Page 19 - AHATA
P. 19
A4 LOCAL
Diahuebs 3 Juli 2025
Un Aruba mas ‘nature inclusive’
Medidanan sostenible den sector di Turismo
Continuando cu nos serie
di un Aruba ‘nature inclu-
sive’ , Bon Dia Aruba ta
compartiendo cu nos lec-
tornan e resultadonan di
e rapport ‘Aruba 2050: A
Nature Inclusive Vision’—
un iniciativa di Aruba
Conservation Foundation
y Wageningen University
& Research—tocante e es-
tado actual di nos natura-
lesa y con pa implementa frecuencia, cual ta resulta den coral.
medidanan pa asina recu- menos espacio pa naturalesa, sin cu mester resulta den des- ‘carbon footprint’.
pera y cuida pa nos natu- residentenan local, y ta crea Pa selecta un especie resili- perdicio innecesario y uso ex-
ralesa vulnerable. mas desperdicio—desperdi- ente ta specialmente impor- ceso di espacio. Restriccion temporal riba
cio cu ta keda na Aruba. tante pa esaki por reduci ero- acceso na areanan den na-
Algun siman pasa a elabora Ademas tin cu menciona sion riba nos costa por medio Ya na Aruba tin e proyecto turalesa
tocante e diferente medidan- cu turismo ta kita cierto co- di wanta coriente fuerte den di un hotel construi na San Reduci actividadnan turistico
an sostenible cu empresa y ci- modidad for di localnan, no- lama. Tambe e ta sostene co- Nicolas, cual aunke por trece den ‘hotspots’ di biodivers-
udadanonan por implementa tablemente riba nos costa. munidad di pisca, y ta pro- mas empleo pariba di brug, idad durante cierto tempo-
den sector di Agricultura. Cu Den e ultimo añanan a mira move turismo via un sistema varios ciudadano ta preocupa rada di anja por ta importante
esaki, a menciona diferente un aumento den palapanan di rif saludable. Fundacion cu esaki lo stroba e cultura pa yuda restaura y mantene e
metodo pa plantamento di instala canto di lama, fre- ScrubbleBubbles ya ta un pi- rico na San Nicolas. Pues ecosistemanan existente riba
mata (aquaponics, agricultura cuentemente prohibiendo onero den e tecnica di coral ta importante pa considera Aruba. Pensa por ehemplo
sintropico), coleccion di awa uso local. Esaki ta crea un farming aki na Aruba, usando e cultura y voznan den cada riba e temporada den cual
y engrandecemento di nos ambiente inhusto pa localnan tecnicanan sostenible pa res- districto pa asina por crea un nos shoco of ternchi ta re-
poblacion di mata pa combati riba tereno cu en principio ta taura nos coralnan. Tambe ambiente turistico cu no ta produci, unda nan habitat y
e exceso den carbon dioxide areanan publico. Tambe tin e nan ta monitoria e estado di stroba of crea disgusto den trankilidad ta esencial pa por
(sea weed farming). Den nos cuestion di vivienda; Durante nos coralnan durante henter comunidad. reproduci exitosamente y sa-
edicion di awe—cual ta e ul- e ultimo decada a mira un au- e aña. namente.
timo den nos serie—nos ta mento den vivienda Airbnb y Cuminda local
explora e medidanan cu por vacation rentals cu ta tuman- Turismo paden di pais Den nos edicion anterior Pa cu esaki por limita acceso
implementa den e sector di do espacio di vivienda pa resi- (Inland tourism) tocante Agricultura, a men- na cierto areanan unda tin
Turismo pa garantisa cu e dentenan local cu tin mester Diversifica turismo riba ar- ciona cu cultivacion local di neishi of un ecosistema nobo.
sector mas grandi riba nos isla di cas. eanan mas paden di nos pais productonan comestible por Limitacion riba actividad-
por trece mas beneficio na tambe por trece su beneficio- reduci e necesidad di impor- nan turistico den naturalesa
comunidad y nos naturalesa. E reto cu Aruba ta enfrentan- nan, specialmente pa local- tacion y promove un dieta manera tour di UTV tambe
do actualmente pa cu Turis- nan. Expandiendo turismo mas saludable pa localnan. por mitigi disturbio den e ar-
Turismo ta un pilar econom- mo ta crea un balansa den e den areanan cu no ta costero Sinembargo, esaki por tin eanan vulnerable aki.
ico na Aruba ya desde añanan sector cu por trece beneficio por crea oportunidad di em- su beneficio den sector di
1950, ora gobierno bao Oscar na nos bishitantenan, pero pleo pa localnan, trece entra- Turismo tambe. Promocion Ta importante si pa provee
Henriquez a dicidi pa diver- tambe mas beneficio na nos da mas grandi pa negoshinan di cuminda local ta special- suficiente educacion tocante
sifica Aruba su economia por comunidad local y naturalesa. local y yuda preserva nos her- mente importante pa preser- e tipo di medida aki, ya cu
medio di promove turismo (e Den un encuesta conduci pa encia cultural por medio di va y promove nos cultura y por tin bishitante of localnan
tempo aki, e rafinaderia taba- e investigadornan di ‘Aruba promocion. Tambe e ta kita e tradicionnan via cuminda cu por ta desapunta pa no por
ta e pilar economico principal 2050’, a resulta cu tin senti- presion riba areanan costero crioyo, y tambe crea oportun- experencia nos naturalesa
riba e isla). Desde añanan 50, mentonan mixto riba e isla popular y bida marino. idad pa productornan local ta completamente.
a mira un crecemento skerpi pa loke ta e impacto di Tur- e fuente principal di produc-
den Turismo y expansion ismo. 75% di encuestadornan E medidanan aki lo trece un tonan comestible pa diferente Pues e rapport di ‘Aruba 2050’
di mas camber di hotel. Na ta bisa cu Turismo ta resulta cambio pa eco-turismo, unda restaurant na Aruba. Pensa ta ofrece un variacion di me-
2019, a implementa un polit- den costo di bida mas halto. ta balansa desaroyo turistico riba piscadornan local, pro- didanan realistico y simple
ica cu ta limita e capacidad di Casi mita (45%) ta pensa cu cu esfuersonan sostenible, ductornan di berdura y fruta, cu por ser implementa riba
Turismo, cu meta pa reduci turismo ta trece un efecto permitiendo localnan pa tin honey, carni, webo y galiña. ambos nivel nacional y indi-
e presion cu e sector tin riba negativo riba nos naturalesa. mas poder di tuma decision vidual. Educacion ecologico
nos infrastructura y natura- y promove responsabilidad Pa cu esaki lo ta bon pa con- ta keda importante pa sigui
lesa. Cu e cifranan aki den men- turistico pa asina beneficia sidera infrastructura diseña stimula un desaroyo sano
te mester considera con pa ambos bishitantenan y local- pa distribucion y procesa- den nos naturalesa, cual ul-
Awendia, Aruba ta un di e aborda e reto cu Turismo ta nan. mento di productonan, apli- timamente ta hunga un rol
islanan den Caribe mas so- trece dilanti nos, y con pa re- cacion di practicanan agri- sumamente importante den
brepobla cu turista. 25% di duci e presion cu e sector ta Un bon ehemplo di inland cultural y educacion tocante e desaroyo di Pais Aruba, nos
hogar riba e isla ta beneficia pone riba nos naturalesa tourism ta boutique hotels. E e balor di cuminda local pa estilo di biba, cultura y tradi-
directamente for di turismo, hotelnan aki ta ofrece e vivi- asina fortalece un sistema ali- cion.
cual ta haci e sector e pilar Medidanan sostenible: enda necesario pa turistanan mentario local y crea menos
economico mas grandi na Turismo Imagennan extrai di e catalog
Aruba. Aunke turismo tin su Cu e crecemento di turismo, di Aruba 2050 pa medidanan
beneficionan, esaki tambe ta a mira na mesun momento sostenible.
trece su desbentahanan. un degradacion di rifnan di
coral, specialmente den ar-
En principio, turismo ta pone eanan hotelero. Segun e at-
mas presion riba nos infra- las di impacto climatico riba
structura, manera sistemanan Aruba, e salud di rifnan di
di riool, grid di coriente y coral den e area aki ta den mal
camindanan. Ademas, con- condicion. Ta p’esey e prome
struccion y renobacion di ho- medida sostenible cu por im-
tel ta algo cu ta tuma luga cu plementa ta restauracion di

