Page 2 - MIN SJA 11 JAN 2016
P. 2
AMIGOE 5MAANDAG
11 JANUARI 2016
Meerdere talen binnen een interactie Nieuw leven theater Cueba
Papiaments is ORANJESTAD — Het op-
‘es style di alles mag’ treden van tango-trio La
Ocasción afgelopen za-
terdag in theater Cueba
stond symbool voor het
nieuwe jasje van het the-
ater.
reacties grotendeels in het Het kleine theater in de Foto: Shindy Oduber
Papiaments waren geschre- Dominicanessestraat was
Jennifer Fun (r.) tijdens de presentatie van haar scriptie ven. “Papiaments wordt als vanaf 1961 hét podium voor Optreden van Tango trio La Ocasción in theater Cueba
het meest persoonlijk erva- de leden van toneelvereni-
ORANJESTAD — Ze spreekt zelf Nederlands, Papia- van cijfers van het Centraal ren, voelt natuurlijk en is ging Mascaruba. “Tot zo’n Daarnaast wil de stichting hoort volgens hem ook dat
ments, Engels, Spaans en Mandarijn en is geïntrigeerd Bureau Statistiek (CBS) dat ook de taal van de onderzoe- drie à vier jaar geleden”, een filmclub starten waarbij theater Cueba een eerbetoon
door talen. De Arubaanse Jennifer Fun presenteerde 78,9 procent van de bevol- ker”, voert Fun als mogelijk vertelt Erik Eman aan zo’n twee keer per maand wordt aan de leden van Mas-
deze week haar masterscriptie over codewisseling in king tweetalig is en 70,7 pro- oorzaak aan. Daarmee is het Amigoe. Sindsdien vonden een film wordt vertoond. Een caruba.
het Papiaments in de bibliotheek van Oranjestad. cent meertalig. Dat zou kun- niet per definitie een ‘taal er geen activiteiten meer soort filmhuis waar waarde- De toneelgroep won vele tro-
nen verklaren waarom er voor thuis’, vindt zij. “Het plaats. Samen met de voor- volle films worden vertoond feeën die in het pand aanwe-
door onze verslaggever men binnen één interactie zoveel codewisseling plaats- wordt ook in de politiek ge- zitter van de toneelvereni- die niet of nauwelijks aan zig zijn. “We willen daar een
Leanne van Spronsen verschillende keren van taal vindt in het Papiaments. bruikt en op de radio, dus ging, Ben Heinze, en Ryan bod komen in het reguliere wall of fame van maken en
Fun groeide op Aruba op en wisselt. Fun gaf haar scrip- Experiment dat is zeker niet het geval.” Oduber besloot Eman het bioscoopcircuit. “Iedereen ook de affiches uit het verle-
verhuisde naar Nederland tie dan ook als titel ‘Es style Naast het bestuderen van Engels theater nieuw leven in te is van harte welkom om lid den tonen.” Kijk voor meer
voor haar studie. Daar be- di alles mag’, waarin Spaans, hoe Arubanen reageren op Van alle reacties was 55,2 blazen. Zo’n drie weken ge- te worden van de filmclub.” informatie op de Facebook-
haalde zij een bachelor in Engels, Nederlands en Papi- internet - Fun onderzocht procent in het Engels, wat leden werd stichting Cueba Bij het nieuw leven inblazen pagina van Cueba.
Oriëntaalse talen en commu- aments elkaar afwisselen. reacties op Facebookpa- Fun persoonlijk opvallend officieel opgericht. Daarna
nicatie, waarbij haar hoofd- Ze onderzocht hoe het komt gina’s, Youtube-kanalen en vond. “Ik was daar niet naar volgden praktische zaken.
vak Mandarijn was. Daarna dat er in het Papiaments nieuwssite 24ora.com - voer- op zoek, maar het was wel “We zijn gaan opruimen, we
deed zij een master Intercul- heel veel gewisseld wordt en de de studente ook een expe- bijzonder. Ik heb dat niet hebben alle lampen weer
turele communicatie, waar waarom. riment uit. Daarbij plaatste verder onderzocht, maar ik aan de praat gekregen, een
zij eerst de pre-master Ne- Creools zij in zes besloten groepen denk dat het komt doordat barretje gebouwd en voor ge-
derlandse taal en cultuur De voornaamste reden is dat twee plaatjes zonder tekst en vooral jongeren in de Face- luid gezorgd. Het is nog niet
deed. Voor haar masterscrip- het Papiaments een creool- vroeg mensen uit haar net- bookgroep zaten.” Ook lie- helemaal klaar, maar wel
tie koos zij een onderwerp taal is, gecreëerd door spre- werk om een reactie achter ten veel mensen een reactie bruikbaar.”
dat letterlijk dichtbij huis kers van verschillende talen, te laten. Ze gebruikte daarbij achter van slechts één woord Genoeg voor de aftrap af-
is: codewisseling binnen het die vaak naast de officiële ook netwerken van vrienden en achteraf vindt Fun dat ze gelopen zaterdag met een
Papiaments. taal functioneert als moe- en plaatste de instructies had moeten zeggen dat de optreden van tango-trio La
Veel wisseling dertaal. Vaak worden losse twee keer in het Engels, reactie wel een volledige zin Ocasción, bestaande uit Pa-
“Het is een brede master die woorden uit de tweede taal twee keer in het Nederlands moest zijn. “Maar dan is wel mela Mercera (cello), Willem
ik volg. Je kunt afstuderen toegevoegd in een uiting in en twee keer in het Papia- de spontaniteit er af.” Vooral Gotink (guitar) en Evelyne
op een taalstudie, maar ook de dominante (eerste) taal, ments. De onderwerpen van jongeren mixten het Papia- Montens (zang). “Het theater
bijvoorbeeld op reclamebor- schrijft Fun. “Dat gebeurt de plaatjes waren Gemeen- ments meestal met Engels, moet een platform worden
den in verschillende cul- vaak onbewust door wat schap, Familie, Onderwijs, ouderen vaker met Spaans voor alle kunsten, waaronder
turen. Toevallig las ik een de norm is op dat moment, Religie, Entertainment en en Nederlands. muziek, beeldende kunst en
studie over codeswitching en bijvoorbeeld modern taalge- Politiek. Vervolgonderzoek film. Met name voor jonge-
dat was voor mij heel her- bruik onder jongeren, maar Geen ‘thuistaal’ De uitkomst van het onder- ren.” Ook toneelgroepen zijn
kenbaar en het paste ook ook om de andere taal aan te Opvallend was dat de on- zoek bevestigt de stelling welkom, zo geeft hij aan. “Er
goed binnen het intercultu- vullen.” Papiaments werd in derwerpen Familie en On- die Fun van tevoren had zijn best veel toneelgroepen
rele karakter van de master.” 2003 officieel de tweede taal derwijs de meeste reacties bedacht. “Ik wist uit eigen waar wij niets van afweten.”
Codewisseling betekent dat van Aruba, naast het Neder- opleverden en dat juist deze ervaring natuurlijk dat er
lands. Fun ontdekte op basis van code gewisseld wordt in InselAir mag naar Cali
het Papiaments, maar het
was nooit wetenschappelijk ORANJESTAD — InselAir ment vliegt InselAir vanaf naar onder meer Manaus in
uitgezocht.” Er zijn nog ge- heeft van de Colombi- de ABC-eilanden met ne- Brazilië en Quito in Ecuador,
noeg vragen overgebleven aanse overheid toestem- gentien vliegtuigen op 25 beide vanaf Aruba. Ook een
voor vervolgonderzoek. “Ik ming gekregen om een bestemmingen in het Cari- route naar het Colombiaanse
heb daar nog geen concrete lijndienst te openen van bisch gebied en Noord- en Bucaramanga behoort tot de
plannen voor, maar zou het Aruba naar Cali. Zuid-Amerika. InselAir heeft plannen. De lijndienst van
erg leuk vinden om op Aruba Dat meldt directeur Edward de vloot uitgebreid met van InselAir van Curaçao naar
bijvoorbeeld de master Pa- Heerenveen in het Antilli- KLM Cityhopper afkomstige het Amerikaanse Charlotte
piaments te volgen om echt aans Dagblad. InselAir wil Fokker 70’s. Steeds vaker stopt deze maand. Op deze
kennis op te doen over de de route in mei of juni van wordt koers gezet richting route is ook luchtvaartgigant
taal en dan verder onderzoek dit jaar starten. Op dit mo- Zuid-Amerika. Vorig jaar American Airlines van start
te doen.” werden al routes gestart gegaan.
Thrills
‘Alex’ – Pierre Lemaitre
Na zijn column ‘Onder- geen enkele denk ik, maar door vooral het schriftelijke
wijs effect’ waagt Leo misschien kan op een ge- taalgebruik zal verbeteren.
Sybrandy zich aan een geven moment een boek of Je leert spelen met taal en
nieuwe column: ‘Thrills’. schrijver zich stiekem aan- ontdekt dat taal ‘rijk’ kan
In deze column koppelt dienen. Ik zal voor de co- zijn, want je komt spreek-
hij spannende boeken lumns vooral de actualiteit woorden, uitdrukkingen en
aan actuele gebeurtenis- in acht nemen, er zal onge- woordspelingen (soms zelfs
sen of thema’s. Het doel twijfeld aandacht zijn voor gedichten) tegen. Je ontmoet
van de column is om het onderwijs (u kent me vreemde, nieuwe woorden
dagelijks de waarde van van de Amigoe-column ‘On- en verrijkt daardoor je woor-
lezen in herinnering te derwijs Effect’) en ook spor- denschat. Je maakt kennis
roepen en onderwerpen te tieve gebeurtenissen zullen met de humor en de fantasie
belichten. Leo Sybrandy met enige regelmaat in de van de schrijver en je leert
stond 30 jaar voor de klas columns verschijnen. Maar daardoor die ook zelf te ge-
en houdt zich momenteel misschien wordt het wel to- bruiken.
bezig met het geven van taal anders… ik heb eigen- Naast deze extra waarden
bijles aan scholieren en lijk geen idee. is er natuurlijk de leesbele-
het schrijven van ver- Als titel voor de columns ving, de kennis die je opdoet
halen. Wilt u reageren? heb ik gekozen ‘Thrills’. Na over allerlei thema’s (want
L.sybrandy@bovoaruba. Zee leek Lee me wat te en nu spannende boeken geven
com. kunt u elke dag een thriller niet alleen een kijkje in de
Vlak voor kerst werd ik door lezen. Soms (je weet maar misdaadwereld, maar de
Alex Laclé, eindredacteur nooit) zal hij u misschien een medische wereld kan ook, of
van Amigoe, gevraagd om de ‘thrill’ geven, maar de titel is het verleden, of de toekomst,
column van Zee over te ne- vooral bedoeld om u bij elke of waar gebeurde voorval-
men. Per 11 januari. Dat gaf column eraan te herinneren len, of mysterieuze zaken,
me weinig bedenktijd, dan waarom lezen (van boeken) of…), de verbetering van de
wel voorbereidingstijd, maar zoveel waarde heeft. Daar ga spreekvaardigheid en het
u begrijpt dat ik een poging ik het daarom nu over heb- beter kunnen lezen en het
ga wagen om op mijn manier ben. doorgronden van andere tek-
een column te vullen. Ik ga ze gewoon op een rij sten.
De titels voor de komende zetten: Lezen is goed voor de Lezen… heerlijk! Lekker
150 columns heb ik al op zinsbouw en spelling, waar- ontspannen voordat je gaat
papier staan. Het zijn de na- slapen. Regelmatig komt
men van de beste 150 span- het voor dat ik moet lachen
nende boeken die ik heb ge- (waarbij mijn vrouw vreemd
lezen. Spannende boeken… naar me kijkt), krijg ik kip-
boeken die je leest puur om penvel op mijn armen en
te ontspannen en die je re- word ik meegesleurd in het
gelmatig meenemen naar avontuur dat ik meemaak.
gevaarlijke en beklemmende ‘Alex’ is hiervan een schit-
situaties. Boeken waarin je terend voorbeeld. ‘Het boek
je verplaatst en waarin on- grijpt je bij je nekvel, waar
verwachte wendingen voor de haren al van overeind
verwarring en verrassing stonden’, staat op de voor-
zorgen. kant genoteerd en inder-
Nee… u hoeft niet bang te daad is dat het geval. Alex
zijn. Niet elke column zal is in het boek overigens een
gaan over een spannend vrouw.
boek of een schrijver van Veel leesplezier de komende
spannende boeken. Vrijwel Thrills.
