Page 16 - aruba bank
P. 16

A32    LOCAL
                  Diaranson 4 aPriL 2018

                 ‘Companianan no ta consciente contra riesgonan di cyber’



            ORANJESTAD – Recientemente,                                                                                 nacemento, direccion, prijs, personal,
            durante  un  seminario  den  Al-                                                                            cliente y relacionnan, cu cua nan por
            hambra  ballroom,  pa  prome                                                                                chantahia empresanan. Importante ta
            biaha  Cyberbloc  a  sali  pafo  pa                                                                         cu empresarionan, manera nan haya
            conscientisa  esunnan  envolvi  di                                                                          indicacion di un atake of cu a expone
            e riesgonan di cyber cu nan mes-                                                                            datonan priva (incidental of delibera-
            ter por resisti y con miho nan por                                                                          damente), reporta esaki mas lihe po-
            prepara pe.                                                                                                 sibel (incident response strategy), di
                                                                                                                        moda cu expertonan por bula aden pa
            Aruba ya pa basta tempo caba ta como                                                                        limita e daño mas tanto posibel.
            actor  den  e  ramo  di  digital  global.
            Lo  cuminsa  cu  mantencion  di  e  ley                                                                     E consecuencia di un incidente asina
            GDPR  (General  Data  Protection                                                                            aki por ta cu tin menasa di extorcion,
            Regulation), cu tin ya caba dos aña na                                                                      cu ta bin reclamo di partidonan cu a
            vigor caba.                                                                                                 keda  perhudica,  cu  mester  contrata
            Sector comercial y gobierno local lo                                                                        asistencia specialista (experto di ICT,
            no scapa di esaki. Ora empresanan lo-                                                                       abogado, etc.), cu tin di adapta e in-
            cal realisa cuanto riesgo nan ta core si                                                                    frastructura di ICT y cu e empresa ta
            nan no arma y prepara debidamente                                                                           fuera di operacion tanten cu e inves-
            pa esaki, e por tin consecuencia dras-                                                                      tigacion  ta  andando  (perdida  di  en-
            tico pa nan mes, pa economia local y                                                                        trada), etc. Tur esey ta bay costa hopi
            pa imagen di nos isla. Esaki ta segun e                                                                     placa.  E  ta  pak  empresanan  cu  gas-
            comunicado cu nos a ricibi.                                                                                 tonan halto cu nan no a tene cuenta
                                                                                                                        cun’e y di cua awor aki ainda nan no
            Por  lo  tanto  masha  tiki  empresa  na                                                                    ta ni consciente di dje.
            Aruba ta ‘GDPR compliant’. Un en-
            cuesta recien di Lloyds of London a                                                                         Mito
            indica cu hasta na Europa apenas 33%                                                                        Cyberbloc ta un sociedad di empre-
            di sector comercial ta cla pa e ley cu                                                                      sanan  conoci,  local  y  internacional,
            nan ta bay ehecuta aki dos luna, pero                                                                       cu ta identifica riesgo pa empresanan
            cu tin su tenglanan cu por yega te nos                                                                      y gobierno y cu por bin cu solucion
            islanan.  Na  Merca,  particularmente                                                                       apropia  pa  nan.  Cyberbloc  ta  con-
            na New York, ya a decreta regla severo                                                                      sisti di KMPG, Dykema (cu Van Eps
            cu por tin repercusion cu por alcansa                                                                       cunneman como partner local), Lib-
            otro  partinan  di  mundo,  incluso  na                                                                     erty  Mutual  Insurance  y  Atlas  Risk
            Aruba. Meta di e ley GDPR di Union                                                                          Solutions.  Cyberbloc  ta  den  con-
            Europeo ta pa proteha e datonan priva                                                                       tacto  estrecho  cu  banconan  central
            di consumidonan mas tanto posibel,                                                                          di  Aruba  y  St.  Maarten  y  Corsou  y
            pa localisa y persigui e malhechornan                                                                       gruponan  specifico  di  interes,  pero
            den e mundo di cyber aki, y pa duna                                     grandi  den  mayoria  caso  ta  dentro  tambe cu gobierno relaciona cu e ley-
            esunnan cu nan a perhudica satisfac-  Riesgonan interno                 di  e  empresanan  mes,  e  asina  yama  nan local di privacidad y e circunstan-
            cion.  Pa  esey  ta  rekeri  pa  compani-  Pa evita riesgo, prevencion ta e palabra  human factor. Pa esey mester bin cu  cianan  cu  ta  cambiando  na  mundo.
            anan haci tur loke nan por pa proteha  clave. Expertonan por haci un analisis  procedementonan interno pa wanta e  E por sosode na cualkier momento y
            e  datonan  priva  di  nan  clientenan  (risk assessment) di vulnerabilidad di  potencial figuranan zwak afo.  Panama Papers ta un ehempel palpa-
            conforme  e  instruccionnan  legal  di  empresanan  pa  despues  sigui  cu  ac-  Un riesgo real ta cu esunnan no com-  bel di e hecho cu e por tin consecuen-
            GDPR y pa proteha nan mes contra  cion dirigi. Contra esunnan ayafo por  petente  ta  pone  man  riba  datonan  cia catastrofal, tanto pa companianan,
            hacker  y  otro  formanan  di  atake  di  tuma tur sorto di medida di protec-  priva di empresa, y asina tambe di in-  como pa e imagen di un pais.
            cyber.                              cion y pone walls, pero e riesgo mas  dividuonan, manera nomber, fecha di



                           ‘Industria di salud publico tin  5 luna paralisa’


            ORANJESTAD         -   Alex  tur su energia den core tras di  e  ekiponan  personal,  sino
            Schwengle, ex minister di  mi laptop y mi celular bieu,  cu nan kier nan bek. Esey ta
            salud y specialista di pul-  hamas e lo yega na atende e  precisamente  locual  a  haci
            mon ta reacciona riba un  retonan cu ta biba den nos in-  tambe.
            relato  di  prensa  emiti  pa  dustria di salud publico”, se-
            gobierno  bisando  cu  el  a  gun e ex mandatario.  Esaki ta  “Pero  pa  haci  awo  comosi-
            entrega  su  computernan.  segun e comunicado cu nos a  fuera cu ta horta mi a horta
            Den e relato ta insinua co-  ricibi.                      nan, no ta algo cu mi ta apre-
            mosifuera  e  specialista  di                             cia  ni  tampoco  acepta!  Mi
            profesion lo a horta e eki-  “Laga  mi  desapunta  e  gobi-  no ta den politica mas, pues
            ponan  y  despues  entrega  erno  actual  cu  mi  nunca  a  mi no tin tempo pa cada bes
            nan bek.                     horta nada y mi no ta den un  kita  tempo  valioso  cu  mi  ta
                                         situacion cu mi mester horta  dedica na mi pashentnan, pa
            Di otro banda, e experto riba  un computer bieu tampoco”,  bay contesta poco nobato den
            tereno medico ta lamenta cu,  sr. Schwengle a bisa . Locual  politica.”
            mientras e gabinete actual ta  a  pasata  cu  ora  e  periodo  di
            dedicando  tur  atencion  na  gobernacion a caba, a manda  Specialmente pasobra, segun
            persecucion  politico,  cu  e  un carta pa Departamento di  sr. Schwengle, cu mayoria di
            industria di salud publico, di  Financia pidiendo pa cumpra  e departamentonan no a haya
            cuido  di  nos  grandinan  y  di  e  ekiponan  personal  cu  el  a  bishita  oficial  di  e  minister
            deporte ta totalmente paralisa  uza, asina e ta bisa. Esey paso-  nobo, pa nan por splica kico
            pa no menos cu 5 luna largo.  bra el a custuma traha cu nan  ta come y bebe den nan de-
            “E ministerionan ey ta grandi  e ultimo añanan. A dura Go-  partamento. “Locual si nos a
            y ta rekeri atencion diario. Si  bierno no menos di 5 luna pa  tuma  nota  ta  cu  gobierno  ta  cu yen di hende, sin cu DRH  necesario”, asina sr. Schwen-
            e hoben politico sigui dedica  contesta cu nan lo no bende  yenando  e  departamentonan  ta dunando conseho y ta hasta  gle a termina bisando.
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21