Page 10 - AB
P. 10
a11
regional Diaranson 27 augustus 2025
Con Guatemala... Continuacion di pag. 10
Algun activista Mexicano, compromiso.
manera Pedro Uc cu ta biba Siman pasa, Mexico, Gua-
den Yucatan, ta keda skep- temala y Belize a forma un
tico tocante e compromiso comite pa construi un road-
di gobierno pa conservacion map pa e reserva durante
considerando cu e mesun proximo luna pa defini ki in-
partido politico cu a trece e stitucion ta bay ta involucra,
Trein Maya ta keda na poder con nan ta participa y con ta no kier pa e ta un agenda di
na Mexico. Otronan manera financia e proyecto, Barcena Orantes, su contraparti Gua- cooperacion internacional ni
Franco ta dispuesto pa bay di- a bisa. E ta kere cu nan ta bay temalteco, a presenta e in- un agenda comercial. Nos
lanti y mantene presion riba e por hinca alrededor di $6 mi- tencion: “Nos no kier pa e ta kier pa e ta e agenda di selva
tres gobierno pa mantene nan yon pa cuminsa. djis cualkier cos eynan, nos Maya.”
Ningun megaproyecto
Otro reto ta bay ta mantene
e gobiernonan a largo plaso
na compromisonan pa evita
proyectonan grandi cu ta pri-
minti desaroyo economico
pero ta riesga daño ambien-
tal, manera e operacion di
trein turistico na Mexico, e
Tren Maya, cu Belize ta in-
teresa den extende den su
teritorio.
Orantes, e minister Guate-
malteco, a bisa cu presidente
Guatemalteco, Bernardo
Arevalo no lo permiti mega-
proyectonan den e reserva
pasobra ora ta habri acceso
den e selva, ta bira dificil
pa controla tur loke ta bin
despues.
Recientemente, Arevalo a
nenga di renoba e contract
di un compania di petroleo
cu tabata operando pa 40 aña
den e reserva Guatemalteco
conoci como e Biosfera
Maya.
Guatemala ta haciendo e
contribucion di tereno mas
grandi na e reserva, abarcan-
do 27 area protegi existente.
Arevalo ya a laga cla cu e
no lo pasa un extension di
e Tren Maya proponi pa ul-
timo presidente Mexicano
door di e areanan protegi.
Na Mexico, Barcena a nota
cu e linea di trein di 1.500
kilometer, cu a cuminsa core
fin di 2023 y ta pasa den un
loop rond di Peninsula di Yu-
catan, ta cay fuera di e terito-
rio di e reserva nobo.
El a bisa cu su agencia tabata
trahando pa alivia algun di e
impactonan ambiental di e
linea di trein, den colabora-
cion cu companianan opera
pa Ehercito Mexicano, cu a
construi un porcion grandi
di e spoor y ta opera e trein.
Pa evita proyectonan de-
structivo den e reserva nobo,
e tres gobierno a acorda pa
crea un conseho consistien-
do di autoridadnan ambien-
tal como tambe un conseho
indigena, Barcena a bisa. Cu-
alkier proyecto proponi den
e reserva lo mester pasa door
di nan.

