Page 16 - bon-dia-aruba-20230707
P. 16
a16 ciencia & tecnologia
Diabierna 7 Juli 2023
Esfuersonan pa introduci captura di carbon den aviacion
E industria di aerolinea duci. Na Aruba, nos tambe ta di mangelnan, yerba di lama
ta experimentando cu trahando duro pa introduci e (seagrass) ta traha man den
cambionan structural im- oportunidad pa companianan man cu e mangelnan miran-
portante pa construi un compensa nan “carbon foot- do cu nan tambe tin un papel
futuro cu menos impac- print” pa medio di un pro- vital den preveni erosion na
to ambiental. Awendia, grama di ‘Captura di Carbon’, nos costanan y captura CO2.
hopi aerolinea renombra cual lo presenta beneficionan Yerba di lama ta complimenta
manera KLM, American economico pa nos pais. e esfuersonan di e mangelnan
Airlines, British Airways pa crea un ecosistema resili-
y Singapore Airline ta of- Pa logra esaki nos mester cui- ente y sostenibel. Nan dos ta
rece nan pasaheronan e da y proteha nos ecosistema forma un aliansa poderso pa
posibilidad pa compen- entre otro mondi di mangel, proteha nos costa y preserva
sa boluntariamente nan esta mangroven, pasobra no bioversidad pa mitiga e im-
“carbon footprint” duran- solamente nan ta evita ero- pacto di cambio climatico.
te nan vuelo. sion na nos costa, pero tambe
ta absorba nutricion y mas Na Aruba nos ta comprometi
Dia pa dia consumidornan ainda nan ta capta cantidad pa innova ora conecta mundo
ta vocifera nan preocupa- masivo di emision di CO2 y cu nos isla y awo mas cu nun-
cionnan mas y mas relatando otro gasnan di tera y secuestra ca ta importante pa nos desa-
e impacto riba medio ambi- aerolineanan mester a cum- programanan di compensa- carbon for di e aire. roya den manera sostenibel.
ente ora di biaha. Cu esaki insa adapta y implementa cion di carbon cu nan ta pro- Ademas di e beneficio di mata
TikTok y 5 “content creators” ta puntra hues federal pa blokia
prohibicion di e app na Montana
(AP)—TikTok Inc. y un ber, segun e historia di corte.
grupo di cinco artista riba
e app (“content creators”) E compania y e artistanan di e
cu ta lantando caso contra estado a argumenta cu un in-
e estado di Montana pa via terdicto preliminar mester ta
di un ley cu ta prohibi e aproba pasobra e demandan-
uzo di e app ta puntrando tenan tin hopi chens pa gana
un hues federal pa blokia den nan caso contra e ley y si
e implementacion di e ley e prohibicion tuma luga, esa-
mientras cu e caso ta den ki lo causa daño ireparabel pa
proceso ainda y prome cu medio di kita nan habilidad
esaki tuma efecto den jan- pa expresa nan mes y comu-
uari otro aña. nica cu otro.
a bisa den un declaracion cu
E peticion separa pa e inter- TikTok tin personal pa tambe a tuma nota di repor-
dictonan preliminar a ser modera contenido y proteha tahenan recien cu TikTok ta
entrega diaranson den corte muchanan menor di edad, y pagando pa e caso lanta pa e
federal na Missoula. E ca- no lo comparti informacion artistanan. “E apoyo di Tik-
sonan cu ta desafiando e ley cu China, e compania a argu- Tok ta paga—residentenan di
a ser entrega na mei y desde menta. Pero criticonan a sub- Montana ta reconoce e me-
esey ta consolida pa e Hues di raya China su ley nacional di nasa cu e app ta pa nan priva-
districto, Donald Molloy. inteligencia di 2017 cu ta or- cidad y seguridad nacional.”
ciudadanonan Mericano of duna bos na propio opinion y dena compania pa coopera cu Mas cu mita di e estadonan
Abogado di Estado pa Mon- pa pusha informacion pro- cu e estado no tin autoridad e gobierno di e pais pa trabao na Merca, incluyendo Mon-
pa regula asuntonan den ex-
tana, Austin Knudsen, a crea Beijing incorecto cu por in- di inteligencia di estado. tana, y e gobierno federal a
fluencia e publica. TikTok a terior.
e legislacion pa preocupa- prohibi TikTok for di apara-
cionnan—comparti pa e FBI bisa esaki no a pasa nunca. Abogadonan na ambos banda “Usuarionan di TikTok no ta tonan di gobierno.
y Secretaria di Estado, Anto- ta di acuerdo di un crono- uza e app—e app ta uza nan
ny Blinken—cu e app, ken ta E mocionnan pa interdic- gram cu ta mustra cu e estado y ta converti nan den aparato Gobernador Republicano,
tonan ta haci e mesun argu-
di un compania Chines yama pa spionahe pa e Partido Co- Greg Gianforte, a firma e
ByteDance, por ser uza pa mentonan manera e casonan mester responde na e mo- munista di China,” segun legislacion den ley na mei,
cionnan pa mey augustus y
contra e estado—cu e pro-
permiti gobierno Chines pa Emily Flower, un vocero pa e bisando cu Montana tabata
tin acceso na informacion di hibicion ta un violacion di e pa e demandantenan entrega oficina di Abogado di Estado, tumando “e accion mas de-
constitucion pa derecho di nan contesta pa mey septem- cisivo di cualkier estado pa
proteha e data di priva di
residentenan y informacion
personal sensitivo pa ta col-
ecta pa e Partido Comunista
di China.”
Cuminsando 1 di juni, Gian-
forte tambe a prohibi e uzo
di cualkier app di media so-
cial cu ta conecta cu oponen-
tenan den exterior riba ekip-
ahe di estado y pa negoshinan
di estado. Entre e appnan cu
el a pone riba, esaki ta inclui
WeChat, di ken su compania
mayor ta basa den China, y
Telegram Messenger, cual a
ser estableci na Rusia.