Page 17 - Amigoe Aruba, Curacao

AMIGOE 5ZATERDAG

Documentaire ‘Mi ta hasi mi kos’ 9 APRIL 2016

De macabere
bijverschijnselen van de
schoonheidsindustrie

WILLEMSTAD — Drie de auteur wil en dat breng Foto: Filmstill
jaar geleden zag Wilma je tot leven.” Volgens De
Ligthart Rina Penso Rooy speelt ze anderen weg
(1927) in John Leer- op het toneel. “Ze heeft een
dams ‘Geniale Anarchie’. natuurlijke intensiteit waar
Vanaf het moment dat anderen heel hard voor moe-
de Curaçaose actrice ten werken.” Een carrière in
het toneel betrad, bleef het buitenland zou zo gezien
Ligthart haar gebiolo- binnen handbereik hebben
geerd volgen. Een ge- moeten liggen. Dat was ook
sprek in een hotelkamer iets wat haar broer Jacques
leidde uiteindelijk tot de voor haar wilde. In plaats
prachtige documentaire daarvan heeft ze haar ta-
‘Mi Ta Hasi Mi Kos’, die lent beschikbaar gesteld
gisteren op het Curaçao voor de ontwikkeling van de
International Film Fes- Curaçaose film- en theater-
tival Rotterdam (CIFFR) wereld. Volgens de actrice is
in première ging. Curaçao haar thuis, de plek
waar ze gelukkig is. Naast
door Nelly Rosa het acteren had ze een vas-
te baan bij de Burgerlijke
Ligthart was geraakt door Foto: Ken Wong Stand. Ze zorgde voor haar De inspiratie van regis- durige research en productie
Penso en kreeg haar niet moeder en de kinderen van seur Carlos Caridad- (10 jaar) betaalt zich terug
meer uit haar hoofd. Toen Producent Barbara Martijn, actrice Rina Penso en regisseur Wilma Ligthart. haar broers en zussen. Ze Montero (Venezuela, in het eindresultaat: intens,
ze haar idee voor een do- was en is een echt familie- 1967) voor de meerdere ma- zonder over-the-top te wor-
cumentaire voorlegde aan waren voor haar carrière en gen aan de actrice op. Penso Wie niet uit die tijd komt zal mens. Dat ze ongehuwd en len bekroonde film ‘3 Belle- den. In haar obsessie ontziet
Penso wist ze niet of iemand persoonlijk leven. Op de lo- heeft in talrijke toneelstuk- nooit van deze parels heb- kinderloos bleef kwam door zas’ kreeg hij meer dan 10 Perla haar favoriete dochter
al eerder het leven van de caties waar zij gefilmd en ge- ken en lokale films gespeeld, ben gehoord. Penso is een een tragische gebeurtenis jaar geleden op de universi- al op jonge leeftijd op geen
actrice had vastgelegd. Dat werkt heeft, komen vervlo- waaronder in de film ‘Boka natuurtalent. Ze is een leeu- in haar leven. De man met teit. Van de zeven groepen enkel vlak. Van sloten op de
bleek gek genoeg niet zo te gen herinneringen weer tot Sarantino’ van Pacheco Do- win op het podium en een wie ze haar leven zou gaan studenten die een opdracht koelkast en op koekjespot-
zijn. Terwijl het leven van leven. Deze verhalen worden macassé en het toneelstuk lam buiten het toneel. ‘Ik delen, Jozef ‘Cha’ Trinidad, kregen om een korte film ten, tot het demonstreren
de Curaçaose grande dame aangevuld met archiefma- ‘Despensa number robes’, doe gewoon mijn ding’, hoor overleed na een ziekbed. Als van 5 minuten te maken, hoe je je eten weer kunt uit-
van het theater ook een deel teriaal dat Penso zelf heeft waarvoor ze een prijs voor je haar vaak in de film zeg- ze over hem vertelt praat ze kozen er vijf voor het thema braken. Schoonheid brengt
is van een Curaçao dat niet bewaard. Ook vrienden en beste actrice in Venezuela gen. Haar geheim? “Je kijkt als een verliefd schoolmeis- schoonheid. je altijd nog het verst in een
langer bestaat, zoals kunste- collega’s halen herinnerin- in ontvangst mocht nemen. naar de tekst en je kijkt wat je. Haar liefde voor hem is In Venezuela – de hofleve- land als Venezuela, houdt
naar Felix de Rooy dat mooi nooit bekoeld. Als ze met de rancier voor finalisten in Perla haar dochters voor.
in de film samenvatte. De filmcrew zijn graf bezoekt, verkiezingen als Miss Uni- Daar kan geen enkele stu-
Rooy heeft Penso twee keer wordt ze overmand door verse – bestaat, net als in die tegenop. En als God niet
in een film geregisseerd. Zo emoties. Haar hart klopte na buurland Colombia, een uit- had gewild dat er Miss-ver-
had de actrice een rol in ‘Al- ‘Cha’ nooit meer sneller voor gebreide industrie rond de kiezingen waren, dan had
macita di Desolato’, waar een nieuwe liefde. Ze stelde miss-verkiezingen, waarvan hij alle vrouwen wel lelijk
Ernest Dickerson het came- haar leven in dienst van het er honderden per jaar wor- gemaakt. De plastische chi-
rawerk voor deed, en in ‘Ava theater, haar grootste pas- den gehouden. Maar niet rurgie bij Estéfania vergoei-
& Gabriel’. Volgens De Rooy sie. Het filmisch portret is iedereen wordt daar geluk- lijkt Perla met de woorden:
legt Penso zichzelf geen dan ook een eerbetoon aan kig van. Uit zijn uitgebreide Plastic verwelkt nooit.
emotionele censuur op. “Ze Penso, maar ook een nala- research bleek dat onder Caridad-Montero was gis-
is de Curaçaose Anna Mag- tenschap en een inspiratie- anderen vaak moeders de teravond ook bij de verto-
nani en het archetype van document voor mensen die push-factor voor hun doch- ning van ‘3 Bellezas’ tijdens
de oude Curaçaose cultuur.” haar kennen en voor de jon- ters zijn om mee te doen aan het filmfestival, om meer
gere generaties. een schoonheidsverkiezing. te vertellen over zijn eerste
Als een soort ‘gids’ neemt grote speelfilm die meerde-
Penso de kijker mee naar Volgens festivaldirecteur Dat werd uiteindelijk de re prijzen won, in zowel Ve-
de verschillende plekken Janneke Staarink past de film over Perla, een alleen- nezuela als daarbuiten. “Er
op Curaçao die belangrijk documentaire goed bij het staande – voormalige – waren reacties van mensen
CIFFR, dat ook als doel schoonheidskoningin, met die de film niet wensten uit
Demolition: slotfilm CIFFR heeft met films de Antilli- slechts één obsessie: één van te zien. Maar ook hele posi-
aanse cultuur te versterken haar dochters moet haar tieve, waaronder die van ‘de
Jake Gyllenhaal en Naomi Watts en deze meer naar buiten te opvolgen, waarbij de voor- missen’ zelf.” Het was dan
schitteren onder acteursregisseur doen treden dan nu het geval keur uitgaat naar Carolina, ook niet de bedoeling van de
Jean-Marc Vallée (bekend van het is. ‘Mi ta hasi mi kos’ is vol- door klasgenoten pesterig regisseur om de verkiezings-
prachtige Dallas Buyers Club, Wild). ledig gemaakt met Curaçao- Mapamundi genoemd om- industrie aan de schandpaal
Gyllenhaal als de prille weduwnaar se financiers. Geen enkele dat ze gezet is. Haar norse te nagelen, als wel om de
wiens leven uit elkaar valt, waarbij Nederlandse subsidiepot is zusje Estéfania ziet deze kijker dieper te laten na-
zijn eigen sloopdrift hem een handje hiervoor aangetrokken, zei voorkeur tandenknarsend denken over de effecten die
helpt; Watts als de aardige klachten- producent Barbara Martijn aan, terwijl aan de man des het met zich meebrengt op
lijn-stem met wie hij in contact komt gisteren voor de première. huizes, Salvador, slechts de persoonlijke levens. Daar
als een snoepmachine hapert. Harde “Nos mes por.” ‘Mi ta hasi mi een ondergeschikte plaats is hij met ‘3 Bellezas’ zeker
én zachte dramedy. kos’ is ook een pleidooi om is toebedeeld. goed in geslaagd. Geluk-
onze eigen helden te eren. kig hoeft hij zich later geen
De New-Yorkse bankier Davis Mit- Laten we dat meer doen. In deze zwarte satire ont- zorgen te maken over aspi-
chell (Jake Gyllenhaal) verliest zijn vouwen de ontwikkelingen raties van zijn kinderen om
vrouw, voelt geen verdriet en ziet het Kaarten voor ‘Mi ta hasi mi zich langzaam en indrin- een schoonheidskoningin te
kaartenhuis van zijn gemakzuchtige kos’ zijn nog beschikbaar gend naar een macaber worden; “Ik heb één zoon,
leventje ineenstorten. Flashback- voor de extra voorstelling hoogtepunt, en een zeer ver- gelukkig maar.”
flitsen, jump-cuts en terloopse op- van vanavond 23.00 uur. rassend – of juist niet – ont-
merkingen suggereren verdrongen goochelend einde. De lang- Judith Ramautar
emoties en herinneringen die aan de
oppervlakte proberen te komen. Zo Foto: Filmstill
duiken in zijn klachtenbrieven over
een haperende snoepmachine steeds slooparbeid - want “als je iets wilt re- lo)drama en (romantische) komedie,
persoonlijker ontboezemingen op, tot pareren, moet je het eerst uit elkaar en schrikt niet terug voor stilistische
fascinatie van klantenservicemede- halen”, aldus zijn schoonvader (Chris ingrepen, zoals een stukje achter-
werker en alleenstaande moeder Ka- Cooper). waarts afgespeelde film.
ren Moreno (Naomi Watts). Mitchell De Canadese regisseur Vallée scha- Demolition is morgen om 22.00 uur te
zoekt intussen houvast in fysieke kelt soepel tussen psychologisch (me- zien bij The Cinemas.