Page 16 - AHATA
P. 16
A2 LOCAL
Diaranson 26 Februari 2025
HAVA na mesa pa rondanan consultorio cu formadornan
Den cuadro di rondanan den e cadena di provee cuido anticua, ta sostene solamente
consultorio entre dife- tambe ta contribui na esaki “cure” y no “care”. Door de
rente gremionan den co- door di dirigi pregunta pa nos vergrijzing di nos comunidad
munidad y e formadornan dokternan di cas siendo cu y hunto cu esaki e gastonan di
cu ta encarga cu forma nan no ta ekipa pa atende cu cuido ta keda aumenta. Door
e gobierno nobo di Aru- esaki na e momento ey. di enfoca riba prevencion y
ba, HAVA recientemente inicia proyectonan especifica-
tambe a wordo invita pa Manera e contract cu AZV ta mente pa esaki, lo por tin mas
por papia tocante pun- indica, dokter di cas semper y miho resultado den preven-
tonan di atencion pa e mester ta disponibel. Esaki cion di malesa cronico.
sector di cuido primario, ta conduci na coleganan cu Mas colaboracion entre cuido
cu enfoke special riba nos ta demotiva, ta sobrecarga cu primario y secundario, al mo-
dokternan di cas. trabou y finalmente nan por mento e no ta suficiente
haya un burn-out. Tambe
Pa HAVA esaki ta un bon mo- debi na e situacion aki, inicia- Falta iniciativa pa mehora e
mento pa prome cu gobierno tiva di gobernacion y mane- comunicacion entre nos dok-
nobo wordo forma, e pun- ho ta haya menos atencion y ternan di cas y specialistanan
tonan di atencion por wordo baha riba e lista di prioridad, medico di hospital. Tur par-
elabora cu e meta pa esakinan pasobra tin menos tempo pa tido ta experiencia un presion
por wordo tuma den consid- esaki. di trabou halto, y ta di acu-
eracion durante e proximo erdo cu e por mehora pero
periodo di gobernacion. Escasez di apoyo di caracter no ta dedica na haci esaki un
preventivo den cuido prima- prioridad. Por ehempel, e
HAVA, e asociacion di dok- rio sistemanan di dokternan di
ternan di cas na Aruba, ta rep- E dokter di cas no tin sufici- cas y specialistanan medico
resenta e interesnan comun ente man y wowo na e mo- di hospital cu e dossier elec-
y ta fungi como e vocero di mento aki. P’esey apoyo ta tronico di e pashent no ta
e dokternan di cas. Tambe necesario pa detecta prob- ‘comunica’ cu otro. Lo mes-
e tin como obhetivo pa uni, lema den e situacion na cas di ter bin cu un sistema nacional
fortalece y representa e dok- un pashent. Esaki ta conduci unda e pashent tin 1 dossier
ternan di cas. Pues pa HAVA cu den mayoria caso, e dokter electronico, den cual e profe-
esaki tawata un honor pa por di cas ta reacciona en bes di sionalnan den cuido ta traha
a transmiti den nomber di actua na un forma preventi- den nan module y e informa-
su miembronan loke mester vo. Esaki primordialmente ta cion ta accesibel den 1 dossier
atende debidamente den e e caso cu nos hende grandi- electronico.
periodo nos dilanti. nan den situacion dificil.
HAVA no ta wordo involucra
E puntonan di atencion cu a Colaboracion tumando paso- suficiente encuanto e presu-
wordo comparti durante e re- nan preventivo cu organisa- puesto di cuido primario
union ta lo siguiente: cionnan social of di thuiszorg. Desicionnan ta wordo tuma
Presion di trabou ta crece E cuido pa esnan mas fragil sin comunica of informa nan di cas. E deseo ta cu por verwijs den
door di ampliacion di respon- den nos comunidad, manera esaki na stakeholders y pro- Verwijzing pa psicologia priva caso di keho di burnout y
sabilidad nos grandinan, of servicio di tagonistanan di cuido prima- tambe mester wordo cubri depresion sin cu un psychia-
Cada biaha mas, e dokter di cuido di salud mental ta core rio, siendo esaki ta necesario door di AZV ter tin cu wordo envolvi.
cas ta wordo uza como e pun- riesgo y nan no ta ricibi e pa nan ta na altura di dje pa Al momento cuido di psi-
to di prome atencion pa solu- atencion necesario. por trece mehoracion den e cologo no ta wordo cubri Nota di redaccion: E arti-
ciona tur tipo di pregunta cu cadena di provee servicio. E pafor di un instituto. Y no culo aki ta un comunicado di
e pashent por tin. Diferente Reforma di AZV ta necesario situacion aki ta conduci na tin hopi instituto, siendo tin prensa di asociacion di dokter
stakeholders y protagonista E landsverordening AZV ta malcontento bou di e dokter- hopi organisacionnan priva. di cas, HAVA.
Piscado a fayece ayera mainta
Ayera mainta, informa- yega y bula den lama, corta e
cion riba rednan social a cabuya, y saca e persona. Pero
indica cu un piscado lo- ya pa ora a logra sak’e, e per-
cal a sufri un accidente y sona a hoga caba. E informa-
a perde su bida na lama. cion aki a circula den medio-
Merdia, Cuerpo Policial a nan di comunicacion local,
confirma e suceso lamen- maske polis no a indica esaki
table. den nan comunicado.
A traves di un comunicado di Despues a transporta e boto,
prensa, Cuerpo Policial a in- e tripulante y tambe e fayeci-
forma cu ayera pa mas o me- do na Mariniers Kazerne. Ey-
nos 10or di mainta, personal nan, dokter forensico, polis
di Maritiem a informa central forensico y slachtofferhulp
di polis cu tin dos piscado cu tabata wardando riba nan.
a bay pisca, y un di nan a cay Lamentablemente, no por a
den lama. haci mas cu constata e morto
di e Sr. Inocencio Filomeno
Central di Polis a avisa Kust- Matos, naci na Aruba dia 22
wacht, cu a dirigi nan per- di juni 1943, kende a muri cu
sonal mesora pa zuid di Bar- 81 aña di edad.
cadera, unda nan a bin topa piscado a cay den awa y no mas. Noticieronan local di den awa. E otro piscado no
cu e boto di e piscado. Segun ta reaccionando. Personal di Aruba a informa cu loke a su- por a haci nada pa salv’e. Na Cuerpo Policial y Bon Dia
polis a conta den e comuni- Kustwacht a haci nan miho cede ta cu na momento di tira e momento ey, e piscado cu a Aruba ta manda palabra di
cado, e homber riba e boto esfuerso, pero e persona ya anker, un cabuya a lora na pia keda abordo di e boto a bati condolencia y forsa na famia
a informa nan cu su amigo no tabata duna señal di bida di e piscado, y asina el a cay alarma, y otro piscadonan a di e fayecido.