Page 15 - Min.Vos 1st June,2015
P. 15
6 ZATERDAG AMIGOE
30 MEI 2015
Onderwijsvernieuwing Waterwetgeving
Saba heeft benadeelt kleine boeren in Chili
beoogd effect
SANTIAGO — Kleine boeren in Chili willen dat water 2009 is 81 procent van deze drijfsactiviteiten in de regio’.
opnieuw een openbaar goed wordt, om in ieder geval waterrechten in handen van Het rapport stelt ook dat
een deel van de watertekorten op te lossen die zijn het Spaans-Italiaanse be- het toekennen van rechten
ontstaan na de privatisering van water in 1981, tij- drijf Enel-Endesa, zegt de om water te gebruiken uit
dens de militaire dictatuur. Dat meldt IPS. activist. uitgeputte bronnen, een rol
“Als gevolg daarvan liggen gespeeld heeft bij het ver-
Foto: SCS “Waarom moeten we beta- watermanagement gepriva- dorpen in het noorden van oorzaken van een watercri-
len voor waterrechten? De tiseerd heeft”, zegt activist Chili overhoop met mijn- sis die de levenskwaliteit
De leerlingen van Saba Comprehensive School zijn tevreden over hun nieuwe leraren. mensen die geboren en ge- Rodrigo Mundaca, secreta- bouwbedrijven over water- van bewoners van Petorca
togen zijn op het platteland, ris-generaal van de Bewe- gebruik. In het midden van ernstig beïnvloedt. Priori-
THE BOTTOM — Leerlingen op de Saba Comprehen- een positief effect. We krij- hadden altijd water beschik- ging voor de Verdediging Chili is dat het geval met teit geven aan watergebruik
sive School (SCS) staan op het punt eindexamens af te gen nu de leerstof af. Voor baar”, zegt Patricia Mancilla, van Water, Land en Milieu de agribusiness en land- voor productieve doeleinden
leggen en ze zijn ervan overtuigd dat ze hun proefwer- de leraren die nu les geven, een plattelandsvrouw uit de (Modatima). Mundaca, een bouwexportbedrijven en in in plaats van aan menselijke
ken nu beter gaan doen, omdat de nieuwe leraren die moeten we harder werken zuidelijke regio Patagonië. agronoom, voegt eraan toe het zuiden speelt hetzelfde consumptie, heeft het pro-
op school zijn aangetreden beter zijn. met als resultaat dat het Veel kleine boeren in Chili dat de Chileense wetgeving met waterkrachtcentrales bleem verergerd, volgens de
niveau omhoog gaat.” denken er net zo over. Chili ‘watereigendom scheidt van en bosbouwbedrijven”, zegt studie.
Eindexamen kandidaat Jo- andere leraren ontslag na- Jody geeft een voorbeeld: is rijk aan water, maar het landeigendom, waardoor een Mundaca. “Water is nu zon- De waterproblemen spelen
dy Morgan: “Aanvankelijk men uit solidariteit. SCS “Ik was in het begin erg wordt ongelijk verdeeld. Ten markt voor water ontstaat’. der twijfel de belangrijkste niet alleen in Petorca. Op
dacht ik, en met mij de mees- was wel eens vaker het overstuur omdat we amper zuiden van Santiago is de Er zijn namelijk mensen die milieukwestie in het land. 22 mei, Wereldwaterdag,
ten van mijn klasgenoten, schooljaar begonnen met zes maanden de tijd kregen jaarlijks beschikbare hoe- land bezitten, maar geen wa- Kleine boeren zijn hun land verklaarde de INDH dat de
dat de verandering van le- te weinig leerkrachten, om ‘Principles of Accoun- veelheid 10.000 kubieke me- ter hebben, en omgekeerd. kwijtgeraakt. En er zijn ge- Chileense ontwikkeling ‘niet
raren ons niet zou bevallen. maar dit was de eerste keer ting’ onder de knie te krij- ter per jaar per hoofd van de Tijdens de dictatuur van meenten zoals Petorca, waar ten koste mag gaan van het
We waren erg gewend aan dat de school er zes tekort gen. Vroeger stond er voor bevolking. In het noorden is generaal Augusto Pinochet meer dan 3000 vrouwen al- water van plaatselijke ge-
de manier van lesgeven van kwam. dit vak drie jaar! Maar nu dat minder dan 800 kubieke (1973–1990) ontstonden er leen wonen omdat hun man- meenschappen, of ten koste
de oude leerkrachten. Maar Het Nederlandse ministerie blijkt dat we goed zijn voor- meter, volgens een studie twee categorieën waterrech- nen en partners moesten van de toekomst van komen-
na een paar maanden kre- van Onderwijs, Cultuur en bereid op de examens voor van de Wereldbank uit 2011. ten: consumptief en niet- vertrekken om werk te zoe- de generaties’.
gen we in de gaten dat onze Wetenschap (OCW) heeft 6 alle vakken.” De Grondwet bepaalt dat consumptief. Consumptief ken.” In het Lagerhuis van het
resultaten verbeterden.” Dat miljoen dollar beschikbaar Buitenland water privaat eigendom is watergebruik verwijst naar Klimaatverandering Congres is momenteel een
schrijft Hazel Durant voor gesteld voor het aannemen In augustus worden de exa- en het Waterreglement geeft water dat onttrokken wordt Latijns-Amerika is een van debat gaande over de her-
Caribisch Netwerk. en behouden van nieuwe menresultaten meegedeeld de overheid de autoriteit om uit beschikbare voorraden de regio’s die het meest vorming van het Waterre-
De school kampte jaren leerkrachten op de BES- aan de studenten. Hassell rechten toe te kennen aan zonder dat het terugkeert kwetsbaar zijn voor crises glement. Daarbij wordt on-
met een tekort aan leraren eilanden. In 2016 moeten wil naar de Verenigde Sta- bedrijven zonder dat daar- naar een watersysteem. In veroorzaakt door de klimaat- der meer gedacht aan het
en met problemen bij het alle scholen op de BES aan ten gaan om te studeren voor betaald hoeft te worden. deze categorie gaat 73 pro- verandering, volgens de We- geven van prioriteit aan wa-
schoolbestuur. Vorige jaar de basiskwaliteit van Ne- omdat het daar in het En- Watergebruik wordt geregu- cent van de waterrechten reldbank. Maar in Chili zijn tergebruik voor essentiële
in april werden er vier le- derland voldoen. Op Saba gels kan. leerd door het reglement, naar de landbouw, 9 procent kleine boeren minder kwets- behoeften en het vervangen
raren ontslagen en de di- zijn de eerste resultaten nu Eindejaarsstudent Neil volgens de regels van de vrije naar de mijnbouwindustrie, baar voor het klimaat dan van eeuwigdurende water-
recteur kwam in een lastig zichtbaar. Wilson wil wel naar Ame- markt. Waterrechten kun- 12 procent naar de industrie voor de ‘diefstal’ van water rechten door tijdelijke rech-
parket te zitten omdat twee Nieuwe leraren rika omdat de meeste van nen ook gekocht, verkocht of en 6 procent naar het sani- door grote landbouwexport- ten. Die mogelijke nieuwe
Michel Hassell zit op SCS studenten van Saba daar geleased worden, zonder dat tair systeem, zegt Mundaca. bedrijven, zeggen activisten. wetgeving zal echter niet
en zegt : “De nieuwe leraren naartoe gaan, maar omdat daarbij rekening wordt ge- Niet-consumptief gebruik Volgens een studie van het ingaan met terugwerkende
hebben meer ervaring met onderwijs in Nederland houden met plaatselijke pri- verwijst naar water dat Nationale Mensenrechten- kracht, maar alleen betrek-
het Caribbean Examinati- goedkoper is, overweegt hij oriteiten en behoeften, zoals wordt gebruikt, maar niet instituut (INDH), een over- king hebben op toekomstige
ons Council (CXC) examen, nu toch om naar Nederland de behoefte aan drinkwater. ‘geconsumeerd’. Hier gaat heidsorgaan, worden wa- situaties. Ook blijft de mijn-
dus nu vind ik de leraren gaan. Mijnbouw het vooral om water dat tertekorten in de provincie bouwsector buiten schot, en
beter dan vroeger.” Morgan heeft direct geko- “Chili is het enige land in de gebruikt wordt voor de op- niet alleen veroorzaakt door de mogelijkheid dat water
zen voor Nederland. “Ik zie wereld dat waterbronnen en wekking van energie in wa- droogte, maar ook door ‘be- weer een publiek goed wordt,
daar meer mogelijkheden terkrachtcentrales. Sinds is uitgesloten.
voor mezelf. Ik vind het een
leuk land om te verkennen Björn Saragoza
en daar mijn blik te verbre- in schijnwerpers bij Prokids
den.”
KRALENDIJK — Na een
succesvolle tiende editie
in 2014, vindt van 3 tot 5
juli het elfde Prokids Bo-
naire Freestyle & Slalom
kampioenschap plaats.
De surfwedstrijden wor-
den gehouden in de baai
van Sorobon. Extra aan-
dacht is er dit jaar voor
het Bonairiaanse surfta-
lent Björn Saragoza.
“Of studenten succes heb- Saragoza surft sinds hij drie
ben kan je niet terugvoeren jaar oud is. Hij deed voor
op deze of gene leerkracht, het eerst mee aan de ‘baby
maar het simpele feit dat klasse’ tijdens de Bonaire
het verloop van leraren niet Regatta in 1997. Sindsdien
meer zo groot is, heeft al won de inmiddels 23-jarige
windsurfer tal van prijzen,
waaronder een eerste plaats Björn Saragoza in actie.
bij de Copa Julia. In 2009
maakte hij zijn entree in het
internationale wedstrijdcir-
cuit. Op dit moment staat
hij in de top 10 van de PWA
world tour-ranglijst.
Tijdens het Prokids Bonaire
Freestyle & Slalom kampi-
oenschap zijn er wedstrijden
voor kinderen en jongeren,
maar ook de professionele
windsurfers komen in actie.
Meer informatie op de Face-
book-pagina: Prokids Wind-
surfing Bonaire.
Jamaica start educatieve
campagne rond zika-virus
PORT-OF-SPAIN — Jamaica is een educatieve cam- arts kwamen met klachten
pagne gestart om mensen in te lichten over de geva- zoals hoge koorts, spier- en
ren van het zika-virus. Dit virus wordt, net als den- gewrichtspijn, hoofdpijn en
gue, verspreid door muggen. Het gaat om de Aedes uitslag.
aegypti mug, aldus een woordvoerder van het minis- “In Jamaica zitten dezelfde
terie voor Volksgezondheid in een telefonisch inter- Aedes aegypti muggen en als
view aan Efe. we onze leefomgeving niet
schoon houden is het land
De woordvoerder bevestigde ting van het zika-virus te kwetsbaar”, aldus minister
dat ze de campagne willen zien is, zo meldt La Chispa. van Volksgezondheid Fenton
starten omdat in Brazilië Zestien Brazilianen kregen Ferguson in een verklaring.
een toename aan besmet- de diagnose nadat ze bij een Het zika-virus werd voor
het eerst ontdekt in 1947
bij apen in het Zika bos in
Uganda. De monsters die
toen werden verzameld zijn
gebruikt in het onderzoek
naar een vaccin tegen gele
koorts. Het virus komt voor-
al in Afrika voor, maar de af-
gelopen jaren zijn ook geval-
len in Azië en Oceanië gecon-
stateerd. In 2007 waren er
epidemieën in Micronesië en
Maleisië. Nu lijkt het virus
dus ook in Latijns-Amerika
voor te komen.
518-7272
