Page 12 - HOH
P. 12

a7
                                                                                                          salud Diamars 18 November 2025


















                      Etiopia ta confirma 3 morto pa virus Marburg den un brote nobo


            (AP)—Etiopia  a  confir-                                                               Ministerio  di  Salud  di  Sur  manera clechi di cama infec-
            ma dialuna tres morto pa                                                               Sudan  diadomingo  a  emiti  ta.  Sin  tratamento,  Marburg
            motibo  di  e  virus  hemor-                                                           un  advertencia  di  salud  pu-  por ta mortal den te cu 88%
            ragico  Marburg  cu  a  ser                                                            blica na residentenan di cua-  di hende cu haya infeccion.
            detecta den un area banda                                                              ter distrito pa laba man regu-
            di Sur Sudan.                                                                          larmente y evita contacto cu  Sintomanan  ta  inclui  kein-
                                                                                                   likido  corporal  pa  preveni  tura,  dolor  di  musculonan,
            Minister  di  Salud  Mekdes                                                            e  virus  di  plama.  Director-  diarea,  sacamento  y  den  al-
            Daba  a  bisa  cu  gobierno  di                                                        General di Africa CDC, Jean  gun caso, morto pa motibo di
            Etiopia,  cual  diabierna  si-                                                         Kaseya, a bisa siman pasa cu e  perdemento severo di sanger.
            man pasa a declara un brote                                                            brote ta preocupante pasobra  No tin vacuna of tratamento
            di Marburg, a haci pruebanan                                                           e sistema di salud di Sur Su-  autorisa pa Marburg.
            den  17  caso  sospechoso  den                                                         dan ta “fragil.”
            e banda sur di e pais. E brote                                                                                      Segun WHO, brotenan y ca-
            a  ser  reporta  den  e  region                                                        E  virus  Marburg  ta  origina  sonan individual di Marburg
            Omo.                                                                                   den  murcielagonan  di  fruta  a  ser  registra  anteriormente
                                         danan preventivo. Un equipo  Malesa  Africa  a  ser  desplega   y  ta  plama  entre  hende  via  den Ruanda, Tanzania, Guin-
            Segun e minister, no tin caso-  di  e  Organisacion  Mundial  pa duna apoyo cu pruebanan   contacto cerca cu likido cor-  ea Ecuatorial, Angola, Congo,
            nan activo actualmente, pero   di  Salud  (WHO)  y  Centro  y control di e brote.      poral di personanan infecta of  Kenia, Sur Africa, Uganda y
            gobierno  ta  tumando  medi-  di  Control  y  Prevencion  di                           cu  superficienan  contamina,  Ghana.

             Hospitalnan Hulandes ta pionero den test genetico nobo pa condicionnan


                                                                           incomun

                                                                                                   intelectual  severo,  pero  nan  pa diagnostico genomico y e
            ( N L T i m e s ) — R a d -                                                            ta  spera  pa  amplia  su  uso  unico test cu nos lo haci den
            boudumc  y  Maastricht
            UMC+  ta  e  prome  hos-                                                               pronto.  “Mi  ta  anticipa  cu  futuro,” Hoischen a bisa.
                                                                                                   esaki lo bira e standard nobo
            pitalnan  na  mundo  cu  ta
            usando  un  test  geneti-
            co  nobo  pa  diagnostica
            condicionnan      incomun
            riba  gran  escala  y  den
            practica  clinico,  segun
            nan  a  anuncia  dialuna.  E
            test nobo por diagnostica
            condicionnan      incomun
            mas lihe y mas eficiente, y
            por reemplasa mas o me-
            nos 15 otro test.

            Den  henter  mundo,  prov-   di  10%  diagnostico  adicio-  mas lihe, y lo reemplasa mas
            eedornan  di  cuido  ta  bus-  nal,”   profesor   Alexander  o menos 15 test distinto. “Y
            cando  causa  genetico  pa  Hoischen,  profesor  di  Tec-  esaki  ta  hopi  importante,”
            condicionnan  incomun  den  nologianan  Genomico  na  Wendy        van   Zelst-Stams,
            e DNA di pashentnan. E test  Radboudumc,  a  bisa.  “Ade-  profesor di Cuido pa Condi-
            nobo  ta  basa  riba  ‘long-read  mas, cu DNA midi comple-  cionnan Incomun y hefe di e
            genome  sequencing’,  un  tamente,  nos  por  descubri  Departamento di Genetica na
            tecnica  cu  ta  mapa  henter  e  causanan hereditario nobo pa  Radboudumc  y  Maastricht
            DNA di un pashent midien-    cierto  condicion.  Esaki  por  UMC+,  a  bisa.  “Un  diag-
            do  fragmentonan  chikito  di  aumenta e porcentahe di di-  nostico ta trece claridad y ta
            DNA y poniendo nan hunto  agnosticonan  adicional  te  cu  para un buskeda largo. E por
            manera un puzzel.            15% den investigacion.”      duna  un  pronostico  tambe.
                                                                      Hende  por  conecta  cu  otro
            Segun  Radboudumc,  inves-   E test tambe ta detecta eror-  cu ta den un situacion simi-
            tigacion a mustra cu e tecnica  nan  genetico  dificil  pa  haya,  lar. Pa mayornan, e por alivia
            aki ta mapa e DNA hopi mas  no  solamente  visualisando  sentimentonan  di  culpabili-
            completo cu e metodo actual  e  bloki  di  construccion  di  e  dad. Y nos por evalua e riesgo
            di usa fragmentonan cortico.  DNA,  pero  tambe  diferente  si parehanan ta considerando
            Manera  mirando  un  puzzel:  modificacion  riba  e  DNA  haya yiu.”
            si bo tin piesanan mas grandi,  mes,  cu  por  duna  informa-
            e imagen ta bira mas cla, se-  cion nobo tocante un condi-  E hospitalnan ta cuminsando
            gun e hospital.              cion.                        cu  5.000  di  e  test  genetico
                                         Segun  e  investigadornan,  e  nobo  aki  pa  aña,  mirando
            “Pa  algun  condicion  inco-  test nobo lo yuda pa duna un  prome  na  e  forma  genetico
            mun, esaki ta yega te cu mas  diagnostico  mas  frecuente  y  di  cieguedad  y  discapacidad
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17