Page 15 - AM200422
P. 15

Diaranson, 22 April 2020                                     AWEMainta                                                                      15





         E aña aki riba 22 di april ta celebra 50 aña Earth Day




                                                     Kico tur a cambia den 50 aña?




                                                        y comparti’e pa celebra y recorda e 50           Awor nos ta compronde e impacto neg-
                                                        aña.                                             ativo  cu  nos  tabatin  riba  nos  medio

                                                                                                         ambiente.
                                                        Kico  a  cambia  den  e  50  añanan  aki?        Kico mas a cambia desde 1970? Nos a

                                                        Nos a cambia. Nos populacion a mas               cambia. Nos tin e evidencia nos sa kico

                                                        cu redobla. Nos ta tuma mas espacio.             por haci pa trece e cambio necesario.
                                                        Construccion mundial ta cubri mas di             Nos mester stop e emision di carbono

                                                        22 miyon hectar. Grazing (comemento              y otro gasnan cu ta malo pa nos medio
                                                        di  yerba  dor  di  bestia)  mundial  230        ambiente. Restaura y proteha habitat-

                                                        miyon hectar.  Plantacion  160 miyon             nan natural di nos flora y fauna riba

                                                        hectar.                                          tera y lama. Hunto como humanidad
                                                        Kico t’e consecuencia di perdida di              nos por logra haci e cambionan.

       RIBA Earth day 2020, Directie Natu-              tanto espacio? Esaki ta pone nos mas

       ur en Milieu (DNM) kier a refleha bek            den cercania y contacto cu e bestianan           Kico  t’e  cambionan  positivo  cu  nos  a
       riba e 50 aña di conscientisacion di e           salvahe (wild animals).                          logra den e 50 añanan? Nos ta uzando

       esfuersonan di Earth Day Network pa              Tres cuarto di e malesanan nobo infec-           energia renobabel: wind power cu 32

       crea un movimento di medio-ambiente              cioso a origina di bestia. P’esey e bro-         biaha mas capacidad. Solar power cu
       mundial  pa  cambio  y  transformacion           tenan nobo di infeccion ta birando mas           400  biaha  mas  capacidad.  Ya  nos  ta

       positivo pa hende y planeta.                     comun.                                           restaura  y  expande e  mondinan/for-

       Na 1970, 20 miyon Mericano a mobil-              Den averahe cada persona ta produci              estnan cu 3.2 miyon kilometro cuadra.
       isa pa haci un yamada pa un protec-              21 % mas CO2. Per capita tin 47% mas             Nos ta proteha e areanan marino di 27

       cion mayoritario pa nos planeta. Awe             uzo di fossil fuel, ta consumi 65 % mas          miyon kilometro cuadra. Nos a pone
       na 2020 nos ta haya nos mes confronta            carni, tin un produccion di 447 % mas            meta pa reduci e productonan di car-

       cu un crisis mundial cu t’e coronavirus          di plastic y tambe tin 561% mas bia-             bon pa keda bou di 2 grado celcius di

       pandemic COVID-19, pero nos no por               henan cu avion.                                  calentamiento. E cantidad  di nace-
       descarta e  otro  crisis,  cu  t’e disaster      Hunto nos a emiti (produci) 1.2 triyon           mento a baha di 4.5 pa 2.5 pa hende

       creciente yama cambio di clima.                  ton di CO2 desde 1970. Cu e cambion-             muher.
                                                        an ey a resulta cu tin mas CO2 den nos

       Nos no por keda sin  haci  nada, para            atmosfera, 26 % mas cu 50 aña pasa.              Nos dieta a cambia pa inclui uno mas

       tur accion of keda keto. Esaki ta haci                                                            saludabel. Nos hendenan ta mas edu-
       nos mas consciente cu mester deman-              Den nos lamanan e ta causa cu e acides           ca, e cantidad di hende cu por skirbi y

       da  cambio  y  transforma  nos  planeta          ta aumenta cu 4% pa cada decada. Mas             lesa a subi di 65 % na 1976 pa 86% na

       pa nos por enfrenta e crisis di cambio           acides kiermen awanan mas cayente y              2020. Nos ta demanda mas accion, tin
       di clima. Si nos no haci esaki, e situa-         mas acidico ta stroba formacion di cor-          mas  organizacion  di  medio  ambiente

       cion actual lo bira e normal nobo (new           alnan of animalnan. Y na e superficie            cu 50 aña atras. E pasado ta claro. E

       normal), cu ta un mundo na unda pan-             di tera e temperatura ta subi mas cu 1           futuro ta di nos pa crea.
       demia y condicionnan severo di clima             grado Celcius.                                   Con  Earth  Day  lo  ta  aki  50  aña  ta

       ta afecta mundo henter, lagando atras            E ijs di Groenland ta dirti 6 biaha mas          depende con nos reduci nos emis-
       aun  mas  comunidadnan  vulnerabel               liher.  E  nivel  di  awa  di  lama  a  subi     ion di CO2 awe padilanti. Hunto nos

       den riesgo.                                      riba  3.3  cm  pa  decada.  Nos  ta  biba        ta dicidi.  DNM  ta haci  e  yamada pa

       Siguientemente ta sigui algun dato               temponan di clima mas extremo cu                 riba 22 di april subi e website earth-
       compila pa American  Museum  of                  horcan, inundacion, secura y candela-            day.org pa mas involvimento  digital.

       Natural  History  cu  a traha un  video          nan di mondinan (forests).                       Stay safe and think climate action.
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20