Page 6 - HOH
P. 6
2 LOCAL AWEMainta Diamars, 18 November 2025
Un proposicion pa Aruba
Re-evaluando cobertura medico pa residencia
E sistema di cuido medico publico di Aruba, AZV (Algemene Door di move e riesgo inicial pa aseguradonan priva, Aruba
Ziektekosten Verzekering), ta un pilar di e red di siguridad por alivia e presion riba su sistema di salud publico. E acer-
social di e isla. Asina cu un hende bira un residente legal, nan camento den fase aki ta encurasha integracion y contribu-
por haya acceso na beneficionan di AZV — incluyendo trata- cion, en bes di acceso completo inmediato.
mento specialisa y referencianan pa exterior — sin importa
cuanto tempo nan a biba of contribui na e sistema. E struc- Retonan pa considera
tura generoso aki ta ancra den husticia y acceso, pero e ta Implementa e modelo aki lo bin cu algun complehidad.
lanta un pregunta di maneho valido: E ta financieramente Prome, gobierno lo mester defini claramente ki tipo di seguro
sostenibel? priva ta aceptabel. Nivelnan di cobertura, limitenan di trata-
mento, y proveedornan di seguro tur lo mester di regulacion.
Actualmente, ora un hende muda pa Aruba pa trabou of resi-
dencia y haya nan permisonan, nan ta rapidamente eligibel Di dos, e maneho mester wordo comunica cla na residen-
pa AZV. Sinembargo, algun di e residentenan aki por rekeri tenan nobo, cu guia tocante con y ki ora nan por haci e tran-
procedimentonan medico costoso poco despues di haya sicion pa AZV. Algun hende por argumenta cu e acercamento
nan status legal — prome cu haci contribucionnan significa- aki ta crea desigualdad — specialmente pa trahadonan di
tivo na e fondo di AZV. Cu enfermedadnan cronico manera entrada mas abou cu por haya seguro priva costoso.
cancer, diabetes, y obesidad birando mas comun y costoso
pa trata, esaki ta presenta un preocupacion real pa e salud Tambe tin e asunto di supervision: Ken ta sigura cumpli-
di largo plaso di e seguro publico di Aruba. mento cu e rekisito di seguro? Y kico ta pasa si un hende no
por mantene cobertura?
Un solucion potencial por ta introduci un rekisito di seguro
priva di cinco aña pa tenedonan di permiso nobo. Bou di Mirando pa dilanti
e modelo aki, residentenan nobo lo ta rekeri pa mantene Aunke e maneho aki por parce estricto, e no ta sin prec-
seguro medico priva pa nan prome cinco aña di residencia. edente. Otro paisnan tin periodonan di espera prome cu
Solamente despues di e periodo aki — y unabes nan a inmigrantenan of no-ciudadanonan haya acceso na siste-
contribui na e comunidad y economia — nan lo ta eligibel manan nacional di cuido medico. Aruba, cu su poblacion y
pa drenta e sistema di AZV. recursonan limita, mester considera strategianan similar pa
proteha su futuro di cuido medico.
Dicon e tin sentido
E modelo aki por proteha AZV for di presion financiero mien- Rekeri seguro priva pa e prome cinco añanan por ofrece un
tras ainda ta ofrece cobertura medico n’esnan cu permiso solucion balansa — uno cu ta sostene esnan cu necesidad
recien via plannan priva. E ta sigura cu esnan cu ta beneficia di permiso mientras ta proteha e fondo di AZV pa tur hende.
di cuido medico publico a yuda sosten’e financieramente. Al
fin y al cabo, e fondo di AZV ta sosteni pa belasting, contri- Mientras gastonan di cuido medico ta sigui subi global-
bucionnan di dunado di trabou/empleado, y un porcion di mente, midinan proactivo manera esaki por bira no sola-
impuesto riba benta (BAZV). mente inteligente, pero necesario.

