece-
cial a anuncia cu lo man- forma na e gobierno riba e cial, ya cu e prima ta wordo produci den e mesun nivel. mento, esaki ta algo conoci
tene y no mas na 65 aña, tereno aki. saca for di nos economia Pues gasto di AZV ta bay ta mundialmente. Den nos
manera e ley ta stipula. Retonan y riesgonan den dos forma basicamente: creciendo y si economia no situacion particular na Aru-
Kico esaki por nifica pa Pa loke ta trata e retonan y Un economia cu ta produci ta crece mas halto cu e crece- ba nos tin banda di e gasto
nos fondo di pension di riesgonan di e fondonan cu excelentemente ta conduci mento di e gasto, ta nifica cu medico,un perfil di salud
behes administra pa me- SVb ta administra, nan ta na aumento di salario, y au- di un caminda AZV mester cu no ta esun di mas miho
dio di e Banco di Seguro wordo monitor pa determina mento di salario ta wordo tra- haya su placa pa contene e tampoco. Locual ta yama e
Social (SVb) ? e potencial di riesgo tanto pa duci den mas prima. Tambe gasto. transicion epidemiologico
Manera director di SVb, Ed- e sostenibilidad financiero di economia ta genera entrada Un di e peliger cu AZV por locual malesa cronico tin su
win Jacobs a yega di declara e fondo. Den varios ocasion pa medio di creacion di mas representa pa e fondo di SVb impacto cerca nos caba. E ta
den varios ocasion den pasa- sr. Jacobs a referi riba e parti ta loke ta wordo yama ‘out- presenta na edad mas hoben
do, cada edad di pension tin demografico, kiermen e pro- crowding’, caminda nan ta di locual nos ta spera na Aru-
un prijs. E edad di pension ceso di embeyecemento di bay busca entrada di otro ba. E consecuencia ta cu na
na 60 aña obviamente tin un nos poblacion. E no ta wak caminda colectivo pa cubri edad mas hoben e gasto med-
prijs mas halto cu un edad di ainda cu tin un consciencia AZV. E por ta for di presu- ico ta cuminsa core. Ademas
pensioen na 65 of 70 aña. E di e efecto cu esaki ta bay tin puesto general di gobierno malesa cronico no ta conduci
prijs aki tin di haber cu e gas- pa nos seguronan social, pero afectando otro area di aten- na fayecimento rapido pero
to cu SVb tin cu paga como e parti fiscal tambe. “E ta bay cion colectivo of publico ta nifica tratamento pa un
esun cu ta maneha e fondo tin un impacto grandi no manera enseñansa, deporte, periodo largo y gasto medico
aki. solamente riba e gastonan di cultura, etc... Pero tambe por ta bay aumenta.
E cubrimento di gasto por nos sistemanan di siguridad saca gasto di entradanan di e Tambe den economia ta yega
bay den diferente forma. Se- social, pero economicamente fondonan cu SVb ta adminis- cu momento cu bo no por
gun sr. Jacobs semper como tambe.” tra pa cubri AZV, si no logra saca mas pasobra mas bo saca
institucion nan ta recomenda Economicamente e ta wak cu contene e gastonan di AZV esaki ta bay afecta e crece-
pa analisa esaki den e cuadro nos poblacion laboral cu ta cu un crecemento cu ta igual mento economico tambe. E
total cu e fondo aki (AOV) esun cu mester produci ta bi- of menor cu nos crecemento ta haya cu nan ta factornan di
ta funciona. Si nan ta mira rando chikito. Nos a yega na economico. riesgo cu tin efecto na final di
cada componente individual- un fase di nos poblacion cu “AZV ta nifica pa nos un fac- dia riba e salud financiero di
mente na final di dia e no ta e tasa general di fertilidad di tor di riesgo cu nos ta vigila fondonan di SVb na termino
bay pas den e cuadro total, ya nos poblacion a baha bou di hopi di cerca pa e fenomeno medio y largo.
cu si nan ta mishi cu un com- e tasa di reemplaso. Locual ta di out-crowding”, el a bisa. Director di SVb ta spera cu
ponente sigur e ta bay tin su nifica ‘cu nos poblacion den Na nivel actual pa loke ta tra- den e aña nobo aki nos por
efecto riba otro componente tempo no ta bay reemplasa ta gasto colectivo nos mester tin mas consciencia y tambe
di e fondo aki. su mes’. E ta bay bira mas di un economia cu ta crece nan lo contribui den esaki, pa
Logicamente e evaluacion aki chikito, kiermen nos ta bay ya cu tin diferente factor mira e situacion fei un pan-
ta un decision politico tambe drech’e den tempo pa motibo cu ta influencia economia. orama mas amplio y asina
di e lidernan social y comer- tambe cu e poblacion nos ta Considerando cu e no ta un aki nan por haya nan debido
cial cu na final ta dicidi kico hayando suficiente yiu pa re- economista, sr. Jacobs tabata atencion pa contene esaki-
ta locual nos comunidad ta emplasa esunnan cu ta fayece cauteloso pa bisa cu nos mes- nan.
ter di un economia cu un