Page 14 - HOH
P. 14

A4   LOCAL
                 Diahuebs 16 OctOber 2025
               Experiencia di ciudadano ta pone luz riba negligencia medico na Aruba


             Recientemente,     Albert                                                             groso. Pero mas preocupante  cu e infeccion. Pero ta bay ta
             Vrolijk,  conoci  na  Aruba                                                           tabata  e  infeccion  cu  tabata  un proceso largo di recupera-
             como  DJ101,  a  comparti                                                             hopi  avansa.  “Mester  a  laba  cion. “Dokter a bisa cu ta bay
             un  storia  cu  tabatin  un                                                           ful mi rudia,” Vrolijk a conta.  ta un proceso, mi ta bay haya
             impacto  fuerte  entre  co-                                                           “Pero Dios tabata cu mi, pa-  hopi medicamento. E dokter
             munidad  local,  unda  el  a                                                          sobra si m’a yega dos, tres dia  di Colombia a scapa mi.”
             bira  victima  di  negligen-                                                          laat... lo awe no tin Albert, lo
             cia  medico.  “Ta  hopi  im-                                                          awe  mi  no  t’ey  cu  bosonan  Motibo  cu  e  ta  comparti  su
             portante con un problema                                                              mas,” Vrolijk a conta cu lag-  storia  ta  pa  adverti  otronan
             cu  rudia  por  tabata  awe                                                           rima na su wowo.             tocante  e  peliger  di  e  cuido
             algo  fatal  den  mi  bida,”                                                                                       negligente  na  Aruba.  “Aki  ta
             Vrolijk a conta. “Y cu mal                                                            Dokter  na  Colombia  a  in-  un cos cu a pasa ami, por pasa
             maneho  por  tabata  algo                                                             forma Vrolijk cu e infeccion  abo, por pasa tur hende, por
             fatal den mi bida.”                                                                   tabata  causa  pa  un  bacteria  pasa bo ser keri.”
                                                                                                   na  Aruba.  “Probablemente
             Vrolijk  a  cuminsa  conta  cu                                                        lo a pasa ora cu mi a opera,”  Vrolijk ta lamenta cu e situa-
             siete  siman  pasa  diadomin-                                                         Vrolijk  a  bisa,  agregando  cu  cion  di  cuido  na  Aruba  ta
             go, bayendo pa su auto, el a                                                          “e  bacteria  ta  un  bacteria  asina precario, y ta cuestiona
             pasa riba un tapijt berde, pero                                                       mortal.”  Na  e  momento  aki  fuertemente  e  falta  di  aten-
             bao di dje tabatin un buraco,                                                         ta buscando un antibiotica cu  cion  pa  e  problema  urgente
             unda el a twist su enkel, y a                                                         por atende esaki.            aki.
             golpia  su  rudia.  “Dos  dia  a                                                      “Diamars  mainta  mi  a  haya  “Ami ta puntra mi mes te na
             pasa, mi a cuid’e, bebe pildo,                                                        un  infectologo  ta  bin  cerca  unda nos dokternan, of esun-
             pone ijs riba dje. Bo sa? Ora                                                         mi, 6or y mey di mainta, sinta  nan cu ta encarga cu nos dok-
             cu  bo  cay  bo  no  ta  worry.”                                                      band’i mi na mi cama, bisa mi  ternan na Aruba ta bay laga e
             Pero diaranson, el a nota cu e                                                        ‘Albert, Dios esta contigo. Esa  cos ‘ki sigui pasa? Te na unda
             pia a cuminsa hincha y tabata                                                         infeccion  tenia  una  bacteria  nos ta bay keda warda, keda
             sinti pisa. Su prome reaccion                                                         mortal,  y  eso  usted  lo  trajo  keto pa tur e hendenan cu ta
             tabata pa descansa e pia pa e                                                         de  Aruba  todo  ese  tiempo.’  pasando malo na hospital?”
             inflamacion baha.                                                                     Y nan a detecta cu 48 ora si
                                                                                                   mi lo a yega despues ya nan  Vrolijk ta reconoce cu no ta
             E siguiente dia sinembargo e                                                          no lo por a haci nada pa mi,”  tur  persona  tin  manera  pa
             situacion a bira pio. Y aunke                                                         Vrolijk  a  conta.  “Nan  a  bisa  por  biaha  pa  Colombia  riba
             el a cuminsa ripara cu algo no                                                        cu Dios ta cu mi. Nan ta bay  nan  propio  gasto  pa  busca
             tabata bon, e no a preocupa,                                                          duna mi antibiotica urgente-  nan salud, pero e ta admiti cu
             y no a pensa di bay dokter ai-                                                        mente y cu e antibiotica aki,  tin biaha, esey ta e unico op-
             nda. El a bebe pildo pa dolor                                                         mi  mester  keda  cune  con-  cion pa scapa un bida. “E no
             y keda cu e pia riba cama, cu                                                         stant,  pa  tres  siman  of  un  ta cuenta di si bo tin manera
             idea  cu  diabierna  si  e  dolor                                                     luna, pa combati e bacteria cu  of  bo  no  tin  manera,  ta  ge-
             sigui, e lo bay dokter.                                                               mi tabatin den mi sanger.” Y  woon bo salud. Ruman, si bo
             “Diabierna a bati, 4or di mar-                                                        e mester a keda riba cama sin  tin cu bende kico cu ta pa bo
             duga m’a lanta baña, sinti cu e                                                       por move.                    por yega na bo salud, bende
             pia tabata masha dolor mes.”   e dokter a insisti cu e remedi  mira  kico  por  tabata  pasan-                     kico cu ta pa bo bay Colom-
             El a dicidi di drumi riba cama   lo  baha  e  inflacion.  Sinem-  do,  y  lo  haci  e  rudia  limpi.   Afortunadamente,  e  opera-  bia. Pasobra si bo bay warda...
             descansa un rato pa despues   bargo,  e  mesun  anochi  ey,  Despues  di  e  operacion  a   cion  tabata  exitoso,  a  haci  ruman,  mi  tabata  dos  dia  di
             bay  dokter,  pero  pa  8or  di   el  a  haya  “cinco  stik  na  mi  bis’e cu e rudia ta gasta, pero   henter e rudia limpi, y ta spe-  no t’ey cu bosonan mas,” el a
             mainta, e no por a lanta for di   curason,”  cual  el  a  describi  nada  erg.  Diasabra  dokter  a   ra cu e antibiotica lo or caba  adverti.
             cama mas, y mester a yama un   manera “a hinca un cuchiu.”  dicidi di kita e verband y lag’e
             ambulance cu a transport’e pa   E  experiencia  aki  a  yen’e  di  bay cas.
             Hospital Horacio Oduber.    miedo,  y  “diamars  a  habri,
                                         mi a gradici Dios.” Pero dia-  Pero e dolor a bolbe. Y ainda
             Na hospital a dun’e infusion   mars  anochi  a  bolbe  sinti  e  no a duna Vrolijk antibiotica,
             di  analgesico  tramadol  pa   dolor na su curason y a sinti  algo cu e “no ta compronde.”
             baha e dolor, pero e no tabata   cu su man a bira pisa, loke a  El a pasa henter weekend ta
             yuda.  Asina  nan  a  dun’e  un   causa  hopi  preocupacion,  te  bebe  pildo  pa  dolor,  pero  e
             tiki morfina. Ora dokter a bin   cu el a kere cu e no por bay  dolor  no  tabata  kita.  Dia-
             wak e, a dicidi di saca likido   want’e.  Cu  urgencia,  su  ru-  domingo atardi el a yama un
             for di e rudia, y e likido tabata   man  a  transport’e  pa  Eerste  amigo cu ta dokter – y cu no
             mustra  normal,  y  despues  a   Hulp. A bolbe saca likido di  ta traha na hospital – pa bin
             inyecta  steroid,  y  a  dicidi  di   e  rudia,  pero  e  biaha  aki,  e  wak e, y e dokter aki a bis’e pa
             hospitalis’e pa observacion.   likido  tabata  sushi,  y  sanger  bay Colombia urgentemente,
             E  siguiente  dia  a  nota  cu  e   a cuminsa sali for di e rudia.  pasobra e tin un infeccion na
             rudia tabata keda hincha, y a   Pero “na lugar di lag’e drain,  su rudia. E dokter aki mesora
             dicidi pa lag’e hospitalisa y un   nan a tap’e.”         a duna Vrolijk antibiotica via
             dia despues lo haci diferente                            hangua,  pasobra  a  considera
             test,  entre  otro  di  sanger.   Vrolijk  a  bolbe  keda  hospi-  cu  tabata  algo  urgente.  Y  a
             Vrolijk  a  pidi  antibiotica,   talisa.  Na  e  momento  ey,  a  pesar cu el a bebe e antibioti-
             pero a bis’e cu prome cu por   cuminsa  hacie  pregunta  si  e  ca pa cuatro dia, a insisti pa e
             dun’e, mester check kico pre-  por  tuma  anestesia  y  sanger,  bay Colombia.
             cies e tin.                 y  otro  cosnan  relaciona  cu
                                         operacion,  cual  a  sorprende  Eventualmente, manera hopi
             E  siguiente  siman  dialuna,   Vrolijk, pasobra “niun dokter  Arubiano cu tin e posibilidad
             zaaldokter a yega bisa Vrolijk   a  bin  papia  cu  mi  ni  nada.”  pa  hacie,  Vrolijk  a  dicidi  di
             cu nan a mira cu weekend a   Y  diaranson,  pa  su  sorpresa,  busca su salud na Colombia.
             bay bon, y a dicidi di mand’e   e  enfermera  a  bisa  Vrolijk  Vrolijk a conta den e video cu
             cas  y  bebe  remedi.  Vrolijk   cu  e  ta  bayendo  operacion.  aya nan a splik’e cu e tin un
             no  tabata  satisfecho  pasobra   Despues dokter a bis’e cu ta  hematoma  den  su  rudia,  cu
             ainda e tabatin dolor, y e ru-  bay  ta  un  operacion  chikito,  mester a retira mediante ciru-
             dia ainda tabata hincha, pero   cu lo haci un endoscopia pa  gia, pasobra tabata hopi peli-
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19