Page 4 - HOH
P. 4
2 LOCAL AWEMainta Diaranson, 9 Juli 2025
Celebrando nos grandinan:
Honrando sabiduria, storia y lesnan di bida
TUR comunidad tin su contadonan di
storia—esnan kende nan bos ta carga
e peso di tempo, experencia y un forsa
silencioso. Nan ta nos grandinan. Nos
mayor-, welo-/wela-, bisiña-, maestro-
retira, cunukero- y constructornan.
Nan a presencia un mundo cu hopi di
nos por djis imagina y ta carga den nan
un rikesa di les cu ningun buki di scol
por siña nos.
Na Aruba, unda lasonan familiar ta
profundo y herencia cultural ta rico,
nos grandinan tradicionalmente a
hunga un rol central den bida di comu-
nidad. Nan ta pasa custumbernan,
siña balornan y comparti storianan di
resiliencia cu ta yuda nos compronde
di unda nos ta bin. Pero den e mundo
digital y acelera di awe, e bos di nos specialmente ora famianan bira ocupa nan ta actonan di preservacion cultural
grandinan ta core e riesgo di wordo of ora retonan di salud ta limita nan y di respet humano.
hoga p’e ruido y distraccion constante. mobilidad. Den algun caso, nan ta ser
exclui for di tumamento di decision— Cuido di nos grandinan ta nifica tambe
Celebra nos grandinan ta nifica mas hasta den asuntonan cu ta afecta nan sosten practico: yuda cu respondi,
cu djis reconoce nan cumpleaños of bida directamente. ofrece compania y boga pa politica
ofrece nan un stoel. E ta nifica berdade- cu ta proteha y lanta nos adultonan
ramente honra nan sabiduria, preserva Nos por—y mester—haci miho. mayor. E ta trata di sigura cu ningun
nan storianan y siña for di nan lesnan hende no ta keda atras simplemente
di bida. Honra nos grandinan ta cuminsa pasobra nan a bira grandi. Pasobra tur
cu presencia. Sinta. Scucha. Haci hende grandi un dia tabat’e weso di
Nos grandinan ta un brug bibo entre pregunta. Encurasha hobennan pa lomba di un hogar, un luga di trabou,
generacionnan. Nan ta carga conoce- combersa cu nan welo of wela of cu un bario—y ainda tin hopi di ofrece.
mento di idioma, historia, fe y famia. bisiñanan mas grandi. Siña traha un
Nan ta corda tempo cu awa tabata plato tradicional, scucha un storia Ora nos lanta nos grandinan, nos ta
bini for di cisterna, ora noticia tabata local, of siña un tiki di historia di famia. honra e fundeshi di nos comunidad.
wordo duna via radio y ora un comun- E momentonan chikito aki ta crea Nos ta mustra cu nos ta balora no sola-
idad tabata ser construi cara a cara, no brugnan di comprension y cercania mente hubentud of exito, sino henter e
pantaya pa pantaya. E experencianan emocional cu ta beneficia tur hende. arco di un bida bon biba.
aki ta ofrece perspectiva. Nan ta siña
pasenshi, gratitud y e importancia di Comunidadnan por hunga un rol Laga nos lanta un cultura na Aruba
conexion den comunidad. poderoso tambe. Scolnan por invita unda bira grandi no ta algo pa tene
nos grandinan pa comparti recuerdo miedo di dje, sino algo pa celebra.
Y toch, mucho hopi hende grandi awe di e Aruba di antes. Biblioteca y funda- Unda adultonan mayor ta sinti nan mes
ta sinti nan mes invisibel. Segun nan cionnan cultural por graba histori- mira, balora y stima. Y unda e stori-
ta enbehece, nan por ser trata como anan oral. Misa-, club- y gruponan di anan di ayera ta bira e guia pa mañan.
fragil of como un peso, en bes di ser hubentud por regla bishitanan regular, Pasobra ora nos scucha nos grand-
respeta como miembronan vital di creando lasonan entre generacionnan. inan, nos no ta djis preserva pasado—
sociedad. Hopi ta sufri di soledad, Esakinan no ta djis ideanan bunita— nos ta formando un miho futuro.

